Συμβολική συνάντηση ή τελευταία ευκαιρία;

Η φωτεινή προβολή της ισραηλινής σημαίας πάνω στην πρόσοψη του δημαρχείου στο Παρίσι το βράδυ της Τρίτης, σε ένδειξη αλληλεγγύης μετά την τρομοκρατική επίθεση στην Ιερουσαλήμ, έγινε δεκτή ασμένως στο Ισραήλ. Εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της χώρας έσπευσε να ευχαριστήσει τη Γαλλία, «για την υπέροχη πράξη αλληλεγγύης. Πέρα όμως από αυτές τις δηλώσεις συμπαράστασης, το κλίμα μεταξύ Ισραήλ και Γαλλίας είναι βαρύ.

Το Παρίσι φιλοδοξεί να δώσει ώθηση για την επανέναρξη των αδιέξοδων μέχρι σήμερα συνομιλιών μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων με την ευκαιρία της Διεθνούς Συνόδου για τη Μέση Ανατολή, που ξεκινά σήμερα στη γαλλική πρωτεύουσα. Η γαλλική κυβέρνηση προειδοποιεί για τους κινδύνους που εγκυμονεί η διαρκής διένεξη με τα συχνά ξεσπάσματα βίας, μεταξύ άλλων και για την ασφάλεια του Ισραήλ. Ωστόσο, ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου θέτει εδώ και μήνες συστηματικά προσκόμματα στην ειρηνευτική πρωτοβουλία του Παρισιού.

Χωριστές συνομιλίες

Αυτός δεν είναι ο μόνος λόγος που αμφισβητείται εκ προοιμίου το νόημα της συνόδου. Οι εκπρόσωποι της διμερούς διένεξης δεν προσέρχονται μαζί στο τραπέζι του διαλόγου, ενώ πέντε ημέρες μετά τη σύνοδο αναλαμβάνει την προεδρία των ΗΠΑ ο Ντόναλντ Τραμπ. Ο προβληματισμός, αν μην τι άλλο, είναι δικαιολογημένος, ωστόσο η Γαλλία δεν αλλάζει προσανατολισμό αναμένοντας στο Παρίσι εκπροσώπους 70 κρατών και οργανώσεων. Στη γαλλική πρωτεύουσα θα μεταβεί λίγο πριν από την εκπνοή της θητείας του και ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι. Λίγο πριν από την αλλαγή σκυτάλης στις ΗΠΑ, η σύνοδος του Παρισιού έρχεται να προστεθεί σε σειρά συμβολικών πράξεων με τις οποίες οι ΗΠΑ και άλλες χώρες επιχειρούν να εντείνουν τις πιέσεις προς την ισραηλινή ηγεσία να επιστρέψει στο τραπέζι του διαλόγου. Η τελευταία από αυτές τις πράξεις ήταν το ψήφισμα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στις 23 Δεκεμβρίου, που καταδίκαζε την εποικιστική πολιτική του Ισραήλ στις παλαιστινιακές περιοχές και στο οποίο για πρώτη φορά δεν άσκησαν βέτο οι ΗΠΑ. Πέντε ημέρες αργότερα ακολούθησε μία παθιασμένη έκκληση του Τζον Κέρι και στις δύο πλευρές να μην εγκαταλείψουν τη λύση των δύο κρατών.

Άγνωστος Χ η πολιτική του Τραμπ

«Η σύνοδος του Παρισιού δεν θα αλλάξει σε καμία περίπτωση τα δεδομένα σε ό,τι αφορά την πορεία επίλυσης της διένεξης Ισραηλινών και Παλαιστινίων», γράφει στην ισραηλινή εφημερίδα Haaretz ο Νίμροντ Γκόρεν, αναλυτής του think tank Mitvim. Εκτιμά ωστόσο ότι ενδέχεται να σημειωθεί πρόοδος στη διαδικασία αναζήτησης διεθνών μηχανισμών που διευκολύνουν τις εργασίες με στόχο την επίλυση του Μεσανατολικού.

Πάντως ο μεγάλος άγνωστος Χ είναι η πολιτική που θα ακολουθήσει στο Μεσανατολικό ο νέος αμερικανός πρόεδρος. Σε κάθε περίπτωση ο Μπενιαμίν Νετανιάχου ελπίζει σε στροφή των ΗΠΑ, δεδομένου ότι ο Ντόναλντ Τραμπ άφησε να εννοηθεί ότι κατανοεί την πολιτική εποικισμού του Ισραήλ. Ως εκ τούτου, δεν αποκλείεται ο ισραηλινός πρωθυπουργός να παραστεί απλά και μόνο για τυπικούς λόγους στη σύνοδο του Παρισιού, ακολουθώντας στρατηγική αναμονής με την ελπίδα ότι οι ΗΠΑ θα προσεγγίσουν τις ισραηλινές θέσεις αλλάζοντας τα σημερινά δεδομένα.

Από τη σκοπιά της παλαιστινιακής ηγεσίας η σύνοδος του Παρισιού συνιστά ενδεχομένως ύστατη ευκαιρία για τη διάσωση της λύσης των δύο κρατών. Ο ακροδεξιός ισραηλινός υπουργός Παιδείας Ναφταλί Μπένετ ανακοίνωσε ότι μετά την ανάληψη της αμερικανικής ηγεσίας από τον Ντόναλντ Τραμπ «η Παλαιστίνη θα φύγει από την ημερήσια διάταξη». Αυτό ακριβώς θέλει να αποτρέψει η Γαλλία. Εάν η προοπτική ενός παλαιστινιακού κράτους απομακρυνθεί, αυτό αποτελεί πραγματικό κίνδυνο για το Ισραήλ, προειδοποίησε ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Μαρκ Ερό σε ραδιοφωνική του συνέντευξη. Όπως παρατήρησε, «στις παλαιστινιακές περιοχές αναπτύσσεται πολύ μεγάλη αγανάκτηση».

Στο Παρίσι ο Ν. Κοτζιάς

Την Ελλάδα εκπροσωπεί στη Σύνοδο του Παρισιού ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς ο οποίος με παρέμβασή του αναμένεται να υποστηρίξει την γαλλική πρωτοβουλία, να εκφράσει την ετοιμότητα της Ελλάδας για συνδρομή και των δύο πλευρών στις προσπάθειές τους, να προβάλει τις ελληνικές

πρωτοβουλίες για τη συνεργασία στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και να υπογραμμίσει τη συμβολή που θα μπορούσε να έχει η περιφερειακή συνεργασία στην εν λόγω ειρηνευτική διαδικασία.

Σάρα Λέμελ / Ζεμπάστιαν Κούνιχκαϊτ, dpa / Ολυμπία Τσίπηρα