Σε κίνδυνο η συμφωνία του Μινσκ

Δεν έλειψε μάλιστα και μία ασυνήθιστα επικριτική τοποθέτηση απέναντι στο αμερικανικό ρεπουμπλικανικό κόμμα. Ο λόγος: η κοινή επιστολή 47 ρεπουμπλικανών γερουσιαστών που δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη Δευτέρα, στην οποία εκφράζεται η προειδοποίηση ότι ένας ενδεχόμενος συμβιβασμός με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα δεν θα δεσμεύει παρά μόνο τον σημερινό πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα. Αυτό σημαίνει, ότι μετά από ενδεχόμενη αλλαγή κυβέρνησης οι Ρεπουμπλικανοί θα είχαν το δικαίωμα να ακυρώσουν την όποια συμφωνία.

Το σχόλιο του γερμανού υπουργού Εξωτερικών: «Ήδη οι διαπραγματεύσεις είναι αρκετά δύσκολες, γι αυτό δεν χρειαζόμαστε μία επιπλέον σύγχυση. Αντιλαμβάνεστε ότι δεν βοηθά η ʻεπιστολή των 47ʼ. Από τη στιγμή που έχει γραφτεί και αποσταλεί, πρέπει να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση».

Στήριξη στην Τεχεράνη από την ʻεπιστολή των 47ʼ;

Ο ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Λίντσευ Γκρέιαμ αντέδρασε με έντονο τρόπο: είναι «γελοίο» να υποστηρίζει ο Στάινμαιερ ότι η επιστολή των ρεπουμπλικανών γερουσιαστών προσφέρει στήριξη στην Τεχεράνη, όταν η επιστολή αυτή αφορά μία συμφωνία για την επιβολή κυρώσεων στην Τεχεράνη, υποστηρίζει ο Γκρέιαμ. Στην πραγματικότητα όμως ο γερμανός υπουργός εξωτερικών λέει κάτι άλλο: ότι η προειδοποίηση των γερουσιαστών υπονομεύει τη στρατηγική της διαπραγμάτευσης, καθώς φαίνεται να θέτει υπό αμφισβήτηση τη διαχρονική ισχύ της όποιας συμφωνίας.

Ωστόσο, η επίσκεψη Στάινμαιερ στην Ουάσιγκτον επικεντρώθηκε στις προσπάθειες για την ειρήνευση στην ανατολική Ουκρανία. Μιλώντας στο αμερικανικό think tank CSIS (Center for Strategic and International Studies) ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας επανέλαβε τους γνωστούς ενδοιασμούς του Βερολίνου για ενδεχόμενη παροχή στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία, έστω και αν αυτή η στρατιωτική βοηθεια θα περιλαμβάνει μόνο αμυντικά όπλα. Ο Στάινμαιερ δήλωσε ότι σε αυτή τη διαπραγμάτευση χρειάζεται «στρατηγική υπομονή» (strategic patience), επικαλούμενος σχετική ρήση του Χένρυ Κίσινγκερ: «όταν εμμένεις να προκύψει άμεση λύση, μερικές φορές διακινδυνεύεις αυτήν ακριβώς την εξεύρεση λύσης».

«Κόκκινη γραμμή» η Μαριούπολη

Η τακτική της Ρωσίας αποτελεί σαφή παραβίαση του διεθνούς δικαίου, επανέλαβε ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών. Διευκρίνισε ωστόσο ότι θα πρέπει κατ΄αρχήν να εξαντληθούν όλες οι δυνατότητες για διπλωματικές ή οικονομικές κυρώσεις. Φαίνεται πάντως ότι και η υπομονή του Φρανκ Βάλτερ Στάινμαιερ δεν είναι ανεξάντλητη: «Θα μπορούσαν φυσικά να προκύψουν νέες εξελίξεις με παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου που θα είναι τόσο σοβαρές, ώστε να μην μπορούμε να γυρίσουμε στα συμπεφωνημένα. Γι αυτό λέω ότι αν υπάρξει και νέα επιθετική ενέργεια των αυτονομιστών με την υποστήριξη της Ρωσίας και στόχο τη Μαριούπολη, εάν η Μαριούπολη καταληφθεί από τους αυτονομιστές, τότε πάμε σε άλλο ballgame, τότε η συμφωνία του Μινσκ δεν θα αποτελεί πλέον βάση για την περαιτέρω διαδικασία».

Κατ΄αυτόν τον τρόπο, ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας χάραξε στην Ουάσιγκτον μία «κόκκινη γραμμή», χωρίς πάντως να αναφέρει τις συνέπειες που θα είχε η παραβίασή της. Σε κάθε περίπτωση οι ΗΠΑ θα παρακολουθούν με ενδιαφέρον τα επόμενα βήματα της γερμανικής κυβέρνησης στην ουκρανική κρίση.

Marcus Pindur (DLF) / Γιάννης Παπαδημητρίου