Πτωχευτικό δίκαιο για την ευρωζώνη;

«Χρειαζόμαστε ένα πτωχευτικό δίκαιο ειδικά για κράτη, επειδή η περίπτωση της Ελλάδας έδειξε ότι δεν υπάρχει μια αξιόπιστη διαδικασία, δηλώνει σε συνέντευξή του στην DW o Γιούργκεν Μάτες από το Ινστιτούτο Γερμανικής Οικονομίας (IW) υπογραμμίζοντας τη σημασία μιας τέτοιας διαδικασίας: «Η κατάσταση στην Ελλάδα δεν θα έπρεπε να φθάσει εκεί όπου βρίσκεται σήμερα. Το μεγαλύτερο μέρος του χρέους βρίσκεται πλέον στα κράτη-μέλη και αυτό πρέπει να αποφευχθεί στο μέλλον.»

Το γερμανικό δίκαιο προβλέπει διαδικασία πτώχευσης τόσο για επιχειρήσεις, όσο και για φυσικά και νομικά πρόσωπα. Τι γίνεται όμως με τα κράτη; Ποιος για παράδειγμα θα διαπιστώσει την αδυναμία πληρωμών ενός κράτους; Ο Γιούργκεν Μάτες περιγράφει ως εξής τη διαδικασία:

«Η χώρα καταθέτει σχετική αίτηση στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ESM), ο οποίος εξετάζει την βιωσιμότητα του χρέους. Αυτή είναι η διαδικασία που προβλέπεται σήμερα», λέει ο γερμανός οικονομολόγος προσθέτοντας: «Τα επόμενα βήματα ωστόσο δεν καθορίζονται. Τι θα γίνει αν διαπιστωθεί ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο; Χρειαζόμαστε λοιπόν εδώ ένα σαφή κανόνα που να προβλέπει την κήρυξη πτώχευσης και την έναρξη της σχετικής διαδικασίας. Στην κήρυξη πτώχευσης δεν θα έχει το δικαίωμα να προχωρά μόνο η εν λόγω χώρα, αλλά και ένας θεσμός, όπως ο ESM, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι θα υπάρχει μεγάλη πλειοψηφία των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης», προτείνει ο γερμανός οικονομολόγος.

Η απώλεια κυριαρχικών δικαιωμάτων έχει πολιτικό κόστος

Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Γερμανικής Οικονομίας η διαδικασία θα πρέπει να προβλέπει μεταρρυθμίσεις για μια τριετία, με στόχο την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, έτσι ώστε να αυξηθούν τα έσοδα και να μειωθούν οι δαπάνες, στην εν λόγω χώρα.

Οι ειδικοί του Ινστιτούτου Γερμανικής Οικονομίας δεν θεωρούν ότι υπάρχει κίνδυνος για τις χώρες που τείνουν στην…. υπερχρέωση να εξακολουθήσουν τη σπατάλη, γνωρίζοντας ότι ακόμα και στη χειρότερη περίπτωση υπάρχει λύση. Ο Γιούργκεν Μάτες εκτιμά ότι οι όροι θα αρκούν από μόνοι τους για να πεισθεί η οποιαδήποτε κυβέρνηση να αλλάξει πορεία αυτοβούλως. Διότι η επιβολή τους θα σήμαινε σημαντική απώλεια των κυριαρχικών της δικαιωμάτων. «Και η απώλεια αυτή έχει πάντα πολιτικό κόστος, το οποίο οι κυβερνήσεις θα προσπαθήσουν να αποφύγουν», καταλήγει ο γερμανός οικονομολόγος.

Ντιρκ Κάουφμαν / Στέφανος Γεωργακόπουλος