Πρώτο κέντρο αποκατάστασης στο Βερολίνο

H Σενέ Ντεμίς από την Αιθιοπία ήταν επτά χρονών, όταν σε εορταστική τελετή μαζεύτηκε ολόκληρο το χωριό για να της αφαιρέσουν την κλειτορίδα. Πριν από εκείνη ήταν η σειρά δύο άλλων κοριτσιών. «Έβλεπα τις σκηνές και το έβαλα στα πόδια. Αλλά με ξανάπιασαν», διηγείται σήμερα η νεαρή γυναίκα στο θάλαμο ασθενών του νοσοκομείου Waldfriede του Βερολίνου. Το τί συνέβη μετά, έχει σβηστεί από τη μνήμη της, «ούτε οι πόνοι, ούτε το αίμα, πρέπει να λιποθύμησα, αλλά έχουν περάσει χρόνια από τότε».

«Θεωρούνται βρώμικες»

Στο Βερολίνο ήρθε για να «πάρει πίσω» αυτό που της αφαίρεσαν τότε. «Θέλω να ξαναγίνω αυτό που ήμουν, ολόκληρη» λέει και χαμογελάει. Η 34χρονη Ντέμις είναι η δεύτερη ασθενής που θα κάνει επανορθωτική επέμβαση στη συγκεκριμένη κλινική που απευθύνεται σε θύματα ακρωτηριασμών των γεννητικών οργάνων. «Δεν είναι εύκολη εγχείριση, γιατί το τραύμα είναι παλαιό και οι ουλές πολύ βαθιές» λέει ο χειρούργος Ρόλαντ Σέρερ, που θα κάνει την επέμβαση στο νεοϊδρυθέν κέντρο Desert Flower Center.

Ο ακρωτηριασμός της κλειτορίδας γίνεται σε πολλές περιοχές της Αφρικής και λιγότερο στην Ασία και στη Μ. Ανατολή. Εκτός από την κλειτορίδα αφαιρούνται και τα χείλη του αιδοίου. Πολλές φορές η πληγή ράβεται τόσο στενά που μένει μόνο μια μικροσκοπική οπή. Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, 150 εκατομμύρια κορίτσια και γυναίκες πέφτουν θύματα ακρωτηριασμών, πολλές από αυτές σε ηλικία μόλις 4 χρόνων. Σε πολλές χώρες κάτι τέτοιο απαγορεύεται, μάλιστα στη Γερμανία επισύρει ποινή φυλάκισης μέχρι 15 χρόνων. Παρόλα αυτά η πρακτική συνεχίζεται, Οι αιτίες είναι πολλές. Κατ΄αρχην η υγιεινή, γυναίκες που δεν έχουν υποστεί περιτομή θεωρούνται βρώμικες. «Από την άλλη γυναίκες με κλειτορίδα θεωρούνται νεώτερες σε ηλικία, δεν κάθονται στο τραπέζι με τους ενήλικες, αλλά στο τραπέζι με τα παιδιά» λέει η ΄Εβελυν Μπρέντα, που αγωνίζεται κατά του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων αν και η ίδια δεν έχει υποστεί το μαρτύριο.

Ψυχολογικές επιπτώσεις

Οι επιπτώσεις στην υγεία και στην ψυχολογία των γυναικών είναι σοβαρότατες: ακράτεια ούρων, ισχυροί πόνοι και παρενέργειες στη γενετήσια πράξη και στη γέννα. Επίσης αυτές οι γυναίκες δεν μπορούν να χαρούν τον έρωτα. «Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων είναι απλά ένα έγκλημα» συνοψίζει η Γουόρις Ντίρις, ειδική πρέσβειρα των ΗΕ και ακτιβίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα. «Οι γυναίκες υποφέρουν όταν γεννούν παιδιά και όταν κοιμούνται με έναν άνδρα». Το μη κερδοσκοπικό ίδρυμα Desert Flower της Ντίρι από τη Σομαλία, που με το ομώνυμο βιβλίο και την καμπάνια της έγινε γνωστή σε ολόκληρο τον κόσμο, υποστηρίζει οικονομικά το κέντρο στο Βερολίνο και καλύπτει τα έξοδα γυναικών που δεν έχουν υγειονομική ασφάλιση . «Στην πραγματικότητα μπορεί να έρθει σε μας κάθε γυναίκα από όλον τον κόσμο» λέει ο γερμανός χειρουργός Ρόλαντ Σέρερ.

Η κλινική είναι γνωστή για το ολοκληρωμένο πρόγραμμα θεραπείας με γιατρούς και ψυχολόγους. Αντίθετα η μέθοδος επανορθωτικής χειρουργικής δεν είναι κάτι το μοναδικό. «Υπάρχουν πολλοί γιατροί, κυρίως γυναικολόγοι, που κάνουν σχετικές προσπάθειες αποκατάστασης των γεννητικών οργάνων», λέει ο Νταν μον Ο΄Ντέι, επιμελητής χειρουργός στην πανεπιστημιακή κλινική του Άαχεν. Συχνά του τηλεφωνούν συνάδελφοι για να του κάνουν ερωτήσεις, κάτι που τον εξοργίζει. «Ξέρετε πόσες γυναίκες εγχειρίζω που έπεσαν σε χέρια ανίδεων συναδέλφων μου; Είναι ντροπή για τις ασθενείς μου».

Ο Ο΄Ντέυ έχει αναπτύξει μια μέθοδο που εκτός από την κλειτορίδα, επανορθώνει και τα εξωτερικά χείλη του αιδοίου. Ο γιατρός από τη Νιγηρία είναι πεπεισμένος ότι οι ασθενείς του αποκτούν και πάλι αυτοπεποίθηση και επιστρέφουν στην «ομαλότητα». Δεν είναι πλήρης η ομαλότητα, αυτό εξαρτάται από το βάθος της περιτομής. Αλλά την πλησιάζει. Εντελώς δεν γίνεται, γιατί υπάρχει και το ψυχολογικά τραύμα.

Ειρήνη Αναστασοπούλου/ Naomi Conrad

Υπεύθ. Σύνταξης Κώστας Συμεωνίδης