Προτεραιότητα του Πάπα η προσέγγιση με την ορθόδοξη εκκλησία

Εκτενής είναι η κάλυψη της ιστορικής επίσκεψης του Πάπα στην Τουρκία στον γερμανικό τύπο. Το πρωτοσέλιδό της η Frankfurter Allgemeine Zeitung φιλοξενεί σχετικό άρθρο με τον τίτλο «Στα ίχνη της παρθένου Μαρίας», ενώ η Süddeutsche Zeitung τιτλοφορεί ρεπορτάζ της ως εξής: «Προτεραιότητα του Πάπα η προσέγγιση της ορθόδοξης εκκλησίας και όχι ο διάλογος με το Ισλάμ». Σε σχόλιο της εφημερίδας του Μονάχου με τίτλο «Βυζαντινοί ελιγμοί» επισημαίνεται ότι η επίσκεψη του Πάπα στην Τουρκία δεν έχει μόνο πνευματικό, αλλά και σαφή πολιτικό χαρακτήρα. Το Βατικανό στηρίζει τις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες της Τουρκίας, επειδή επιδιώκει την προσέγγιση με την ορθόδοξη εκκλησία. Το σχόλιο υπενθυμίζει ότι οι επίγονοι του Κεμάλ Ατατούρκ, ο οποίος ήταν ιδιαίτερα καχύποπτος έναντι του Ισλάμ, δημιούργησαν ένα κρατικό δόγμα, το οποίο κατέστησε τον Εθνικισμό υποκατάστατο της θρησκείας. Οι εθνικιστικοί αυτοί κύκλοι αποφασίζουν για όλα τα πνευματικά ζητήματα με την στήριξη των ομοϊδεατών τους στο στρατό και στη δικαιοσύνη. Και για τον λόγο αυτόν είναι τόσο δύσκολο για τους ελληνορθόδοξους και την αρμενική εκκλησία να διεκδικήσουν τις εκκλησίες, τα μοναστήρια και τα κοιμητήριά τους από το τουρκικό κράτος, που τα θεωρεί «λεία» του. Οι εθνικιστικοί κύκλοι αντιδρούν στην ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, επικαλούμενοι την κληρονομιά του Ατατούρκ, λησμονώντας ότι στόχος του μεγάλου μεταρρυθμιστή ήταν η πρόσδεση της Τουρκίας στη Δύση. Υπό την έννοια αυτή, όσο και αν ακούγεται παράδοξο, οι εταίροι του Πάπα Βενέδικτου στην Τουρκία είναι σήμερα οι Ισλαμιστές του Ερντογάν. Η αντίληψη αυτή έχει πλέον στηρίγματα στο Βατικανό. Και αυτό συνιστά μια νέα πολιτική.

Τόσο ο γερμανικός όσο και ο ευρωπαϊκός τύπος σχολιάζει σήμερα την πρόταση της Κομισιόν για πάγωμα οκτώ κεφαλαίων των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία. Η Frankfurter Rundschau σημειώνει ότι τελικά οι διπλωμάτες επινόησαν μια λύση, την οποία αποδέχονται πρώτον οι περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και δεύτερον διασφαλίζει την συνέχεια των διαπραγματεύσεων. Η Frankfurter Allgemeine Zeitung σχολιάζει ότι η επίμονη άρνηση της Άγκυρας να εφαρμόσει τα συμπεφωνημένα προκάλεσε τη γνωστή απάντηση της Κομισιόν. Διαφορετικά θα πλήττονταν ακόμα περισσότερο το κύρος της ΕΕ, τόσο στην ίδια τη Ευρώπη, όσο και στην Τουρκία. Η πρόταση για πάγωμα ορισμένων κεφαλαίων ήταν το ελάχιστο που θα περίμενε κανείς από τις Βρυξέλλες. Μια πιο ηχηρή απάντηση, με την οποία οι Ευρωπαίοι θα καθιστούσαν σαφές ότι αποδίδουν ιδιαίτερη αξία στις προϋποθέσεις που οι ίδιοι θέτουν, θα ήταν ίσως προτιμότερη. Ήδη όμως εντείνονται οι φωνές στη Δύση που δεν θέλουν να επιβαρυνθεί ακόμα περισσότερο στην ευρωπαϊκή του πορεία ένας στρατηγικά τόσο σημαντικός εταίρος όπως η Τουρκία. Η ιταλική Corriere della Sera εκφράζει διαφορετική άποψη. Σε σχόλιό της με τίτλο: «Θαρραλέος Πάπας, διστακτική Ευρώπη» επισημαίνει ότι είναι εντυπωσιακός ο τρόπος με τον οποίο ο προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας καταβάλλει προσπάθειες για μια πιο θετική αντιμετώπιση της προσέγγισης της Τουρκίας στην ΕΕ. Και μάλιστα τη στιγμή που η Ευρώπη διστάζει, διυλίζει τον κώνωπα και δείχνει το γραφειοκρατικό της πρόσωπο. Η ΕΕ κρύβεται πίσω από έγγραφα και φακέλους, τα οποία όσο σημαντικά κι αν είναι περνούν σε δεύτερη μοίρα. Λες και οι διαπραγματεύσεις με την Τουρκία περιορίζονται στη συμπλήρωση εγγράφου, το οποίο αποστέλλεται στη συνέχεια στην αρμόδιο υπηρεσία.