Ποιος θα πληρώσει το φόρο Τόμπιν;

Στο επίκεντρο της εαρινής συνόδου θα βρεθεί το σύνολο της φορολογικής πολιτικής της ΕΕ, δηλαδή, η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, το τραπεζικό απόρρητο, οι φορολογικοί παράδεισοι αλλά και το μέλλον των μεγάλων χρηματοπιστωτικών κέντρων της Ευρώπης, όπως το Λουξεμβούργο και το Λονδίνο. Σημαίνοντα ρόλο σε αυτά τα συμφραζόμενα παίζουν και οι διαφορετικοί φορολογικοί συντελεστές εντός της ΕΕ για τις επιχειρήσεις.

Το θέμα του φόρου των χρηματοοικονομικών συναλλαγών, του λεγόμενου φόρου Τόμπιν, -στον οποίο συμφώνησαν καταρχήν μόλις 11 χώρες- δεν βρίσκεται στην επίσημη ατζέντα.

Η γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ είναι πάντως πεπεισμένη ότι πρέπει να προωθήσει το θέμα έστω μια μικρή ομάδα χωρών. «Αναμφίβολα είναι μόνο μια αρχή, γιατί θα ήταν καλύτερα εάν συμμετείχαν όλοι. Στο πλαίσιο της ενισχυμένης συνεργασίας όμως αυτό θα καταστεί δυνατό. Η γερμανική κυβέρνηση θα κάνει ό,τι μπορεί προκειμένου να επισπευσθούν οι συζητήσεις για την εισαγωγή του φόρου χρηματοοικονομικών συναλλαγών. Γιατί θέλουμε όλοι εκείνοι που προκάλεσαν την κρίση, να πληρώνουν μελλοντικά επίσης για την αντιμετώπιση των συνεπειών».

Ποιος θα αναλάβει το κόστος;

Η Κομισιόν εκτιμά ότι ο φόρος χρηματοοικονομικών συναλλαγών μπορεί να αποφέρει ετησίως μεταξύ 30 έως και 35 δισ. ευρώ στα ταμεία των 11 χωρών που θα τον επιβάλλουν. Και μπορεί οι εκτιμήσεις αυτές για τα πρόσθετα έσοδα να χαροποιούν τους υπουργούς Οικονομικών, ωστόσο ο ευρωπαϊκός σύνδεσμος χρηματιστών υποστηρίζει ότι στο τέλος ο φόρος δεν θα καταβληθεί από τις τράπεζες, αλλά από τους πελάτες.

Όπως είπε προς τη DW ο γγ. του συνδέσμου Μαρκ Σπανμπρέκ: «Κάθε πελάτης, είτε αυτός είναι ένα συνταξιοδοτικό ταμείο, ένας θεσμικός επενδυτής ή κάποιος που αγοράζει στο χρηματιστήριο μετοχές, ομόλογα ή συνάλλαγμα, θα πληρώσει το τίμημα. Πρόκειται για μια μεγάλη επιβάρυνση. Οι εμπορικές συναλλαγές θα μειωθούν δραστικά. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να στεγνώσουν οι αγορές και οι άνθρωποι θα πάνε αλλού για να επενδύσουν ή θα εφεύρουν νέα προϊόντα για να αποφύγουν το φόρο».

Φρένο από Γαλλία και Γερμανία

Για υπερβολές των λομπιστών κάνει λόγο ο ευρωβουλευτής των γερμανών Πρασίνων Σβεν Γκίγκολντ: «Ο ανθοπώλης της γειτονιάς δεν χρησιμοποιεί το χρηματιστήριο, ίσως όμως η ανθοκομική βιομηχανία. Έτσι αυτός ο φόρος πλήττει εκείνους που δραστηριοποιούνται περισσότερο στον τομέα αυτό». Ο ίδιος εκτιμά ότι μετά την επιβολή του φόρου ορισμένα επιχειρηματικά μοντέλα δεν θα μπορούν πλέον να λειτουργούν στα χρηματιστήρια. «Δεν εκπλήσσει λοιπόν το γεγονός ότι αντιστέκονται ακριβώς εκείνοι που ζουν σήμερα από αυτά», όπως λέει.

Όπως και να έχουν τα πράγματα, αυτοί που θα κληθούν να αποφασίσουν εντέλει, είναι οι υπ. Οικονομικών. Στις τάξεις των τελευταίων όμως, όπως σημειώνει ο Σβεν Γκίγκολντ, έχει εξασθενήσει πλέον ο αρχικός ενθουσιασμός: «Τόσο η Γερμανία όσο και η Γαλλία πατάνε φρένο. Οι Γάλλοι θα ήθελαν να εξαιρεθούν τα παράγωγα, δηλαδή το μεγαλύτερο μέρος των χρηματοπιστωτικών προϊόντων. Και οι Γερμανοί απλά τρενάρουν το όλο αποτέλεσμα».

Πιθανότατα ο Β. Σόιμπλε να θέλει να μεταθέσει τη λήψη των σχετικών αποφάσεων για μετά τις γερμανικές εκλογές, καθώς οι κυβερνητικοί εταίροι των Χριστιανοδημοκρατών, οι Φιλελεύθεροι του Φίλιπ Ρέσλερ, δεν βλέπουν με καλό μάτι τον φόρο χρηματοπιστωτικών συναλλαγών.

Bernd Riegert / Κώστας Συμεωνίδης

Υπεύθ. Σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη