Περισσότερες εξουσίες στην αστυνομία

Εδώ και εβδομάδες ο τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου κάνει λόγο για «επαναστατικές μεταρρυθμίσεις» . Μεταρρυθμίσεις που στόχο έχουν, όπως λέει, να προστατεύσουν τις προσωπικές ελευθερίες των πολιτών και την εσωτερική ασφάλεια του κράτους. Εάν, για παράδειγμα, κάποιος συλληφθεί με μια βόμβα μολότοφ στο χέρι, τότε εκεί παύει να ισχύει το δικαίωμα στη διαδήλωση και ξεκινάει η χρήση βίας, δηλώνει ο τούρκος πρωθυπουργός. Οι μεταρρυθμίσεις θα συνάδουν με το ευρωπαϊκό δίκαιο υπόσχεται ο Μπιλέντ Άριτς, αναπληρωτής πρωθυπουργός.

Στις 14 Οκτωβρίου το κυβερνών τουρκικό κόμμα AKP έφερε ένα μέρος των μεταρρυθμίσεων στο κοινοβούλιο προς συζήτηση. Οι προτάσεις περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων πιο διευρυμένες τηλεφωνικές παρακολουθήσεις όσων θεωρούνται ύποπτοι για τα λεγόμενα εγκλήματα κατά του κράτους, συνεργασίας με τον εχθρό αλλά και ένοπλων εξεγέρσεων κατά της κυβέρνησης.

Οι επικριτές των προτάσεων κάνουν λόγο για τη δημιουργία ενός αστυνομικού κράτους. «Το AKP θέλει να μετατρέψει την Τουρκία σε μια ανοιχτή φυλακή», λέει ο Κεμάλ Κιλικτσάρογλου, πρόεδρος του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ανακοίνωση της οργάνωσης Human Rights Watch η οποία αναφέρει ότι ο νέος νόμος θα χρησιμοποιηθεί εναντίον ανεπιθύμητων επικριτών της κυβέρνησης. «Ο νόμος θα διευρύνει τις εξουσίες της αστυνομίας και θα δικαιολογεί εκτεταμένες έρευνες, απλώς εάν υπάρχουν 'βάσιμες υποψίες'».

Αυστηρές ποινές αλλά και αυθαιρεσία

Πολλές από τις δηλώσεις υψηλόβαθμων πολιτικών οδηγούν σε αυτά τα συμπεράσματα. «Ο νόμος θα ανοίξει το δρόμο για πιο αυστηρές ποινές σε όσους ασκούν βία κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων» δήλωσε ο Αχμέτ Νταβούτογλου. «Η ποινή για οπλοκατοχή θα αυξηθεί από τα τρία στα τέσσερα χρόνια», συμπλήρωσε.

Ο Μπερντάν Τοκούζλου, νομικός από το Πανεπιστήμιο Μπιγκλί της Κωνσταντινούπολης, επισημαίνει ότι «στο μέλλον η αστυνομία θα έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει συλληφθέντες και εκτός αστυνομικών τμημάτων. Πολλοί καταγγέλλουν ήδη ότι συνελήφθησαν και κρατήθηκαν σε διάφορα πάρκινγκ χωρίς να γνωρίζουν το λόγο της σύλληψής τους».

Υπάρχει μεγάλος σκεπτικισμός σε μερίδα νομικών ότι η αστυνομία θα μπορεί να δρα κατά τρόπο αυθαίρετο. Με τον ίδιο σκεπτικισμό αντιμετωπίζει ο Μπερντάν Τοκούζλου τις δηλώσεις ότι οι μεταρρυθμίσεις θα ανταποκρίνονται στα ευρωπαϊκά στάνταρ. Εξηγεί ότι η κυβέρνηση αποσπασματικά χρησιμοποιεί κάποια μέτρα, αλλά το ορθότερο θα ήταν να υιοθετηθεί ένα ενιαίο νομικό ευρωπαϊκό σύστημα και όχι κατά περίπτωση, όταν αυτό ευνοεί τις επιδιώξεις της κυβέρνησης. «Στη Γερμανία, για παράδειγμα, υπάρχει ένας αυστηρός αντιτρομοκρατικός νόμος, αλλά υπάρχουν και σημαντικοί μηχανισμοί ελέγχου άσκησης της κρατικής εξουσίας» καταλήγει ο τούρκος νομικός.

Senada Sokollu / Μαρία Ρηγούτσου