Παπούτσια με... ονομασία προέλευσης;

Μια ιδέα που προέρχεται από τα αγροτικά προϊόντα με ονομασία προέλευσης (ΠΟΠ) και είχαν μεγάλη εμπορική επιτυχία αναμένεται να εφαρμοστεί και σε άλλα προϊόντα. Αυτό το σύστημα τυποποίησης κατάφερε να «απογειώσει» όχι μόνο συγκεκριμένα προϊόντα, αλλά και ολόκληρες περιφέρειες της Ευρώπης που έγιναν παγκοσμίως γνωστές για την παραδοσιακή, ποιοτική παραγωγή τους. Στα αγροτικά προϊόντα ΠΟΠ με διεθνή αναγνώριση περιλαμβάνονται και πολλά ελληνικά. Τώρα οι Ευρωπαίοι θα προσπαθήσουν να επεκτείνουν το σύστημα πιστοποίησης και σε «μη αγροτικά προϊόντα».

Μιλώντας στο Ευρωκοινοβούλιο, η Επίτροπος για θέματα Δικαιοσύνης Βέρα Γιούροβα ανέφερε χαρακτηριστικά παραδείγματα, δίνοντας και... ιδέες στους ενδιαφερόμενους παραγωγούς. «Τα μη αγροτικά προϊόντα όπως κεραμικά, μάρμαρα, προϊόντα κεντήματος, χαλιά, παπούτσια και μουσικά όργανα δεν έχουν προς το παρόν καθεστώς προστασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, παρά μόνο εντός των εθνικών συνόρων. Μερικά παραδείγματα είναι το μάρμαρο της Καράρα, τα μαχαίρια Ζόλινγκεν από τη Γερμανία ή τα χειροποίητα φουλάρια από το Χάαπσαλου της Εσθονίας, τα κοσμήματα από διάφορες περιοχές. Θα ήταν ένα τεράστιο βήμα να καθιερώσουμε ένα σύστημα μη αγροτικών προϊόντων με ονομασία γεωγραφικής προέλευσης».

«Αντίδοτο» για την ανεργία

Μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει γνωστό ποιά προϊόντα από την Ελλάδα θα ζητήσουν κατοχύρωση. Πάντως η Κύπρος προτείνει τα παραδοσιακά λευκαρίτικα κεντήματα. Σήμερα η ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν προβλέπει κατοχύρωση για την «γεωγραφική προέλευση». Αυτό σημαίνει ότι η μικρομεσαία επιχείρηση που θέλει να κατοχυρώσει το προϊόν της και να το εξάγει σε όλη την Ευρώπη, πρέπει είτε να κάνει σχετική αίτηση σε κάθε κράτος-μέλος ξεχωριστά, είτε να μην κάνει απολύτως τίποτα. Μία πανευρωπαϊκή λύση θα διευκόλυνε ιδιαίτερα τις οικογενειακές επιχειρήσεις που ζουν αποκλειστικά από αυτά τα παραδοσιακά προϊόντα, λέει η ισπανίδα ευρωβουλευτής Ινμακουλάδα Ροντρίγκεζ Πινιέρο. «Πολύ λίγα κράτη-μέλη έχουν σήμερα νομοθεσία για την προστασία των μη αγροτικών προϊόντων» τονίζει η ισπανίδα ευρωβουλευτής. «Στην εκλογική μου περιφέρεια έχουμε τα κεραμικά του Καστεγιόν ή τις χειροποίητες βεντάλιες. Τέτοια προϊόντα πρέπει να προστατευθούν, ώστε οι χιλιάδες οικογένειες που ζουν από αυτή τη δουλειά να συνεχίσουν να βγάζουν το ψωμί τους».

Ιδιαίτερα ευεργετικές θεωρεί η Κομισιόν τις επιπτώσεις του νέου συστήματος πιστοποίησης για την καταπολέμηση της ανεργίας. Πολλά από τα εν λόγω προϊόντα παράγονται σε περιοχές που παλαιότερα είχαν ακμάσει οικονομικά, αλλά σήμερα υποφέρουν από αποβιομηχάνιση. Η επιτυχία των αγροτικών προϊόντων ΠΟΠ κάνουν τους ειδικούς να αισιοδοξούν ότι η αύξηση του τζίρου, αλλά και της απασχόλησης στις περιοχές αυτές μπορεί να φτάσει διψήφια νούμερα. Όπως επισημαίνει η Επίτροπος Γιούροβα «η αναμενόμενη αύξηση της απασχόλησης υπολογίζεται σε 4 εκ. θέσεις εργασίας. Αυτό που είναι ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι τα 2/3 των περιφερειών, στις οποίες παράγονται αυτά τα παραδοσιακά προϊόντα έχουν ποσοστό φτώχειας ή ανεργίας που ξεπερνά το 20%. Αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε θετικά αποτελέσματα, τόσο από την παραγωγή καθεαυτή, όσο και από την ενίσχυση της τουριστικής κίνησης, ακόμα και σε διεθνές επίπεδο».

Ο αντίλογος των ευρωσκεπτικιστών

Και εδώ βέβαια οι ευρωσκεπτικιστές, υπολογίσιμη πλέον δύναμη στο Κοινοβούλιο μετά τις ευρωεκλογές του 2014, δεν θα μπορούσαν να μην εκφράζουν αντιρρήσεις. Για παράδειγμα ο Τζόναθαν Άρνοτ από το βρετανικό «Κόμμα της Ανεξαρτησίας» δηλώνει αντίθετος στα σχέδια της Κομισιόν, λέγοντας μάλιστα σκωπτικά ότι ένας από τους λόγους της παρουσίας των ευρωσκεπτικιστών στην Ολομέλεια είναι ακριβώς για να... εκφράζουν αντιρρήσεις.

Σύμφωνα με τον Άρνοτ «πρώτα απ΄όλα, εμποδίζονται οι νέες εταιρίες να μπουν σε μία περιοχή όπου επικρατεί καθεστώς προστασίας ΠΟΠ. Δεύτερον, υποβαθμίζεται ο ανταγωνισμός, συνεπώς μειώνεται η επιλογή των καταναλωτών. Και τρίτον, αναγκάζεται το κεφάλαιο να μείνει καθηλωμένο σε μία περιοχή και αυτό, στρατηγικά, μπορεί και να μην είναι καν προς το συμφέρον της περιοχής ή και της χώρας».

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο