Ο πιο αμφιλεγόμενος αναχρονισμός: η θανατική ποινή και οι ΗΠΑ

Από το 1976 που επανεισήχθη η θανατική ποινή, εκτελέστηκαν πάνω από 1.200 βαρυποινίτες, ενώ 3.000 περιμένουν σε κελιά μελλοθανάτων τη σειρά τους για να εκτελεστούν. Αν και σε πολλές περιπτώσεις οι ποινές αυτές μετατρέπονται σε ισόβια, οι Αμερικανοί και τα αμερικανικά δικαστήρια είναι υπέρ της θανατικής ποινής παρά τις διεθνείς διαμαρτυρίες.

Στις ΗΠΑ η ποινική δικαιοσύνη είναι στην δικαιοδοσία κάθε ομόσπονδης πολιτείας. Σε 38 από αυτές η θανατική ποινή είναι στην ημερήσια διάταξη. Στις υπόλοιπες πολιτείες είτε έχει καταργηθεί ως ποινή, είτε γίνεται υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται εξάλλου μια διαφοροποίηση της ποινικής δικαιοσύνης όσον αφορά τη θανατική ποινή, αν και στις 19 Ιανουαρίου το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ απέρριψε δικαστική απόφαση που ακύρωνε την επιβολή της θανατική ς ποινής στον Αφροαμερικανό Μουμία Αμπού Τζαμάλ. Ο πρώην Μαύρος Πάνθηρας έχει καταδικαστεί σε θάνατο το 1981, επειδή δολοφόνησε έναν αστυνομικό και έκτοτε είναι σε κελί μελλοθανάτων.

Όλο και λιγότεροι Αμερικανοί είναι υπέρ της θανατικής ποινής

Η μόνη εξαίρεση που αποδέχθηκε η αμερικανική δικαιοσύνη στο θέμα της θανατικής ποινής ήταν το 2005, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο απαγόρευσε την επιβολή θανατικής ποινής σε διανοητικά ανάπηρους και ανήλικους.

Σύμφωνα με μια πρόσφατη δημοσκόπηση τα 2/3 των Αμερικανών εξακολουθούν να είναι υπέρ της θανατικής ποινής. Ποσοστό υψηλό, αλλά παρ’ όλα αυτά είναι χαμηλότερο από εκείνο του 1990, όπου το 80% των Αμερικανών ενέκριναν την εσχάτη των ποινών.

Ο Όλιβερ Χέντριχ από το παράρτημα της Διεθνούς Αμνηστίας στη Γερμανία είναι αισιόδοξος: «Το καινούργιο στοιχείο είναι ότι οι Αμερικανοί πολίτες δηλώνουν ότι δεν χρειάζεται η θανατική ποινή εάν υπάρχει εναλλακτική λύση, π.χ. πραγματική ισόβια κάθειρξη. Έτσι όλο και περισσότεροι Αμερικανοί τάσσονται πια κατά της θανατικής ποινής.»

Ναι, στη θανατική ποινή για εγκλήματα κατά του κράτους και της ασφάλειας των ΗΠΑ

Όχι, όμως όταν πρόκειται για εγκλήματα κατά του κράτους και της ασφάλειας των ΗΠΑ. Οι περισσότεροι Αμερικανοί συμφωνούν ότι για αυτά τα εγκλήματα πρέπει να ισχύει η θανατική ποινή. Έτσι θεωρείται δεδομένη η επιβολή της εσχάτης των ποινών στους ύποπτους για τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.

Το έχει άλλωστε διακηρύξει ήδ ο υπουργός Δικαιοσύνης των ΗΠΑ Έρικ Χόλντερ: «Πρόκειται για έγκλημα καθοσιώσεως και θα επιβάλλουμε την εσχάτη των ποινών. Για τέτοια εγκλήματα ο νόμος μας επιτρέπει να επιβάλλουμε τη θανατική ποινή. Αν και δεν θέλω να προκαταβάλω τους δικαστές, περιμένω ότι θα επιβάλλουν αυτή ακριβώς την ποινή κατά των κατηγορούμενων για τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.»

Η άποψη αυτή απηχεί και την γνώμη του αμερικανικού λαού, ο οποίος στην πλειονότητά του δεν βλέπει την θανατική ποινή σαν μια απάνθρωπη τιμωρία.

Πολλοί μάλιστα επικαλούνται και το γεγονός ότι η τεχνολογία και η επιστήμη προσφέρουν σήμερα περισσότερες δυνατότητες βελτίωσης των ήδη ανώδυνων, όπως υποστηρίζουν, εκτελέσεων π.χ. με ένεση ή στην ηλεκτρική καρέκλα.

Γι’ αυτό ζητούν άμεση βελτίωση αυτών των δύο μεθόδων για να μην παρουσιαστούν ξανά φαινόμενα «Οχάιο», όπου το 2007 θανατοποινίτης εκτελέστηκε με ένεση, αλλά πέθανε μετά από δύο ώρες και όχι εντός 20 λεπτών, όπως προβλέπεται.

Daniel Scheschkewitz / Βιβή Παπαναγιώτου

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης