Ο Περικλής στο προσκήνιο της πολιτικής επικαιρότητας

Επειδή τον παρομοιάζει, εννοείται με κάποια δόση ειρωνείας, με τον πρόεδρο της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης Βαυαρίας Έρβιν Χούμπερ, ο οποίος πρότεινε εν όψει εκλογών φορολογικές μεταρρυθμίσεις υπέρ των μεσαίων στρωμάτων. Μήπως και ο Περικλής δεν είχε κάνει μια σειρά παραχωρήσεων προς τον δήμο και δεν είχε πάρει μέτρα που έκαναν ελκυστικά τα κοινά για τους φτωχότερους πολίτες; Δεύτερη εικόνα της εβδομάδας. Στο γραφείο του νέου δημάρχου του Λονδίνου, του Συντηρητικού Μπόρις Τζόνσον φιγουράρει μια προτομή του Περικλή. Γιατί; Επειδή ο Τζόνσον έχει σπουδάσει κλασσική φιλολογία στην Οξφόρδη και είναι λάτρης του αρχαίου πολιτικού. Θέλει μάλιστα να κάνει το Λονδίνο μια νέα Αθήνα, μια πόλη της οποίας «ο δυναμισμός», όπως είπε, «κυρίευσε τον κόσμο και τώρα έλκει τον κόσμο όλο σ’ αυτήν». Πρόκειται όντως για μια παραλλαγή του εγκωμίου της Αθήνας στον Επιτάφιο του Περικλή: «επεσέρχεται δε διά μέγεθος της πόλεως εκ πάσης γης τα πάντα.»

Εκλογικευμένος θαυμασμός

Αλλά δεν είναι μόνο η γερμανική πολιτική ειρωνεία, ούτε μόνο η βρετανική εκκεντρική αρχαιολατρία που φέρνει έτσι απότομα πάλι στο προσκήνιο της επικαιρότητας τον Περικλή. Υπάρχει ένα βαθύτερο γιατί. Η γερμανική εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung δεν θα διακινδύνευε να μη γίνει κατανοητή από τους εκατοντάδες χιλιάδες καθημερινούς αναγνώστες της με ένα τεράστιο πρωτοσέλιδο πορτραίτο του Περικλή. Τον ξέρει το τεράστιο κοινό της τον εμβληματικό πολιτικό της αρχαίας δημοκρατίας, όχι γενικώς και αορίστως ως μεγάλο και τρανό, αλλά για παράδειγμα ως αυτόν που πήρε οικονομικά και πολιτικά μέτρα για τη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά. Ούτε ο νεοεκλεγείς δήμαρχος του Λονδίνου θα διακινδύνευε να θεωρηθεί από τους ψηφοφόρους του γραφικός. Tο όραμα μιας νέας Αθήνας ξυπνά στις ψυχές τους νοσταλγία και θέρμη, ο Επιτάφιος του Περικλή ανακαλεί μια εποχή αμεσότερης δημοκρατίας ενεργών πολιτών. Έτσι είναι αυτοί οι μεγάλοι λαοί της Κεντρικής Ευρώπης και της γηραιάς Αλβιώνος, διαποτισμένοι από την παιδεία τους με έναν εκλογικευμένο και αιτιολογημένο θαυμασμό για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό.

Παγκόσμια κληρονομιά

Βέβαια όταν Έλληνας δημοσιογράφος ζήτησε από τον Μπόρις Τζόνσον να αποδείξει τον ισχυρισμό του ότι ήταν ο μόνος υποψήφιος δήμαρχος που μιλούσε ελληνικά, ο νεοεκλεγείς διευκρίνισε ότι εννοούσε αρχαία ελληνικά. Και τώρα εμείς τι να κάνουμε, έτσι μικρές κουκκίδες μπροστά στο φαντασμαγορικό φόντο της αρχαιολατρίας των ξένων; Να μην κάνουμε απολύτως τίποτα. Να κατανοήσουμε ότι ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός είναι κληρονομιά όλης της ανθρωπότητας. Γι αυτό θεωρείται και υπήρξε όντως μεγάλος.