Ο πελάτης είναι βασιλιάς; Όχι πλέον!

Η Σβένια έχει αποφασίσει να αγοράσει ένα δώρο για τη μητέρα της. Κατά πάσα πιθανότητα ένα ύφασμα. Για το λόγο αυτό επισκέπτεται το IKEA. Το μεγάλο πολυκατάστημα διαθέτει πολύ λίγους πωλητές. Η Σβένια ξεκινάει τη βόλτα της από την καφετέρια. Καταρχάς χρειάζεται έναν δυνατό καφέ, τον οποίο φυσικά φτιάχνει και σερβίρει μόνη της. Αυτή εντωμεταξύ έχει γίνει μια πάγια συνήθεια πολλών εστιατορίων. Η λεγόμενη αυτοεξυπηρέτηση, συνεχίζεται όμως και στα υπόλοιπα τμήματα του καταστήματος.

Η Σβένια έχει ψάξει προσεκτικά τα υφάσματα και έχει καταλήξει στο τι θέλει να αγοράσει. Μέχρι να φθάσει όμως στην έξοδο στο μεγάλο καρότσι της έχει στοιβάξει κάμποσα ακόμα μικροπράγματα για το σπίτι. Δεν είναι πολλά και έτσι μπορεί να περάσει από το ταμείο που δεν έχει ταμία. Στη θέση του υπαλλήλου βρίσκεται ένα μηχάνημα. Αν κανείς αγοράσει μέχρι 15 αντικείμενα μπορεί να περάσει από το συγκεκριμένο ταμείο και να σκανάρει μόνος του τα πράγματα που αγόρασε. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιοι υπάλληλοι που επιβλέπουν και βοηθούν όσους δεν έχουν εμπειρία με αυτό τον τρόπο πληρωμής. Η Κάτια είναι μια από αυτές τις υπαλλήλους:

«Δεν είναι απλό πράγμα να κάθεσαι σε αυτό το ταμείο. Δεν είναι μόνο να κάνεις κλικ,κλικ, πάνω στα πράγματα. Πρέπει να παρακολουθείς τί γίνεται γύρω-γύρω και στα διπλανά ταμεια. Μετά από δύο-τρεις ώρες κουράζομαι και λέω σε κανέναν συνάδελφο να με αντικαταστήσει, γιατί διαφορετικά αρχίζεις και γίνεσαι επιθετικός»

Κινδυνεύουν θέσεις εργασίας

Η Σβένια τελειώνει τα ψώνια της στο ΙΚΕΑ, αλλά πριν στείλει το πακέτο στη μητέρα της θα πρέπει πρώτα να περάσει από το σουπερμάρκετ και να αγοράσει κάποια πράγματα. Πάει στο REAL. Στα 320 υποκαταστήματα που διαθέτει το συγκεκριμένο σουπερμάρκετ, υπάρχουν 70 ταμεία αυτοεξυπηρέτησης. Μια ταμίας είναι υπεύθυνη για τέσσερα ταμεία αυτοεξυπηρέτησης. Αντίθετα από ότι στο ΙΚΕΑ εδώ μπορεί να αγοράσει κανείς όσα προϊόντα θέλει και να τα σκανάρει μόνος του.

Η διαδικασία της αυτοεξυπηρέτησης όμως βάζει σε κίνδυνο θέσεις εργασίας, όπως εξηγεί ο Φραντζ Χάινριχ από το συμβούλιο των εργαζομένων στο REAL. Όχι μόνο μπορεί να καταργηθούν θέσεις εργασίας αλλά και να υποβαθμιστούν επαγγέλματα. Για παράδειγμα, ο ταμίας θα μετατραπεί σε απλό πωλητή, ο οποίος βοηθάει τον πελάτη στο να πληρώσει και να συσκευάσει τα πράγματα. Οι πωλητές όμως πληρώνονται λιγότερο από ότι οι ταμίες και αυτό φυσικά συμφέρει τις επιχειρήσεις:

«Η δουλειά τους σιγά – σιγά δεν έχει πια σχέση με τη δουλειά του ταμία. Συσκευάζει, σκανάρει, βοηθάει τον πελάτη να τα συγκεντρώσει. Και μετά ο πελάτης πάει σε αυτόματο μηχάνημα για να πληρώσει με χρήματα ή με κάρτα. Έτσι καταργείται το επάγγελμα του ταμία».

Η Σβένια έχει τελειώσει τα ψώνια της. Δεν της απομένει παρά να περάσει από το ταχυδρομείο για να στείλει ένα πακέτο. Υπάρχουν 2.500 σταθμοί αυτοεξυπηρέτησης των γερμανικών ταχυδρομείων. Αναβάλλει όμως την αποστολή. Προτιμά να πάει την επόμενη ημέρα να το παραδώσει σε έναν κανονικό άνθρωπο και όχι πια σε μια μηχανή!

Svenja Pelzel / Μαρία Ρηγούτσου

Επιμέλεια Σύνταξης Ειρήνη Αναστασοπούλου