Ορθό μήνυμα από το Όσλο

«Δεν μισώ τον Ταλιμπάν που με πυροβόλησε. Ακόμη κι αν κρατούσε όπλο και στεκόταν μπροστά μου, δεν θα τον πυροβολούσα. Αυτή είναι η φιλευσπλαχνία και η συμπόνια που διδάχθηκα από τον Μωάμεθ, τον ελεήμονα προφήτη, από τον Ιησού Χριστό και τον Βούδα». Δυνατά λόγια υπέρ της συμφιλίωσης και του διαλόγου από μία έφηβη ενώπιον των Ηνωμένων Εθνών τον Ιούλιο του 2013. Αν και ήταν υποψήφια πέρυσι, χρειάστηκε να περιμένει έναν ακόμη χρόνο για να λάβει τελικά το Νομπέλ Ειρήνης.

Η επιτροπή στο Όσλο πήρε μία καλή απόφαση. Ανεξάρτητα από το αν τα παραπάνω ήταν λόγια της ίδιας της Μαλάλα ή προϊόν επιδέξιας συμβουλευτικής, η 17χρονη βιώνει όσα λέει. Ακόμη κι όταν τραυματίστηκε σοβαρά από τα πυρά ενός δολοφόνου και ανάρρωσε έπειτα από μακρά θεραπεία, δεν υπέκυψε στους εκφοβισμούς, χωρίς όμως να αναπτύξει αίσθημα εκδίκησης. Είναι η ιδανική πρέσβειρα ειρήνης, όπως ενδεχομένως θα πίστευε ο Άλφρεντ Νομπέλ. Η επιτροπή αποκατέστησε έτσι τη φήμη της μετά τις αμφιλεγόμενες αποφάσεις των τελευταίων ετών, με τις οποίες είχαν τιμηθεί αρχικά ο Μπαράκ Ομπάμα (αδικαιολόγητα από σημερινή σκοπιά) και αργότερα απρόσωπες οργανώσεις, όπως η ΕΕ και η Οργάνωση για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων.

Η απόφαση αποτελεί σημαντικό, θετικό μήνυμα και από μία ακόμη σκοπιά. Η Μαλάλα ανήκει στη φυλή των Παστούν και κατάγεται από την πακιστανική κοιλάδα του Σουάτ, μία από τις περιοχές όπου διεξάγουν επιχειρήσεις οι Ταλιμπάν. Η εικόνα του εξτρεμιστή με τα μακριά γένια που κατάγεται από την πατρίδα της Μαλάλα είχε εισχωρήσει βαθιά στην ψυχή της διεθνούς κοινότητας. Η ίδια έγινε παγκοσμίως γνωστή για τους ακριβώς αντίθετους λόγους. Η νεαρή μουσουλμάνα φέρνει στο προσκήνιο το ειρηνευτικό μήνυμα του Ισλάμ και απλώνει χέρι συμφιλίωσης σε άλλες θρησκείες. Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να αναδειχθεί σε πρότυπο για τους πεφωτισμένους μουσουλμάνους παγκοσμίως, οι οποίοι αισθάνονται απόγνωση μπροστά στις βιαιότητες των εξτρεμιστών.

Το Όσλο εκπέμπει ένα σημαντικό μήνυμα προς τις κυβερνήσεις της περιοχής. Την ώρα που Ινδία και Πακιστάν ερίζουν και πάλι γύρω από τη διαχωριστική γραμμή στο Κασμίρ, η επιτροπή βράβευσε με το Νομπέλ Ειρήνης και τον 60χρονο Ινδό Κάιλας Σατιάρτι. Έναν ακτιβιστή που μάχεται κατά της εκμετάλλευσης των παιδιών και διαπνέεται από την παράδοση του Γκάντι. Η επιτροπή των Νομπέλ αφήνει να εννοηθεί ξεκάθαρα ότι η διαρκής καχυποψία ανάμεσα στο Νέο Δελχί και το Ισλαμαμπάντ πρέπει να τερματιστεί και ότι υπάρχουν προβλήματα, όπως η ελλιπής εκπαίδευση και προστασία των παιδιών, που πρέπει να επιλυθούν από κοινού και ειρηνικά.

Το Νομπέλ Ειρήνης θα γίνει κυρίαρχος παράγοντας στη ζωή της Μαλάλα. Καθόλου αμελητέο βάρος για μία έφηβη. Οι προσδοκίες που θα διατυπωθούν προς το πρόσωπό της αυξάνονται ακόμη περισσότερο. Το ίδιο αυξημένος είναι και ο κίνδυνος που διατρέχει η ζωή της υπό την απειλή των εξτρεμιστών. Ως εκ τούτου μία φυσιολογική ζωή δεν είναι πλέον εφικτή.

Florian Weigand / Άρης Καλτιριμτζής