Οι «νόστιμες» ιστορίες της θείας Ιφιγένειας

Βασικά ο στόχος είναι ένας: οι θείες θέλουν να παντρέψουν την ανεψιά τους Ελεάνα που ζει στο Μόναχο, να της βρουν έναν καλό γαμπρό, να την αποκαταστήσουν. Γύρω από την ανεψιά πλέκεται η βασική ιστορία αγάπης του βιβλίου, αλλά οι πραγματικές πρωταγωνίστριες είναι οι θείες της. Η θεία Ιφιγένεια για παράδειγμα, που όχι μόνο μαγειρεύει υπέροχα, αλλά, όπως και η συγγραφέας-δημοσιογράφος Ελένη Τορόση, διηγείται υπέροχα και ιστορίες από τη ζωή της. Είναι κοσμοπολίτισσα, λίγο εκκεντρική, λίγο καλλιτέχνης, αλλά είναι και ένα είδος Λωξάνδρας. Μιλά για την παράδοση και το φαγητό, φροντίζει πάρα πολύ την ανιψιά της και προσπαθεί να κρατάει συνδεδεμένα τα μέλη της οικογένειας, να τα κρατάει κοντά.

Η θεία Ιφιγένεια έχει αδελφές και ξαδέλφες, διάσπαρτες στη Μεσόγειο. Η οικογένεια συγκεντρώνεται πότε στη μία πότε στην άλλη, δοκιμάζοντας θεσπέσια εδέσματα μέσα από τα οποία βγαίνουν και τα κοινά χαρακτηριστικά του μεσογειακού χώρου η διαπολιτισμικότητα της Μεσογείου. «Όλη η Μεσόγειος έχει συγγενείς κουλτούρες, έχει κοινά προϊόντα, τα ίδια μπαχαρικά, τις ίδιες μυρωδιές. Πολλές φορές και τα τραγούδια είναι ίδια, οι μουσικές, το ταμπεραμέντο είναι ίδιο», λέει η συγγραφέας.

Η κουζίνα του Λεονάρντο ντα Βίντσι

Η θεία Ουρανία με το θείο Θεόφιλο ζουν στη Γερμανία όπου ήρθαν γκασταρμπάιτερ, όπως χιλιάδες άλλοι Έλληνες που στο μεταξύ έχουν μαγαζιά, έχουν σχέσεις με Τούρκους, Ιταλούς. Στην Κέρκυρα είναι στη θεία Πηνελόπη παντρεμένη με το θείο Μάνφρεντ, έτσι αναδεικνύεται η σχέση και η «τρέλα» των Γερμανών με την αρχαία Ελλάδα. Η θεία Αφροδίτη με όνειρα για αρχιτεκτονική κατέληξε να έχει εστιατόριο στην Ανδαλουσία να χτίζει πύργους κους-κους. Ο θείος Γιουσούφ, γιατρός, άντρας της Ιφιγένειας, κατάγεται από το Λίβανο, είναι χριστιανός για αυτό και δέχτηκε η οικογένεια των θειάδων από την Κωνσταντινούπολη να τον παντρευτεί.

Από τις ιστορίες τους ο Γερμανός αναγνώστης μαθαίνει ότι ο «Νικολάους» έχει τις ρίζες του στην Ανατολή, που «μπολιάζει τη Δύση». Μαθαίνει επίσης ότι ο Λεονάρντο ντα Βίντσι ήταν πάρα πολύ καλός μάγειρας, αλλά το κύριο βάρος πέφτει στις κοινότητες του Ελληνισμού στον κόσμο και κυρίως στη Μεσόγειο. «Το βάρος πέφτει στον κοσμοπολιτισμό των Ελλήνων», εξηγεί η Ελένη Τορόση. «Μιλώ για τον ελληνισμό με μία ματιά από έξω, μιλώ για τον ελληνισμό τον κοσμοπολίτικο που τον βρίσκουμε στην Ανδαλουσία, στην Ιταλία, στην Κων/πολη, στη Δαμασκό, ο ελληνισμός ήταν πάντα εξαπλωμένος».

O κοσμοπολιτισμός των Ελλήνων

Το συνοδευτικό κάθε ιστορίας του βιβλίου είναι η συνταγή. Πριν γίνουν βιβλίο παρουσιάστηκαν της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας Β2. Τα πεντάλεπτα Notizbuch kulinarisch, κάθε Παρασκευή απέκτησαν ένα μεγάλο σταθερό ακροατήριο. Οι θείες γοητεύουν γιατί παρά την ηλικία τους παραμένουν κινητικές, ζωντανές, λέει η Ελένη Τορόση. Οι θειάδες μεταφέρουν τη χαμένη θαλπωρή της μεγάλης οικογένειας, σ΄ αυτές προβάλει η συγγραφέας προσωπικές ανάγκες και βιώματα. «Έχω φτιάξει αυτή την οικογένεια γιατί κατάγομαι από μια χώρα που έχει και τέτοιες οικογένειες. Δεν είχα τέτοια οικογένεια και ίσως πάντα μου έλειπε. Την έχω όμως με τη μορφή φίλων, που είναι τα κρατήματά μου. Οι φίλοι μου είναι η δική μου μεγάλη οικογένεια. Κάνει εντύπωση στο γερμανικό κοινό, είναι κάτι πολύ ιδιαίτερο, αλλά απ΄ότι βλέπω και για τους Έλληνες». Ίσως γιατί λείπει στο μεταξύ και από τους Έλληνες. Όλα πάντως περνούν μέσα από τις γεύσεις, μέσα από το στομάχι, που «αντιπροσωπεύει την αγάπη που κρατάει δεμένα τα μέλη της οικογένειας. Πάμε να μιλήσουμε λέμε. Και να φάμε και κάτι».

Το βιβλίο της Ελένης Τορόση «Warum Tante Iphigenia mir einen Koch schenkte» («γιατί η θεία Ιφιγένεια μου χάρισε έναν μάγειρα") κυκλοφόρησε από τις γερμανικές εκδόσεις LangenMüller Verlag 2009, 256 σελ.

Γιώργος Παππάς

Υπεύθ.σύνταξης: Στέφανος Γεωργακόπουλος