Οικιακές βοηθοί – προσεχώς κανονικό επάγγελμα

Εκατομμύρια γυναίκες και νεαρά κορίτσια εργάζονται σε όλο τον κόσμο σαν οικιακοί βοηθοί. Σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία τουλάχιστον 52,6 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο (92% γυναίκες) απασχολούνται στον τομέα αυτό. Ο πραγματικός αριθμός εκτιμάται όμως ότι πρέπει να είναι διπλάσιος.

Στην Λατινική Αμερική εργάζονται γύρω στα 14 εκατομμύρια γυναίκες σαν παραδουλεύτρες, στην Κίνα γύρω στα 20 εκατομμύρια και στην Ταϊλάνδη γύρω στις 700.000. Η απασχόλησή τους περιλαμβάνει συνήθως το καθάρισμα, την φροντίδα των παιδιών ή και ηλικιωμένων και ασθενών.

Η αμοιβή τους είναι συνήθως χαμηλή ή και σε είδος, δεν είναι ασφαλισμένες, δεν έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και, επειδή η συντριπτική πλειοψηφία των εργοδοτών τους είναι νοικοκυριά, πληρώνονται χωρίς απόδειξη.

Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ILO) έκανε πρόσφατα (16.06.2011) ένα βήμα στην κατεύθυνση της νομιμοποίησης των οικιακών βοηθών.

Συγκεκριμένα κατέληξε σε μία συμφωνία που συμπεριλαμβάνει τις οικιακές βοηθούς στα κανονικά επαγγέλματα.

Η οικονομολόγος της ILO Μανουέλα Τομέι χαρακτήρισε τη σύμβαση «ιστορική», δηλώνοντας ότι πρέπει να γίνει σαφές πως οι οικιακοί βοηθοί «δεν είναι υπηρέτριες ούτε μέλη της οικογένειας» και ευελπιστεί ότι με την εφαρμογή της νέας σύμβασης θα πάψουν πια οι οικιακοί βοηθοί να ανήκουν στην παραοικονομία.

Στη νέα σύμβαση (αρ. 189) προβλέπονται «λογικές ώρες εργασίας, τουλάχιστον 24ωρη εβδομαδιαία ανάπαυση, περιορισμός της πληρωμής σε είδος, σαφής ενημέρωση για τις συνθήκες απασχόλησης, σεβασμός στις θεμελιώδεις αρχές και δικαιώματα στην εργασία - συμπεριλαμβανομένης και της συνδικαλιστικής ελευθερίας και της συλλογικής διαπραγμάτευσης».

Για να τεθεί όμως σε ισχύ η «Σύμβαση για Αξιοπρεπή Απασχόληση των Οικιακών Βοηθών», όπως λέγεται, πρέπει να υπογραφεί τουλάχιστον από δύο χώρες. Πρόκειται για την πρώτη διεθνή νομική πράξη για τους εργαζόμενους στον τομέα αυτό.

Την πρωτοβουλία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας χαιρέτισαν τα συνδικάτα σε όλο τον κόσμο. Μάλιστα οι συνδικαλισμένες οικιακοί βοηθοί (FENETRAD) της Βραζιλίας εκφράζουν την ελπίδα ότι η χώρα τους θα είναι η πρώτη που θα υπογράψει την νέα σύμβαση.

Το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο έχει ήδη ασχοληθεί με το θέμα και κάλεσε τα θεσμικά όργανα της ΕΕ (Συμβούλιο και Κομισιόν) να συστήσουν στα κράτη-μέλη την κύρωση της εν λόγω σύμβασης.

Υπεύθ. Σύνταξης Ειρήνη Αναστασοπούλου