«Ναι» των Καταλανών στην ανεξαρτησία

Το δημοψήφισμα που έλαβε χώρα την Κυριακή στην Καταλωνία είχε καθαρά συμβολικό χαρακτήρα. Εντούτοις οι Καταλανοί που προσήλθαν στις τοπικές κάλπες έστειλαν ένα ηχηρό μήνυμα προς τη Μαδρίτη, ψηφίζοντας υπέρ της ανεξαρτητοποίησης σε ποσοστό 80,1%, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα επίσημα αποτελέσματα.

Ειδικότερα, το ποσοστό αυτό απάντησε θετικά στο διπλό ερώτημα: κατά πρώτον εάν η Καταλωνία πρέπει να είναι ανεξάρτητο κράτος και κατά δεύτερο εάν πρέπει να αποσχισχεί από την Ισπανία. Το 10,1% των ψηφοφόρων απάντησε θετικά μεν στο πρώτο ερώτημα και αρνητικά στο δεύτερο, τάχθηκε δηλαδή υπέρ της δημιουργίας ενός καταλανικού κράτους, το οποίο θα συγκαταλέγεται όμως στην Ισπανία. Αρνητικά και στα δύο ερωτήματα απάντησε το 4,6% των ψηφοφόρων.

Το δημοψήφισμα αυτό είχε καθαρά «συμβουλευτικό χαρακτήρα» και διοργανώθηκε παρά τα νομικά εμπόδια και τις έντονες ενστάσεις της κεντρικής κυβέρνησης της Μαδρίτης. Παρά το συντριπτικό αποτέλεσμα υπέρ του «ναι», η ισπανική κυβέρνηση, όπως είχε άλλωστε εξαγγείλει, εξακολουθεί να μην αναγνωρίζει το συμβολικό δημοψήφισμα. Ωστόσο ειδικοί και σχολιαστές εκτιμούν ότι αυτό φέρει αναμφισβήτητα πλέον ένα ειδικό πολιτικό βάρος, που δεν μπορεί εύκολα να παραγνωριστεί.

«Απόλυτη επιτυχία» για τον Αρτούρ Μας

Στο μεταξύ ο επικεφαλής της τοπικής καταλανικής κυβέρνησης, Αρτούρ Μας, πριν ακόμη από την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων έσπευσε να κάνει λόγο για μεγάλη νίκη και «απόλυτη επιτυχία». «Για άλλη μια φορά η Καταλωνία απέδειξε ότι θέλει να κυβερνά η ίδια τον εαυτό της», δήλωσε ο Αρτούρ Μας την Κυριακή μπροστά σε πλήθος Καταλανών που τον επευφημούσαν.

Εντούτοις στην πράξη το συμβολικό δημοψήφισμα δεν αναμένεται να έχει άμεσες νομικές συνέπειες, από τη στιγμή που το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ισπανίας σε απόφαση που εξέδωσε τον περασμένο Σεπτέμβριο κρίνει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος με θέμα την ανεξαρτητοποίηση της Καταλωνίας ως αντισυνταγματική, δικαιώνοντας έτσι την προσφυγή της κυβέρνησης του Μαριάνο Ραχόι.

Στο δρόμο που χάραξε η Σκωτία;

Σύμφωνα με στοιχεία των καταλανικών αρχών στο δημοψήφισμα συμμετείχαν 2,25 εκατομμύρια Καταλανοί, αριθμός ωστόσο που κρίνεται μικρός σε σχέση με το σύνολο των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων της περιοχής, ο οποίος ανέρχεται σε 5,4 εκατομμύρια.

Ας σημειωθεί, τέλος, ότι το δημοψήφισμα στην Καταλωνία έρχεται να προστεθεί σε εκείνο για την ανεξαρτησία της Σκωτίας που διεξήχθη προ διμήνου. Το σκωτσέζικο δημοψήφισμα μολονότι δεν στέφθηκε με επιτυχία, κατάφερε ωστόσο να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης προς την κυβέρνηση του Λονδίνου με στόχο την παροχή διευρυμένων αρμοδιοτήτων στο τοπικό κοινοβούλιο της Σκωτίας.

Σε κάτι τέτοιο αποβλέπει εν τέλει και η καταλανική πολιτική ηγεσία, η οποία αποζητά μεγαλύτερη φορολογική και πολιτική αυτονομία από το «κράτος της Μαδρίτης».

Δήμητρα Κυρανούδη (DW, afp, dpa)