1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Μνείες Ελλήνων καλλιτεχνών

28 Μαΐου 2010

Ο γερμανικός τύπος εξαίρει το έργο του σκηνογράφου Στέφανου Λαζαρίδη, που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή, και τη μουσική ερμηνεία της Κάρμεν του Μπιζέ από το μαέστρο Θεόδωρο Κουρεντζή. Σημαντικές ελληνικές δημιουργίες.

https://p.dw.com/p/NbT9
"Κάρμεν" του Μπιζέ στο Μπάντεν-Μπάντεν σε μουσική διεύθυνση Θεόδωρου Κουρεντζή (19.05.2010)Εικόνα: AP

Παράξενοι καιροί. Μέχρι πέρυσι ακόμα λέγοντας εδώ στην κεντρική Ευρώπη πως είσαι Έλληνας μάλλον συμπάθεια προκαλούσες. Πίσω από το δικό σου πρόσωπο οι συνομιλητές και οι συνάδελφοι και οι συνδαιτυμόνες σαν να διέβλεπαν την κάρα κάποιου αρχαίου ημίθεου. Τα πράγματα άλλαξαν. Πρωταρχικός συνειρμός της ελληνικότητας αυτή τη στιγμή είναι ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός, η απειθαρχία και το ψεύδος, ο κίνδυνος κατάρρευσης. Έτσι ερμηνεύει τώρα τα πράγματα, με το άλλο του πρόσωπο, ο Ιανός που τον λένε φιλελληνισμό. Υπάρχουν άραγε μέσα σ’ αυτό το πέλαγος στεγνές νησίδες, όπου το ελληνικό στοιχείο δεν κρίνεται ούτε βάσει του αρχαίου κλέους αλλά ούτε και βάσει του επίκαιρου άγους, αλλά κρίνεται μόνο βάσει αυτού που δημιουργεί, όταν δημιουργεί εννοείται, κρίνεται δηλαδή επιτέλους ακριβοδίκαια;

Αυτοί που ξεχώρισαν…

Ausstellungstipps v. 23.11.2006 Antike Kunst - Laokoon-Gruppe Ausstellung im Vatikan
Πέρα από το αρχαίο κλέος...Εικόνα: picture-alliance

Υπάρχουν τέτοιες νησίδες που ανθίστανται στην ισοπέδωση της επικαιρότητας. Ένα παράδειγμα: η τέχνη. Να τί έγραφε πρόσφατα η Frankfurter Allgemeine Zeitung για τον σκηνογράφο Στέφανο Λαζαρίδη που υπέκυψε στον καρκίνο: «Η δημιουργική ενέργεια που ανέβλυζε τη δεκαετία του ΄80 από την Εθνική Όπερα της Αγγλίας σχετίζεται και με τον πλούτο και τον ιδιότυπο χαρακτήρα των σκηνικών του Λαζαρίδη. Ο Έλληνας αυτός που είχε γεννηθεί στην Αιθιοπία έλεγε πως ήταν ένας δραματουργικός και όχι διακοσμητικός σκηνογράφος. Είχε μια προσωπική αντίληψη για τη δουλειά του. Ο Λαζαρίδης ήθελε να δίνει στον πυρήνα του έργου φυσική μορφή, συχνά μόνο με μια μοναδική, πανίσχυρη και δουλεμένη σε όλες της τις λεπτομέρειες εικόνα.» Αυτά η γερμανική εφημερίδα μεταξύ άλλων για τη σταδιοδρομία του σημαντικού αυτού σκηνογράφου, σημειωτέον χωρίς την παραμικρή αναφορά στη θητεία του στην Ελληνική Λυρική Σκηνή, από το Διοικητικό Συμβούλιο της οποίας αποπέμφθηκε άκομψα και το διοικητικό συμβούλιο της οποίας τον χαρακτηρίζει τώρα «ξεχωριστό άνθρωπο», μετά θάνατον.

…και αυτοί που αναδεικνύονται

Griechenland Ausschreitungen in Athen Mittwoch 5.5.2010
...αλλά και το σημερινό άγοςΕικόνα: AP

Αλλά δεν πρόκειται μόνο για τους κεκοιμημένους. Και εν ζωή Έλληνες καλλιτέχνες επισημαίνει ο γερμανικός τύπος χωρίς να τους αντιπαραθέτει με κανένα στερεότυπο. Μόλις προχθές η μουσικοκριτικός της ίδιας εφημερίδας βγήκε ενθουσιασμένη από την «Κάρμεν» του Μπιζέ, με την οποία μόλις ξεκίνησε το φεστιβάλ του Μπάντεν-Μπάντεν. Ενθουσιασμένη όχι για τα σκηνικά, ούτε για τη σκηνοθεσία, αλλά αποκλειστικά και μόνο για τη μουσική διεύθυνση του Θεόδωρου Κουρεντζή, του Έλληνα που γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Βύρωνα, αλλά διαπρέπει τα τελευταία χρόνια στη Ρωσία. Διαβάζουμε: «Αυτή ήταν μια Κάρμεν σε έναν εντελώς καινούργιο τόνο. Μια φυσική πανδαισία που έρρεε, αναρριπιζόταν με λεπτεπίλεπτο τρόπο, κυμαινόταν τόσο κοντά σε ένα Debussy και διέλυε κυριολεκτικά όλα τα ισπανικά, θορυβώδη κλισέ του έργου μέσα σε μια φινετσάτη αισθησιοκρατία. Ένα όνειρο.» Αυτά τα θετικά λόγια για δυο Έλληνες καλλιτέχνες εμάς μας θύμισαν και την παλιά άποψη του Σεφέρη πως είναι μάταιο να προσπαθείς να ορίσεις την ελληνικότητα εξ όσων συνετέθη. Η ελληνικότητα, η πραγματική και σημερινή, δεν θα προκύψει από τον θεωρητικό ορισμό της, θα προκύψει από τα πολλά συγκεκριμένα σημαντικά έργα πολλών συγκεκριμένων Ελλήνων του σήμερα. Απλά αργεί, προσθέτουμε εμείς.

Σπύρος Μοσκόβου

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης