1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Λιγότερα όπλα, λιγότερα θύματα;

19 Δεκεμβρίου 2012

Μπορεί ένα πιο αυστηρό πλαίσιο για την οπλοκατοχή να μειώσει τον αριθμό των θυμάτων από όπλα; Στις ΗΠΑ οι απόψεις διίστανται. Μια ματιά στα παραδείγματα άλλων χωρών

https://p.dw.com/p/174ia
Εικόνα: Reuters

Οι αριθμοί μιλούν μια ξεκάθαρη γλώσσα: 310 εκατομμύρια Αμερικανοί μοιράζονται 270 εκατομμύρια όπλα, σε 100 κατοίκους δηλαδή αντιστοιχούν 90 όπλα. Με απλά λόγια: για την πλειονότητα των Αμερικανών ένα όπλο στο σπίτι είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση.

Μεταξύ Νέας Υόρκης και Σαν Φραντσίσκο χάνουν καθημερινά τη ζωή τους περίπου 25 άνθρωποι από σφαίρες. Θα μπορούσε ένα ενδεχομένως πιο αυστηρό πλαίσιο για την οπλοκατοχή να μειώσει αυτό τον αριθμό; Οι απόψεις στις ΗΠΑ διίστανται. Το πανίσχυρο λόμπι των κατόχων όπλων NRA υποστηρίζει μάλιστα το αντίθετο: εάν οπλίζονταν επιτέλους μαθητές και δάσκαλοι θα μπορούσαν ενδεχομένως να αποτρέπουν τέτοιες τραγωδίες όπως στο Newtown. Οι διαφωνούντες με αυτή την άποψη - η πλειονότητα των Αμερικανών δηλαδή, όπως δείχνουν σχετικές δημοσκοπήσεις - εναποθέτουν τώρα τις ελπίδες τους στον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, επιθυμώντας ένα πολύ πιο αυστηρό πλαίσιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε ορισμένες αμερικανικές πολιτείες είναι πιο εύκολο να αποκτήσει κανείς όπλο παρά να βγάλει άδεια οδήγησης.

Σύμφωνα με υπολογισμούς της ελβετικής ερευνητικής ομάδας Small Arms Survey, το 2007 υπήρχαν σε όλο τον κόσμο 875 εκατομμύρια μικρά όπλα, τα 650 εκατομμύρια ήταν σε χέρια ιδιωτών. Πόσα θύματα και καταστροφές προκαλούν αυτά τα όπλα; Ο πρώην Γ.Γ. του ΟΗΕ Κόφι Ανάν το είχε διατυπώσει ως εξής: «Τις περισσότερες χρονιές ο αριθμός των θυμάτων από μικρά όπλα είναι σαφώς μεγαλύτερος από τον αριθμό των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι». Τα μικρά όπλα είναι, σύμφωνα με τον ίδιο, τα «πραγματικά όπλα μαζικής καταστροφής».

Το παράδειγμα της Ιαπωνίας

Στην Ιαπωνία ελάχιστοι έχουν όπλα στα σπίτια τους, στατιστικά ούτε ένας στους 100 κατοίκους. Εξίσου μικρός είναι και ο αριθμός των θυμάτων. Λιγότερα όπλα, λιγότερα θύματα; Η Ζιμόνε Βισότσκι, ειδικός σε θέματα οπλοκατοχής: «Είναι αρκετά πιο πολύπλοκο. Ο αριθμός των όπλων δεν είναι το αίτιο τέτοιων μακελειών και γενικότερα περιστατικών βίας με όπλα. Εάν δείτε τα στατιστικά στοιχεία, θα διαπιστώσετε ότι στη Νότια Αφρική, για παράδειγμα, καταγράφονται ετησίως πολύ περισσότερα θύματα από σφαίρες όπλων, παρότι τα μικρά όπλα είναι εκεί λιγότερα διαδεδομένα».

Η Νότια Αφρική

Στη Νότια Αφρική αντιστοιχούν 13 όπλα σε 100 κατοίκους. Είναι πολύ λιγότερα από ότι στις ΗΠΑ και σαφώς λιγότερα από ότι στη Γερμανία όπου σε 100 κατοίκους αντιστοιχούν 30 όπλα. Παρόλα αυτά όμως, αναλογικά με τον πληθυσμό, καμία άλλη χώρα δεν μετράει τόσα θύματα από πυροβολισμούς όσα η Νότια Αφρική. Οι λόγοι μπορεί να είναι πολλοί και διαφορετικοί: κοινωνικές συγκρούσεις, φτώχεια, κοινωνική ανισότητα, αλλά φυσικά και οι ιδιαίτερα χαλαροί νόμοι περί οπλοκατοχής. Πριν από 10 περίπου χρόνια, η Νότια Αφρική εισήγαγε ένα πολύ πιο αυστηρό νομικό πλαίσιο και έκτοτε ο αριθμός των θυμάτων μειώνεται αργά, αλλά σταθερά.

Το παράδειγμα της Αυστραλίας

Το ίδιο ισχύει και για την Αυστραλία. Η χρονιά ορόσημο ήταν το 1996 όταν στο Πορτ Άρθουρ ένας νεαρός άνδρας πυροβόλησε και σκότωσε 35 ανθρώπους. Πολίτες, μέσα ενημέρωσης, πολιτικοί και κόμματα ζήτησαν τάχθηκαν τότε με μια φωνή υπέρ αυστηρότερων κανόνων. Ο τότε πρωθυπουργός Τζον Χάουαρντ το είχε θέσει ως εξής: «Δεν θέλουμε η αμερικανική αρρώστια να προσβάλει και εμάς». Έκτοτε όπλα μπορούν να αποκτούν μόνον ενήλικες που πρέπει μάλιστα να λάβουν σχετική άδεια πριν την αγορά του όπλου, εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους το χρειάζονται. Σημειωτέον ότι δεν μπορούν απλώς να επικαλεστούν λόγους αυτοάμυνας.

Τα δολοφονικά αμόκ στην Αυστραλία αποτελούν παρελθόν ενώ έχει μειωθεί γενικότερα ο αριθμός των θυμάτων από όπλα. Αναμφίβολα δεν συνιστά επιστημονική απόδειξη, ωστόσο είναι γεγονός ότι όταν δυσχεραίνεται η πρόσβαση στα όπλα, τότε υπάρχουν καλές πιθανότητες να μειωθεί και ο αριθμός των θυμάτων.

«Ο έλεγχος των μικρών όπλων είναι ένα σημαντικό κομμάτι ενός πολύ μεγάλου παζλ», λέει η ειδικός Ζιμόνε Βισότσκι. «Ωστόσο το ζητούμενο είναι να ασκείς παράλληλα αποτελεσματικές πολιτικές στο πεδίο πρόληψης συγκρούσεων και να διερευνήσεις ακόμη πιο εξονυχιστικά τα αίτια της βίας προκειμένου να τα αντιμετωπίσεις καλύτερα».


Hendrik Heinze / Κώστας Συμεωνίδης

Υπεύθ. σύνταξης: Μαρία Ρηγούτσου

SYMBOL USA liefern wieder Waffen an Bahrein
Από το 1996 τα δολοφονικά αμόκ αποτελούν παρελθόν στην ΑυστραλίαΕικόνα: picture-alliance/beyond
Südafrikanischer Bergarbeiterstreik Gewalt und Tote in Marikana
Aναλογικά με τον πληθυσμό, καμία άλλη χώρα δεν μετράει τόσα θύματα από πυροβολισμούς όσα η Νότια ΑφρικήΕικόνα: Reuters
Symbolbild Waffenhandel USA
ΗΠΑ: σε 100 κατοίκους αντιστοιχούν 90 όπλαΕικόνα: picture-alliance/dpa