Και μετά τους Αμερικανούς τί;

Σχεδόν 9 χρόνια μετά την εισβολή των Αμερικανών στο Ιράκ, αποχώρησαν σήμερα και οι τελευταίοι στρατιώτες από τη χώρα. Ήταν προεκλογική υπόσχεση του προέδρου Ομπάμα. Αυτό που όλοι οι Ιρακινοί περίμεναν αποτελεί τώρα έναν ηράκλειο άθλο για τους κατοίκους και την ηγεσία. Τα προβλήματα είναι πολλά και το μέλλον της χώρας αβέβαιο.

Αναζήτηση κοινωνικής συνοχής

«Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η σταθεροποίηση της εσωτερική πολιτικής, σταθεροποίηση της δημοκρατίας», λέει ο Φόλκερ Πέρτες, εμπειρογνώμων σε θέματα Μ. Ανατολής και διευθυντής του Ιδρύματος Επιστήμη και Πολιτική στο Βερολίνο. «Κι αν αυτό είναι δύσκολο. Επειδή λείπει στους περισσότερους πρωταγωνιστές η εμπειρία, θα πρέπει να στοχεύσουν στην εσωτερική συνοχή που σημαίνει συμπερίληψη σε αυτήν τη διαδικασία όλων των κοινωνικών δυνάμεων χωρίς αποκλεισμούς». Κάτι που δεν φαίνεται να απασχολεί και πολύ την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Νούρι αλ Μαλίκι.
Η δεύτερη πρόκληση είναι η κοινωνική εξασφάλιση. Κι αυτό σημαίνει σωστή κατανομή του πλούτου. Βέβαια οι προϋποθέσεις υπάρχουν, οι Ιρακινοί παράγουν περισσότερο πετρέλαιο από ότι στην αρχή του πολέμου, όμως δεν επωφελούνται όλοι από αυτό. Είναι ένα πρόβλημα που θα πρέπει να απασχολήσει μελλοντικά τη χώρα, υποστηρίζει ο Πέρτες. Και σημειώνει: «Τα τελευταία 9 χρόνια η τάση ήταν να φορτώνεται στους Αμερικανούς όλη ευθύνη για κάθε τι που δεν πήγαινε καλά στη χώρα, ακόμη και οι εμφύλιες συγκρούσεις. Έχουν βέβαια πολλές ευθύνες, αλλά ευθύνες έχουν και οι διάφορες ιρακινές ομάδες και φυλές, που στράφηκαν η μία εναντίον της άλλης».

Σύνταγμα κι εκλογές

Στην αρχή οι Ιρακινοί έκαναν αντίσταση στις αμερικανικές δυνάμεις κατοχής. Στη συνέχεια ακολούθησαν οι φυλετικές και θρησκευτικές συγκρούσεις, σε σημείο που να φτάσει η χώρα στο χείλος του γκρεμού. Χιλιάδες εγκατέλειψαν το Ιράκ για να βρουν καταφύγιο στη Συρία και την Ιορδανία. Από το 2004 μέχρι το 2008, οι βομβιστικές επιθέσεις ήταν τόσες πολλές που οι Αμερικανοί είχαν χάσει το παιγνίδι. Και τότε άλλαξαν στρατηγική. Έστειλαν κι άλλους στρατιώτες με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός των δυνάμεων να φτάσει τους 170.000.
Μετά την αποχώρησή τους η ασφάλεια στη χώρα περνά στα χέρια 900.000 Ιρακινών στρατιωτών και αστυνομικών. Παρά τα σοβαρότατα προβλήματα που παραμένουν θα πρέπει να αναφέρουμε και ορισμένα θετικά. Το Ιράκ ψήφισε το πρώτο δημοκρατικό σύνταγμα και διοργάνωσε εκλογές σε ολόκληρη τη χώρα. Εξέλιξη που εγγράφεται με θετικό πρόσημο σύμφωνα με τον Χένερ Φύρτιχ, διευθυντή του Ινστιτούτου Μεσανατολικών Σπουδών του Αμβούργου.
«Αν θέλει κανείς να το πει πολύ απλά κάνοντας έναν συνολικό απολογισμό, το 2011 το Ιράκ είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από ότι το 2003. Επειδή βγήκε από τη μέση ένας από τους πιο αιμοσταγείς δικτάτορες στη Μέση και Εγγύς Ανατολή» σημειώνει.

Ειρήνη Αναστασοπούλου/Anne Allmeling
Υπεύθ. Σύνταξης Σπύρος Μοσκόβου