Japans verschleppte Krise

Στα τέλη της δεκαετίας του ‘80 στην Ιαπωνία δημιουργήθηκε μια τεράστια φούσκα ακινήτων και χρηματιστηριακών μετοχών, η οποία ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο από την πολιτική χαμηλών επιτοκίων της κυβέρνησης. Όταν έσκασε η φούσκα πολλά νοικοκυριά βρέθηκαν αντιμέτωπα με τεράστια χρέη. Σημαντικό πρόβλημα αντιμετώπισαν και οι τράπεζες της χώρας.

Από τότε που η κρίση έγινε αισθητή στην κοινωνία, η καταναλωτική διάθεση μειώθηκε δραματικά. Ωστόσο, οικονομική κάμψη δεν επήλθε γιατί το κράτος κατάφερε να αντισταθμίσει τη μειωμένη ζήτηση στη χώρα με προγράμματα σταθεροποίησης.

Η ασιατική κρίση του 1997 και οι παγκόσμια οικονομική κρίση του 2007 επιβάρυναν ακόμη περισσότερο την ιαπωνική οικονομία. Η απάντηση του κράτους ήταν πάντα η ίδια: περισσότερα δημοσιονομικά μέτρα. Αυτό αύξησε ακόμη περισσότερο το δημόσιο χρέος. Το 2015 άγγιξε το αστρονομικό ποσοστό του 245% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.

Η κυβέρνηση πάντως, δια του εκπροσώπου της, Γιοσιχίντε Σούγκα, προσπαθεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις: «Οι εισφορές από την φορολογία είναι καλές. Η κατάσταση όσον αφορά τα εισοδήματα έχει αρχίσει να ανακάμπτει. Και τα δύο αποτελούν θεμέλια της οικονομίας. Και δε νομίζω ότι θα αλλάξει κάτι σε αυτό στο μέλλον».

Μέτρα χωρίς αποτέλεσμα

Η κυβέρνηση αποφάσισε ένα πακέτο μεταρρυθμίσεων που αφορά τους τομείς της νομισματικής, δημοσιονομικής και διαρθρωτικής πολιτικής. Τα επιθυμητά αποτελέσματα όμως δεν επετεύχθησαν μεταξύ άλλων και επειδή διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις δεν υλοποιήθηκαν ποτέ.

Μπορεί οι μεταρρυθμίσεις στη νομισματική και δημοσιονομική πολιτική να χάρισαν χρόνο στην κυβέρνηση, οι ειδικοί εκτιμούν όμως πως αυτές δεν αρκούν και ότι οι επίπονες αλλά απαραίτητες διαθρωτικές μεταρρυθμίσεις θα είναι αναπόφευκτες.

Τα όρια για την ιαπωνική κυβέρνηση στενεύουν όλο και περισσότερο εξαιτίας του υψηλού δημοσίου χρέους. Μπορεί η κατάσταση να μην είναι τόσο δραματική όσο στην Ελλάδα, γιατί πρόκειται για χρέη σε Γεν εντός της χώρας και γι' αυτό και τα επιτόκια των κρατικών ομολόγων δεν έχουν ανέβει ακόμη στα ύψη, ωστόσο οι ειδικοί εκτιμούν ότι η Ιαπωνία ενδέχεται να αντιμετωπίσει πολύ μεγαλύτερα προβλήματα στο μέλλον εάν πληγεί η αξιοπιστία της δημοσιονομικής πολιτικής και κλιμακωθεί η κρίση.

Ρόντιον Έμπιγκχαουζεν/ Ίνγκα Ζιγκ/ Αλεξάνδρα Κοσμά