Η λιτότητα χτυπά και γερμανικά πανεπιστήμια

Τα οικονομικά και διαχειριστικά προβλήματα δεν αφορούν μόνο τα Πανεπιστήμια στις χώρες της νότιας Eυρώπης αλλά και της ανατολικής Γερμανίας. Οι μαζικές περικοπές θέσεων εργασίας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και ο κίνδυνος για κλείσιμο πολλών τμημάτων και ινστιτούτων αποτελούν πλέον πραγματικότητα για πολλά ανατολικογερμανικά Πανεπιστήμια. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Τμήματος Λατινικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου της Λειψίας, το οποίο κινδυνεύει σοβαρά να κλείσει. Ο πρέσβης της Πορτογαλίας στο Βερολίνο, Λουίς ντε Αλμέιδα Σαμπάιο έγραψε πρόσφατα στην εφημερίδα «Die Zeit» ότι «το Πανεπιστήμιο της Λειψίας παίρνει μία λανθασμένη απόφαση». Σημειωτέον ότι η πρεσβεία της Πορτογαλίας έχει συμβάλει στην οικονομική στήριξη του συγκεκριμένου ινστιτούτου.

Οι κλασικές σπουδές στο «στόχαστρο»

Παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζουν και άλλα τμήματα του ίδιου πανεπιστημιακού ιδρύματος, όπως το τμήμα Αρχαιολογίας αλλά και το τμήμα Θεατρολογίας. Η πρύτανης του Πανεπιστήμιου Λειψίας Μπεάτε Σίκινγκ τάσσεται πάντως υπέρ του κλεισίματος κάποιων σχολών, λόγω αναγκαιότητας. Στην εξέλιξη αυτή αντικατοπτρίζεται η γενικότερη πολιτική λιτότητας στο κρατίδιο της Σαξονίας. «Δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική, όταν το Πανεπιστήμιο πρέπει να περισώσει τόσες πολλές θέσεις». Η ίδια μάλιστα θεωρεί πως κάτω από τις νέες συνθήκες το θέατρο αποτελεί μία πολυτέλεια «την οποία το Πανεπιστήμιο δεν μπορεί πλέον να στηρίξει οικονομικά».

Οι φοιτητές ωστόσο βλέπουν με οργή τις εξελίξεις αυτές. Εδώ και εβδομάδες έχουν βγει στους δρόμους της Λειψίας διαδηλώνοντας για τη νέα κατάσταση που τείνει να δημιουργηθεί. Εναντιώνονται στην πολιτική λιτότητας που πλήττει άμεσα ιστορικά Πανεπιστήμια της ανατολικής Γερμανίας, όπως τα Πανεπιστήμιο Λειψίας και Δρέσδης. Οι φοιτητές δεν δείχνουν κατανόηση για τα νέα μέτρα, αφού τα πανεπιστημιακά αυτά ιδρύματα βρίσκονται σε άνθηση, προσελκύοντας πολλούς φοιτητές.

Κανένας διάλογος, καμία ενημέρωση

Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του Συλλόγου Φοιτητών του Τμήματος Θεατρολογίας Εύα Ντένε, η πρυτανεία του Πανεπιστημίου Λειψίας λαμβάνει αποφάσεις, χωρίς να έχει προηγηθεί διάλογος με όλες τις πλευρές. Ολοένα περισσότεροι είναι στο μεταξύ οι φοιτητές που δηλώνουν δυσαρεστημένοι με τους χειρισμούς της πρυτανείας.

Τα τελευταία χρόνια τα Πανεπιστήμια της Σαξονίας υφίστανται συνεχώς περικοπές, ενώ μέσα στις δύο τελευταίες δεκαετίας έχουν χαθεί περίπου 500 θέσεις εργασίας. Κι αυτό παρά την αύξηση του αριθμού των φοιτητών, τόσο από τη Γερμανία όσο και από το εξωτερικό και παρά το γεγονός ότι πολλά από τα ινστιτούτα τους, φέρνουν σημαντικές διεθνείς διακρίσεις σε διάφορους επιστημονικούς τομείς.

«Παιγνίδι με τους αριθμούς»

Από την πλευρά του το υπουργείο Παιδείας της Σαξονίας θεωρεί τις περικοπές αυτές επιβεβλημένες. Από το 2019 σταματά η επιπλέον χρηματοδότηση των κρατιδίων της ανατολικής Γερμανίας μέσω της υποχρεωτικής φορολόγησης υπέρ αυτών, στη βάση του Συμφώνου Αλληλεγγύης μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας, μέτρο που είχε θεσμοθετηθεί μετά την γερμανική Επανένωση. Κατά συνέπεια, πρέπει από τώρα, σύμφωνα με την κυβέρνηση του κρατιδίου, να ληφθούν μέτρα κατά της μελλοντικής έλλειψης κονδυλίων. Σύμφωνα με την Ανέτ Χόφμαν, εκπρόσωπο του υπουργείου, τα έσοδα του κρατιδίου μειώνονται, το ίδιο και ο πληθυσμός. Ως εκ τούτου από την γενικότερη πολιτική λιτότητας επηρεάζεται και η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Κατά την Χόφμαν, τα νέα μέτρα εντάσσονται στο πλαίσιο ενός «μακροπρόθεσμου ασφαλούς προγραμματισμού για τα Πανεπιστήμια». Πώς όμως μπορεί να επιτευχθεί ένας τέτοιος προγραμματισμός χωρίς τη διατήρηση των απαραίτητων θέσεων εργασίας; Για την πρύτανη Μπεάτε Σίκινγκ το κομβικό ερώτημα που πρέπει άμεσα να απαντηθεί είναι πώς το πανεπιστήμιο θα αντιμετωπίσει επιτυχώς στο μέλλον τις αυξανόμενες ερευνητικές και εκπαιδευτικές απαιτήσεις. Η ίδια εκτιμά πως τελικά πρόκειται για «πολιτικές αποφάσεις και στην περίπτωση που το κρατίδιο δεν νομοθετήσει διαφορετικά, τότε η κατάσταση στα πανεπιστήμια της Σαξονίας θα είναι λυπηρή».

Ronny Arnold / Δήμητρα Κυρανούδη

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης