Η κονσέρβα...έκλεισε τα 200!

Στη δεκαετία του ’60 ο διάσημος Αμερικανός καλλιτέχνης Άντι Γουόρχολ αναπαρήγαγε καλλιτεχνικά και τα 32 είδη έτοιμης σούπας της εταιρείας Campbell. Ήταν ο πρώτος που απαθανάτισε την κονσέρβα, το σύμβολο της μεταπολεμικής, καταναλωτικής κουλτούρας τόσο στις ΗΠΑ, όσο και τις ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης. Ο Γερμανός πολίτης έβλεπε στην κονσέρβα το θαύμα της τεχνολογίας και δεν νοιαζόταν καθόλου για τα διάφορα συντηρητικά που ανέγραφε η ετικέτα. Η επιστήμη έχει προχωρήσει και μου διευκολύνει τη ζωή, ήταν το σύνθημα του μέσου Γερμανού καταναλωτή μέχρι και τη δεκαετία του ’70. Μια από τις πιο πετυχημένες παλιές διαφημίσεις στο γερμανικό ραδιόφωνο έλεγε για τα έτοιμα γεύματα σε κονσέρβα: "Σήμερα πανέτοιμη για τη νοικοκυρά, για κάθε στιγμή, από το ράφι στο πιάτο, έτοιμο γεύμα του Χένγκστενμπεργκ". Η κονσέρβα κατέκτησε στη Γερμανία όλα τα πεδία της ζωής, όλες τις κοινωνικές τάξεις, αλλά και τον κόσμο της κουλτούρας. Το περίφημο κουκλοθέατρο του Άουγκσμπουργκ ενσωμάτωσε σε ένα κομμάτι του κονσέρβες-στρατιωτάκια που τραγουδούσαν πως ήταν ανθεκτικότερα από τα μολυβένια στρατιωτάκια του Άντερσεν!

Για τα στρατεύματα του Ναπολέοντα

Και ασφαλώς η κονσέρβα έσωσε πολλούς στρατιώτες και ναυτικούς από το θάνατο. Τον 18ο αιώνα ο Μέγας Ναπολέων υποσχέθηκε ένα τεράστιο ποσό σε όποιον έβρισκε τρόπο για να διατηρούνται τα τρόφιμα και να μην πεθαίνουν από δηλητηριάσεις οι στρατιώτες του. Και πράγματι βρέθηκε κάποιος που έκανε το πρώτο βήμα: ο Νικολά Απέρ, ένας Παριζιάνος μάγειρας, κατάφερε με υπερθέρμανση των τροφίμων και αεροστεγή γυάλινη συσκευασία να διατηρήσει για πρώτη φορά τρόφιμα. Όμως η ευρεσιτεχνία αυτή είχε ένα αδύνατο σημείο: το γυαλί δεν άντεχε στις μεταφορές και στους πολλούς κραδασμούς: έσπαγε. Τελικά ένας Άγγλος έμπορος Ο Πίτερ Ντιούραντ κατασκεύασε την πρώτη κονσέρβα, πριν από 200 χρόνια: ήταν μεταλλική, κομψή και διατηρούσε από λαχανικά και φρούτα μέχρι έτοιμα φαγητά. Όσο για το ανοιχτήρι για τις κονσέρβες, αυτό επινοήθηκε 45 χρόνια αργότερα.

Εμπιστοσύνη στη σύγχρονη κονσέρβα

Στις ΗΠΑ η παραγωγή κάθε είδους κονσέρβας ξεπέρασε το 1900 για πρώτη φορά τα 700 εκατομμύρια κουτιά. Μεταπολεμικά οι ΗΠΑ ήταν επίσης πρωτοπόρες στην παραγωγή και τη βελτίωση της κονσέρβας. Τα πάντα πωλούνταν σε κονσέρβα: από κρέας, φρούτα, λαχανικά, φαγητά, μέχρι παγωτά, μπισκότα και καφές. Ακόμη και η αμερικανική βοήθεια που δόθηκε στη Γερμανία και την Ευρώπη ήταν μεγάλα πακέτα με κονσέρβες. Σήμερα, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, επιστήμονες και τεχνοκράτες είναι σίγουροι για το μέλλον της κονσέρβας. Και αυτό διότι μέχρι σήμερα κατάφερε όχι μόνον να επιζήσει, αλλά βελτιώθηκαν η συσκευασία και οι μέθοδοι συντήρησης τροφίμων με λιγότερα συντηρητικά, ώστε ακόμη και βιολογικά λαχανικά και φρούτα να εμπιστεύονται πλέον...την κονσέρβα.

Ralf Gödde/Βιβή Παπαναγιώτου

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου