Η ισπανική συνταγή για τη μετανάστευση

Ο καπετάνιος Αντόνιο Κεβέδο κάθεται στο κατάστρωμα του πλοιαρίου της λιμενικής αστυνομίας και κοιτάζει τη θάλασσα. Λίγο αργότερα πλησιάζει ένα ακόμα πλοιάριο του λιμενικού με Ισπανούς και Σενεγαλέζους αστυνομικούς, οι οποίοι είναι έτοιμοι να παραδώσουν την έκθεση τους στο κέντρο επιχειρήσεων των Καναρίων Νήσων. «Οχτώ με δέκα πλοία ελέγχουμε ημερησίως» λέει ο Κεβέδο. Οι αστυνομικοί ελέγχουν ποιοι επιβαίνουν και αν υπάρχουν παράτυποι μετανάστες. «Υπάρχουν άνθρωποι που προσπαθούν δυο χρόνια από τη Σενεγάλη ή την Μαυριτανία να επιβιβαστούν σε ένα πλοιάριο αλλά δεν τα καταφέρνουν. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν δαπανήσει πολλά χρήματα για να συλληφθούν λίγο αργότερα από εμάς. Και τα χρήματα χάθηκαν, έτσι για το τίποτα».

Τον τελευταίο χρόνο όμως κανένας Σενεγαλέζος δεν κατάφερε να μπει σε πλοιάριο και να φθάσει στα Κανάρια Νησιά. Η μαζική έλευση 30.000 μεταναστών το 2006 αποτελεί μακρινή ανάμνηση. Η ισπανική κυβέρνηση έκλεισε μια συμφωνία με την κυβέρνηση της Σενεγάλης με στόχο την παρεμπόδιση του ταξιδιού των παράτυπων μεταναστών μέσω της θάλασσας. Ο Αλμπέρτο Βιρέλα είναι Πρέσβης της Ισπανίας στη Σενεγάλη. Μιλώντας στην Deutsche Welle επισήμανε ότι «η ισπανική συνταγή επιτυχίας στο θέμα της μετανάστευσης είναι η πολυεπίπεδη συνεργασία με της χώρες της περιοχής». Αυτό σημαίνει καταπολέμηση της φτώχειας, οικονομική ανάπτυξη, ενίσχυση των εμπορικών και πολιτιστικών συναλλαγών. Εάν η ΕΕ θέλει να ελέγξει την μετανάστευση τότε και οι χώρες προέλευσης των μεταναστών θα πρέπει να κερδίζουν κάτι από αυτό».

Κριτική από τη Διεθνή Αμνηστία

Η Ισπανία δεν χρηματοδοτεί μόνο αναπτυξιακά προγράμματα αλλά και προγράμματα υποδοχής Σενεγαλέζων που επιστρέφουν στην πατρίδα τους, θέλοντας έτσι να τους δώσει μια προοπτική. Εκπρόσωποι της ΕΕ στο Ντακάρ μιλούν με τα καλύτερα λόγια για το ισπανικό σχέδιο και εκτιμούν ότι θα μπορούσε να αποτελέσει ένα μοντέλο για την Ευρώπη.

Σε μια έκθεση της ΜΚΟ «Entres Culturas» σημειώνεται ότι η Ισπανία αποπλήρωσε χρέη της Σενεγάλης ύψους 12 εκατομμυρίων ευρώ. Ένα τμήμα των χρημάτων προβλεπόταν για αναπτυξιακή βοήθεια και δόθηκε για την καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης. Έτσι οι δαπάνες για τη συνεργασία μεταξύ των αρχών ασφαλείας αυξήθηκαν από 78.000 ευρώ το 2006 σε 1,9 εκατομμύρια ευρώ το 2007.

Ωστόσο υπάρχουν και οι επικριτικές φωνές, όπως αυτή της Διεθνούς Αμνηστίας. Ο Εστεμπάν Μπελτράν από τη διεθνή οργάνωση δηλώνει πως δεν καταπολεμήθηκαν οι διακινητές, αλλά απλά άλλαξαν δρόμο. Αντί να μεταφέρουν τους μετανάστες από τη θάλασσα, τους μεταφέρουν μέσω ξηράς από γειτονικές χώρες. «Άνθρωποι που θέλουν να πάνε στην Ισπανία προσπαθούν σήμερα μέσω Μαρόκου ή Λιβύης. Πριν ερχόντουσαν μέσω της Σενεγάλης, σήμερα μέσω Μαλί».

Δέκα χρόνια μετά την έναρξη της συνεργασίας Ισπανίας και Σενεγάλης, οι Σενεγαλέζοι δεν σταμάτησαν να μεταναστεύουν. Προφανώς ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη.

Μαρκ Ντούγκε / Μαρία Ρηγούτσου