Η ιδιότυπη χρηματαγορά της Σανγκάης

Σε 1063 ανερχόταν το 2015 ο αριθμός των εγγεγραμμένων Ανωνύμων Εταιρειών (A.E.) στο χρηματιστήριο της Σανγκάης. Μαζί με το χρηματιστήριο της Σεντσέν στη νότια Κίνα αποτελούν τις δύο σημαντικότερες χρηματαγορές της Κίνας. Το χρηματιστήριο της Σανγκάης (Shanghai Stock Exchange SSE) ιδρύθηκε το 1990. Τα είδη των κινεζικών μετοχών που διακινούνται στη Σανγκάη είναι δύο: μετοχές τύπου Α και μετοχές τύπου Β. Οι πρώτες είναι αυτές που εκδίδονται από κινεζικές Α.Ε. σε γουάν ή στο ρένμιμπι - το τοπικό νόμισμα της Σανγκάης- και επιτρέπεται να διακινούνται μεταξύ θεσμικών και ιδιωτών επενδυτών αποκλειστικά στο εσωτερικό της Κίνας (με εξαίρεση το Χονγκ Κονγκ και το Μακάου).

Οι μετοχές τύπου Β εκδίδονται επίσης από κινεζικές Α.Ε. σε ρένμπινμπι ωστόσο διακινούνται σε ξένο νόμισμα, ήτοι σε αμερικανικό δολάριο. Απευθύνονται σε ξένα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, ξένους θεσμικούς επενδυτές αλλά και κινέζους επενδυτές του εξωτερικού που συναλλάσσονται σε ξένο νόμισμα. Οι μετοχές τύπου Β συγχρόνως είναι διαθέσιμες τόσο στο Χόνγκ Κονγκ όσο και στο Μακάου αλλά και στην Ταϊβάν.

Πώς επηρεάζει η κινεζική κρίση το χρηματιστήριο της Σανγκάης

O χρηματιστηριακός δείκτης SSE Composite της Σανγκάης αφορά τόσο τις μετοχές τύπου Α όσο και τις μετοχές τύπου Β. Χθες, Τρίτη, ο δείκτης του χρηματιστήριο της Σανγκάης ακολουθώντας τη γενική πτωτική τροχιά στα κινεζικά χρηματιστήρια έκλεισε στις 2964 μονάδες αγγίζοντας τα επίπεδα του 2007. Τότε ο δείκτης της Σανγκάης είχε κλείσει για πρώτη φορά τις 3000 μονάδες και μέσα σε οκτώ μήνες είχε διπλασιαστεί στις 6092 μονάδες. Στο μεταξύ παρά τη χθεσινή πτώση στο χρηματιστήριο της Σανγκάης το κλίμα που επικρατεί θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί συγκρατημένο δεδομένου ότι μέσα στις τελευταίες 52 εβδομάδες έχουν υπάρξει και χειρότερες μέρες, όταν ο δείκτης είχε κλείσει στις 2000 μονάδες. Συν τοις άλλοις οι μετοχές που σημειώνουν σε διάστημα τριών ημερών απώλειες της τάξης των 20 μονάδων έχουν εξαιρεθεί από το εμπόριο.

Το γεγονός αυτό δημιούργησε στο μεταξύ σε πολλούς κινέζους μικροεπενδυτές, ως επί το πλείστον συνταξιούχους, δημόσιους υπαλλήλους αλλά και οδηγούς ταξί, την πλασματική εικόνα ότι συμφέρει να επενδύσουν τώρα σε μετοχές. Υπολογίζεται ότι περίπου 80 εκατομμμύρια Κινέζοι παίζουν στο χρηματιστήριο, ακόμη και με δανεικά. Σύμφωνα όμως με ειδικούς, ο κίνδυνος άλλης μιας χρηματιστηριακής φούσκας είναι έκδηλος.

Kρατικοί επενδυτές

Τη Δευτέρα η συνολική αξία των εγγεγραμμένων εταιρειών στο χρηματιστήριο της Σανγκάης ανερχόταν στα 3,6 δις τρις ευρώ. Την ίδια μέρα διακινήθηκαν περίπου 50 δις ευρώ. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία το μεγαλύτερο ποσοστό των μετοχών στο χρηματιστήριο της Σανγκάης προέρχεται από εταιρείες του ευρύτερου δημόσιου τομέα –παρόχους ενέργειας, τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία. Με άλλα λόγια το μεγαλύτερο τμήμα των εμπλεκόμενων στο κινεζικό χρηματιστήριο είναι κρατικοί φορείς. Οι 10 μεγαλύτεροι κρατικοί φορείς συναποτελούν το 30% της συνολικής χρηματιστηριακής αξίας. Για παράδειγμα, η Εμπορική Τράπεζα της Κίνας, η μεγαλύτερη τράπεζα του κόσμο, έχει χρηματιστηριακή αξία της τάξης των 188 δις ευρώ – συγκριτικά η Deutsche Bank έχει χρηματιστηριακή αξία 35 δις ευρώ. Η Εμπορική Τράπεζα Κίνας είναι εγγεγραμμένη στο χρηματιστήριο της Σανγκάης, ενώ οι μεγαλύτεροι μέτοχοί της είναι το κινεζικό υπ. Οικονομικών με ποσοστό 34,88% και η κρατική κινεζική επενδυτική Central Huijin με ποσοστό 35,12%.

Tέλος, και το ίδιο το χρηματιστήριο της Σανγκάης έχει το χαρακτήρα δημόσιας εταιρείας, με άμεση σύνδεση με το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα, ενώ ο διοικητής του διορίζεται απευθείας από την κινεζική κυβέρνηση. Επίσης, σύμφωνα με το καταστατικό του δεν έχει σκοπό το κέρδος. Με άλλα λόγια, αυτός ο δημόσιος χαρακτήρας του χρηματιστηρίου της Σανγκάης προστατεύει κυρίως τους κρατικούς φορείς που εμπλέκονται ως μέτοχοι από τους κλυδωνισμούς της πραγματικής οικονομίας και της νομισματικής πολιτικής. Αλλά όχι και τους μικροεπενδυτές, οι οποίοι ρισκάρουν τα πάντα με ίδιον κόστος.

Χάο Γκούι / Δήμητρα Κυρανούδη