Η Θεσσαλονίκη μας έκλεψε την καρδιά

Ναι, η Θεσσαλονίκη μας έκλεψε την καρδιά. Είναι κι αυτός ένας απολογισμός της 6ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου με τιμώμενη χώρα τη Γερμανία που έκλεισε τις πύλες της την περασμένη Κυριακή, έστω και μόνο ατμοσφαιρικός. Εντός των πυλών οι Γερμανοί ενθουσιασμένοι με το κοινό και το γενικό ενδιαφέρον, εκτός των πυλών με τα μάτια στραμμένα στον ουρανό και τη θάλασσα. Και ο σημαντικότερος ίσως παρών Γερμανός συγγραφέας, ο ογδοντάρης και βάλε Μάρτιν Βάλζερ, να λέει το τελευταίο βράδυ σε ένα ταβερνάκι δίπλα στη Ροτόντα μπροστά στη στρωμένη τάβλα: εδώ τρώμε όπως και στα ομηρικά συμπόσια.

Επαφές και δοσοληψίες

Και να περάσουμε στην εκλογίκευση: ο οργανισμός Frankfurter Buchmesse, υπεύθυνος για το στήσιμο του γερμανικού περιπτέρου, έμεινε ευχαριστημένος γιατί το περίπτερο, διαμπερές, ανοιχτό, ανάερο, λειτούργησε, προσείλκυσε και μάζεψε κοινό. Το Ινστιτούτο Goethe της Θεσσαλονίκης έμεινε ευχαριστημένο γιατί εισέπραξε τη γενική και δίκαιη επιδοκιμασία για τους έντεκα συγγραφείς που κάλεσε στη Θεσσαλονίκη, από τον βάρδο της μικροαστικής καθημερινότητας Βάλζερ ως τον νεαρό Ντάνιελ Κέλμαν με τα μπεστσέλερ των εκατομμυρίων αντιτύπων ανά τον κόσμο. Ευχαριστημένη έμεινε και η Deutsche Welle με την πενταμελή φέτος αποστολή της. Για 5η συνεχή φορά χορηγός επικοινωνίας της έκθεσης είδε την επιλογή της να δικαιώνεται: η Θεσσαλονίκη εξελίχθηκε πολύ γρήγορα σε μια μεσαίου μεγέθους, αλλά απόλυτα επαγγελματική έκθεση που προσελκύει τους ανθρώπους του βιβλίου από όλες τις βαλκανικές χώρες και τη Δυτική Ευρώπη, κόμβος συνάντησης και αλληλογνωριμίας. Αλλά και επαγγελματικών δοσοληψιών. Γιατί το βιβλίο δεν είναι μόνο πνευματικό, αλλά και εμπορικό προϊόν. Έχει μια επίγεια ζωή πριν περάσει στα κατάστιχα της ιστορίας του πολιτισμού: πρέπει να πουληθεί και να αγοραστεί.

Ξαναπιάνοντας το νήμα του βιβλίου

Στη Θεσσαλονίκη λοιπόν ήταν παρόντες και εκπρόσωποι δώδεκα γερμανικών εκδοτικών οίκων. Ποιος ήταν ο δικός τους απολογισμός; Μας είπαν ότι στην πολύ μεγαλύτερη αδελφή της Θεσσαλονίκης, τη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φραγκφούρτης κάθε φθινόπωρο, δεν έχουν τον χρόνο να ασχοληθούν με το ελληνικό βιβλίο και η Θεσσαλονίκη είναι μια θαυμάσια ευκαιρία να καταπιαστούν λίγο πιο προσεκτικά με τα προϊόντα της ελληνικής βιβλιαγοράς. Να ξαναπιάσουν το νήμα που σαν να κόπηκε μετά το 2001, όταν η Ελλάδα ήταν τιμώμενη χώρα στη Φραγκφούρτη. Τώρα ήταν η Γερμανία τιμώμενη στη Θεσσαλονίκη. Να ξαναβρούν τον μίτο, σημαίνει να πάρουν και πάλι την απόφαση να μεταφράσουν Έλληνες συγγραφείς στα γερμανικά, μια προσπάθεια που ξεκίνησε οργανωμένα το 2001, αλλά ατόνησε στη συνέχεια, καθώς η γερμανική αγορά δεν απορρόφησε με ενθουσιασμό όλα τα ελληνικά βιβλία. Η τελική εκτίμηση των ανθρώπων της Frankfurter Buchmesse: Μέσα στις δύο επόμενες εβδομάδες θα κλειστούν συμβόλαια μεταξύ ελληνικών και γερμανικών εκδοτικών οίκων, αγορές δικαιωμάτων και από τα μια και από την άλλη πλευρά. Θα τελειώσουμε όπως αρχίσαμε: η Θεσσαλονίκη μας έκλεψε την καρδιά.

Σπύρος Μοσκόβου

Υπεύθ. σύντ.: Βιβή Παπαναγιώτου