Η Ευρώπη θα παραμείνει στο διάστημα;

Η οικονομική κρίση στην Ευρώπη δεν αφήνει ανεπηρέαστο ούτε το διάστημα! Πολλές από τις χώρες που χρηματοδοτούν τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) σκέφτονται να παγώσουν τις ετήσιες συνεισφορές τους λόγω των έκτακτων δημοσιονομικών συνθηκών. Ο διευθυντής του ESA, Tόμας Ράιτερ επιμένει πως τα ευρωπαϊκά διαστημικά προγράμματα έχουν εξέχουσα σημασία για την ΕΕ. Μια μελλοντική διακοπή της λειτουργίας τους θα είχε αρνητικές επιπτώσεις για τους κομβικούς τομείς της έρευνας και της καινοτομίας στην Ευρώπη.

Σκληρός ανταγωνισμός που κοστίζει

Η ΕΕ έχει επενδύσει ήδη τεράστια ποσά, ειδικότερα από το 2008 στο πλαίσιο του προγράμματος Colombus για έρευνα πάνω στη μηχανική των ρευστών, τις επιστήμες της υγείας και την τεχνολογία των υλικών. Σύμφωνα με τον Ράιτερ, ένα πάγωμα των χρηματοδοτήσεων θα αναστείλει επ’αόριστον την έρευνα που έχει μόλις αρχίσει να αποδίδει καρπούς. Ο ΕSA επικεντρώνεται μέχρι σήμερα στις μη επανδρωμένες διαστημικές αποστολές και στην ανάπτυξη ρομποτικής τεχνολογίας για συλλογή στοιχείων και διεξαγωγή πειραμάτων που αφορούν τόσο την ίδια τη μελέτη του διαστήματος όσο και εξέλιξη της τεχνολογίας.

Ωστόσο η παγκόσμια συγκυρία δεν είναι ευνοϊκή. Οι δαπάνες που απαιτούνται για τις διαστημικές αποστολές είναι κυριολεκτικά αστρονομικές. Οι Η.Π.Α ανακοίνωσαν ήδη πως παγώνουν προσωρινά τις επανδρωμένες αποστολές στο διάστημα ενώ αναμένεται να επανέλθουν το 2017. Από την άλλη πλευρά, η Ρωσία έχει στείλει στο διάστημα το διαστημόπλοιο Soyuz, το οποίο είναι αυτή τη στιγμή το μόνο μη επανδρωμένο πλήρωμα. Η Κίνα έστειλε το 2003 την πρώτη επανδρωμένη αποστολή της στο διάστημα και σε αντίθεση με τις ευρωπαϊκές και αμερικανικές περικοπές, προσβλέπει στην ενίσχυση των δραστηριοτήτων της μέχρι το 2020.

Επόμενη στάση: Άρης!

Παρά τα μη ενθαρρυντικά οικονομικά δεδομένα, ο Ράιτερ διατείνεται πως η σταθεροποίηση της ευρωπαϊκής παρουσίας στο διάστημα, αρχής γενομένης από τη Σελήνη πρέπει να τεθεί στην κορυφή των ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Οι ερευνητικοί σταθμοί στο φεγγάρι είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για τη μετάδοση μετεωρολογικών πληροφοριών αλλά και την παρατήρηση από το διάστημα του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής.

Ο Ράιτερ, πρώην αστροναύτης που πέρασε 350 μέρες στο διάστημα κατά τη διάρκεια της καριέρας του, αναφέρει πως ένας από τους μελλοντικούς στόχους της ΕSA είναι η δημιουργία ενός νέου σταθμού στο νότιο πόλο της Σελήνης. Αναμένεται να είναι μια καλή δοκιμή που θα μπορούσε να θέσει τις βάσεις για τη δημιουργία ενός αντίστοιχου σταθμού στον Άρη. «Ελπίζω τα σχέδια αυτά να υλοποιηθούν όσο βρίσκομαι στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος», είπε στη Deutsche Welle.

Απομένει να δούμε λοιπόν αν τα άμεσα ευρωπαϊκά σχέδια θα πλεύσουν όντως προς το άπειρο ή στο κενό…

Klaus Dartmann /Δήμητρα Κυρανούδη
Υπεύθ. σύνταξης: Μαρία Ρηγούτσου