Η Γερμανία θωρακίζει το χρηματοπιστωτικό της σύστημα, αλλά…

Η κρίση του ευρώ εξαφάνισε από την επικαιρότητα την μεγάλη χρηματοοικονομική κρίση που ξέσπασε το 2007 και η οποία εκδηλώθηκε δραματικά με την κατάρρευση της μεγάλης αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας Lehman Brothers. Μολονότι τα εθνικά κράτη και οι οργανισμοί δεν είχαν προετοιμαστεί για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, κατάφεραν με την ενίσχυση της ρευστότητας να σώσουν το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα από την κατάρρευση. Ο πολιτικός κόσμος στην Ευρώπη άντλησε διδάγματα από την κρίση. Με ευρωπαϊκή πρωτοβουλία δρομολογήθηκαν κάποιες αλλαγές στην κατεύθυνση μιας νέας χρηματοοικονομικής αρχιτεκτονικής που όμως δεν ολοκληρώθηκαν. Κι αυτό γιατί με την υπέρβαση της καυτής φάσης του προβλήματος, χαλάρωσαν και οι πιέσεις.

Η απαγόρευση κάποιων «ριψοκίνδυνων» χρηματοοικονομικών συναλλαγών και στοιχημάτων δεν αρκεί για την αποτροπή μελλοντικών κρίσεων. Και όπως υπογραμμίζει ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε: «Θα πρέπει να ενισχυθεί η κεφαλαιακή επάρκεια και η ρευστότητα των τραπεζών. Όποιος έχει την ευκαιρία να αντλεί κέρδη θα πρέπει να επωμίζεται και ο ίδιος, με τους δικούς του πόρους, το ρίσκο. Αλλά και εδώ προσπαθούμε να τα κάνουμε όλα με μέτρο. Φροντίζουμε έτσι ώστε οι αυστηροί κανονισμοί για την διασφάλιση ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών να μην θέτουν σε κίνδυνο τη δανειακή τροφοδοσία της πραγματικής οικονομίας».

Την εκτίμηση «περί μέτρου» του γερμανού υπουργού δεν συμμερίζονται ως γνωστόν οι τράπεζες. Οι περισσότεροι μάνατζερ υποστηρίζουν ότι οι ρυθμιστικοί κανονισμοί είναι υπερβολικοί. Προφανώς ξεχνούν ότι τα προηγούμενα τρία χρόνια τα κράτη διέθεσαν περισσότερα από 4 τρισεκατομμύρια ευρώ προκειμένου να σώσουν τις τράπεζες.

Σε κάθε περίπτωση, ο πρόεδρος της Deutsche Bank Γιόζεφ Άκερμαν δηλώνει ότι οι τράπεζες δεν αντέχουν άλλους περιορισμούς. Ταυτόχρονα όμως είναι υπερήφανος για το γεγονός ότι η τράπεζά του σημείωσε πέρυσι κέρδη 10 δισεκατομμυρίων ευρω. «Το ρυθμιστικό πλαίσιο έχει αλλάξει εκ βάθρων. Κατά τη γνώμη μου είναι υπερβολικό. Η Γερμανία περιορίζει πολύ τις τράπεζές της. Μια σειρά μεταρρυθμίσεων ήταν πρόωρες και αυτό αποδυναμώνει τον γερμανικό χρηματοπιστωτικό κλάδο, ο οποίος δεν βρίσκεται διεθνώς και στην καλύτερη θέση και φρενάρει την δυναμική του», επισημαίνει ο πρόεδρος της Deutsche Bank.

Ο κ. Άκερμαν εννοεί την τραπεζική εισφορά στο κόστος μελλοντικών κρίσεων και την αύξηση των ιδίων κεφαλαίων. Μόνο αυτά θα κοστίσουν στην τράπεζά του περίπου 15 δισ. ευρώ. Και έτσι, εκτιμά, πως θα τεθεί σε κίνδυνο η ανταγωνιστικότητα της. Οι κανόνες θα πρέπει να ισχύουν για όλες τις χώρες και για όλα τα χρηματοπιστωτικά ινστιτούτα διεθνώς, υποστηρίζει.

Η γερμανική κυβέρνηση αντιμετωπίζει με κατανόηση τις ενστάσεις του προέδρου της Deutsche Bank. Για τον λόγο αυτόν ασκεί πιέσεις στην κατεύθυνση λύσεων με παγκόσμια αποδοχή, γνωρίζοντας ωστόσο ότι είναι σχεδόν αδύνατο να προκύψει συμφωνία. Και για τον λόγο αυτόν ο υπουργός Οικονομικών Σόιμπλε προτιμά να εφαρμόσει αυστηρούς κανόνες στη χώρα του, γνωρίζοντας ότι αυτό προκαλεί προβλήματα ανταγωνισμού στις γερμανικές τράπεζες. «Όποιος θέλει να λειτουργεί σε ένα καθεστώς σταθερότητας θα πρέπει να αποδέχεται και κάποια μειονεκτήματα», λέει. Σε κάθε περίπτωση το Βερολίνο θεωρεί επιτυχία ότι εφαρμόσθηκαν κάποιοι κανόνες στη Γερμανία, στην Ευρώπη, αλλά και διεθνώς. Η διεθνής χρηματοπιστωτική μεταρρύθμιση που ακούει στο όνομα Basel III επετεύχθη σε χρόνο ρεκόρ και θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον ερχόμενο Νοέμβριο. Ωστόσο πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα, π.χ. ποιο ύψος θα πρέπει να έχουν τα ίδια κεφάλαια των συστημικά σημαντικών τραπεζών, ενώ θα πρέπει να συζητηθεί από την αρχή ο ρόλος των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης.