Η Αυστρία θέτει όριο στον αριθμό των προσφύγων

Για τον αυστριακό υπουργό Εξωτερικών Ζεμπάστιαν Κουρτς η θέσπιση ελέγχων στα εθνικά σύνορα και η επιβολή ανώτατου ορίου για τους πρόσφυγες δεν πρέπει να δαιμονοποιούνται, αλλά αντίθετα να επενεργήσουν θετικά, γιατί απλά οι πρόσφυγες δεν θα μπορούν να συνεχίζουν το ταξίδι τους σε άλλες χώρες. Στις δηλώσεις του στο δεύτερο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ZDF o Κουρτς περιέγραψε μάλιστα την κατάσταση στην Ελλάδα ως «εξαιρετικά άνετη» και ότι η χώρα θα πρέπει να εφαρμόζει κατά γράμμας τον κανονισμό του Δουβλίνου. «Όμως αντ΄ αυτού μεταφέρει τους πρόσφυγες σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπου καταθέτουν αίτηση για χορήγηση ασύλου».

«Η Ελλάδα υπό το βάρος προσφυγικών ροών»

Η Αυστρία δεν είναι η μοναδική χώρα που έχει επιβάλει συνοριακούς ελέγχους. Ωστόσο, δεν επιδιώκει να σφραγίσει εντελώς τα σύνορά της όπως το κάνουν άλλες χώρες παρά το ότι δεν προβλέπεται στη συμφωνία Σένγκεν. Ο Ιβ Πασκουάου, από τη δεξαμενή σκέψης European Policy Center, δηλώνει ικανοποιημένος που μέχρι τώρα όλες αυτές οι χώρες εφάρμοσαν τους κανόνες και ενημέρωσαν προηγουμένως της Κομισιόν. Διότι εάν μεμονωμένα κράτη – μέλη δρούσαν εκτός του χώρου Σένγκεν, τότε θα σήμαινε και το τέλος του, υπογραμμίζει. Ο Πασκουάυ ωστόσο δεν συμμερίζεται την κριτική του αυστριακού υπουργού για την Ελλάδα.

«Η Ελλάδα δεν τήρησε πάντα τους κανόνες, αλλά εδώ και χρόνια βρίσκεται υπό το βάρος τεράστιων προσφυγικών ροών. Κανείς δεν μπορεί να αποκαλέσει μια τέτοια κατάσταση άνετη, εκτός αυτού υπάρχουν και τα οικονομικά προβλήματα». Ο γάλλος εμπειρογνώμων συμβουλεύει τους επικριτές να ρίξουν μια ματιά σε άλλες χώρες του λεγόμενου βαλκανικού διαδρόμου, που δεν τηρούν τους κανόνες, δηλαδή την ταυτοποίηση των προσφύγων και την επεξεργασία αιτήσεων για άσυλο.

«Η Σλοβακία έκανε την αρχή»

Ανάλογη κατάσταση με αυτή που θα μπορούσε να επέλθει, συνέβη στα τέλη της περυσινής χρονιάς. Η ΠΓΔΜ, η Σερβία, η Κροατία και η Σλοβενία άφηναν να διέρχονται από τα σύνορά τους μόνο πρόσφυγες από τη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν. Τους υπόλοιπους τους άφησαν εκτός. Την αρχή έκανε η Σλοβενία, στο βόρειο άκρο του βαλκανικού διαδρόμου. «Αμέσως όλες οι άλλες οι χώρες σε αυτό το διάδρομο δεν ήθελαν τους υπόλοιπους», θυμάται η Μελίτα Σούνγιτς, εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας των ΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR). Τότε επρόκειτο για μερικές εκατοντάδες ανθρώπους, αλλά τώρα θα μπορούσε να επαναληφθεί το ίδιο σενάριο με πολύ περισσότερους.

Μπορεί ωστόσο να απωθεί μια χώρα στα σύνορά της όσους δεν μπορούν να αποδείξουν την προέλευσή τους; Η Σούνγιτς απαντά αρνητικά επικαλούμενη τη Συνθήκη της Γενεύης για τους Πρόσφυγες που έχουν υπογράψει όλες οι χώρες κατά μήκος του βαλκανικού διαδρόμου και που προβλέπει ότι ακόμη και χωρίς έγγραγα μπορεί κάποιος να ταξιδέψει σε μια χώρα για να κάνει αίτηση για άσυλο.

«Δεν έχει νόημα το ευρώ»

Η εκπρόσωπος της UNHCR υπογραμμίζει ότι ένας πρόσφυγας δεν μπορεί να επιλέγει τη χώρα εγκατάστασης. «Δεν μπορεί να ζητά να έρθει στη Γερμανία ή στη Σουηδία». Ο Υβ Πασκουάου πιστεύει ότι για τα ερχόμενους μήνες θα πρέπει να συνηθίσουμε εθνικούς μεθοριακούς ελέγχους. «Αλλά εάν όλες οι χώρες έπαιρναν το ίδιο μέτρο, τα οικονομικά προβλήματα θα ήταν μεγάλα». Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ προχώρησε περισσότερο κάνοντας λόγο για ενταφιασμό της εσωτερικής αγοράς με αύξηση της ανεργίας. «Και χωρίς Σένγκεν και ελευθερία διακίνησης πολιτών το ευρώ δεν έχει νόημα». Ο προεδρεύων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έθεσε και τελεσίγραφο. «Εάν μέσα σε δύο μήνες δεν λύσουμε το προσφυγικό, τότε το σύστημα Σένγκεν καταρρέει».

Κρίστοφ Χάσελμπαχ / Ειρήνη Αναστασοπούλου