Ευρωπαϊκό Διπλωματικό Σώμα: σε αναζήτηση διαφάνειας

Μετά τις πρώτες «κοκορομαχίες» και αντιζηλίες κρατών ή υπηρεσιών, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε ψήφισμά του ζητεί να στελεχωθεί η νέα υπηρεσία με διαφάνεια, αλλά και με σεβασμό στις γεωγραφικές ισορροπίες, εξηγεί η επικεφαλής των ευρωβουλευτών της Ν.Δ. Μαριέτα Γιαννάκου.

«Υποτίθεται ότι θα υπάρχει ένα μεικτό σύστημα. Δηλαδή εθνικοί διπλωμάτες με αξιοκρατικά κριτήρια, οι θέσεις θα πρέπει να βγουν με προκηρύξεις, καθώς και στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που έχουν εμπειρία και προφανώς θα προτιμηθούν εκείνοι που έχουν χρηματίσει σε διάφορες αντιπροσωπείες της Ε.Ε.» τονίζει η Ελληνίδα ευρωβουλευτής.

«Οι μεγάλες χώρες δεν θέλουν στελέχωση με γεωγραφικά κριτήρια»

Η κυρία Γιαννάκου είναι από τους πιο έμπειρους ευρωβουλευτές σε θεσμικά ζητήματα, είχε άλλωστε συμμετάσχει και στη Συντακτική Συνέλευση για το μέλλον της Ευρώπης υπό τον πρώην πρόεδρο της Γαλλίας, Ζισκάρ ντ΄ Εσταίν. Δεν πιστεύει ότι τα κράτη-μέλη θα αποκτήσουν σύντομα κοινή διπλωματική στρατηγική για όλα τα θέματα, αλλά εκτιμά ότι είναι σημαντικό να γίνει μία αρχή. Για την Ελλάδα και τα άλλα μικρότερα κράτη-μέλη το πρώτο μεγάλο στοίχημα είναι να εκπροσωπηθούν επαρκώς στη νέα διπλωματική υπηρεσία. Όμως πολλές μεγάλες χώρες δεν θέλουν στελέχωση με γεωγραφικά κριτήρια.

«Δεν θέλουν εκπροσώπηση με γεωγραφικά κριτήρια, γιατί τότε θα πάνε διπλωμάτες από όλες τις χώρες. Βέβαια τα κριτήρια δεν μπορεί να είναι μόνο γεωγραφικά, πρέπει να είναι και αξιοκρατικά. Αν όμως παραβλεφθεί τελείως το γεωγραφικό κριτήριο γίνεται αντιληπτό ότι θα είναι τρεις-τέσσερις χώρες που θα έχουν τους δικούς τους ανθρώπους. Και ας μη γελιόμαστε, όλοι είμαστε Ευρωπαίοι, αλλά υπάρχει και το συμφέρον του κράτους-μέλους, το οποίο όλοι θέλουν να υπηρετήσουν», δηλώνει η κ.Γιαννάκου στην Deutsche Welle.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πιέζει τις εθνικές κυβερνήσεις στην κατεύθυνση της γεωγραφικής εκπροσώπησης και θεωρεί μάλιστα ότι δίνει και το καλό παράδειγμα.

«Το Κοινοβούλιο αποτελεί ήδη ένα σύστημα εκπροσώπησης με γεωγραφικά κριτήρια. Τουλάχιστον στην αρχή αυτής της υπηρεσίας και μέχρις ότου δημιουργηθούν κοινές στρατηγικές και γραμμές υποστήριξης όπου αυτονοήτως και αυτομάτως εν συνεχεία θα μπορεί να δράσει η υπηρεσία, πρέπει να υπάρχει και η εκπροσώπηση με γεωγραφικά κριτήρια» επισημαίνει η Ελληνίδα ευρωβουλευτής.

Ένα πρόβλημα λιγότερο: η χρηματοδότηση

Μέχρι να εξασφαλιστούν οι γεωγραφικές ισορροπίες, οι Βρυξέλλες κατάφεραν τουλάχιστον να λύσουν ένα άλλο πρόβλημα: τη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής διπλωματικής υπηρεσίας σε μία ξεχωριστή γραμμή προϋπολογισμού. Αυτό προσφέρει μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων, αλλά προκαλεί και ερωτηματικά για μελλοντικές προτεραιότητες και πιθανούς ανταγωνισμούς.

«Ο προϋπολογισμός υπάρχει σε χωριστή γραμμή, αυτό είναι καλό για να ελέγχονται και τα έξοδα, γιατί η υπηρεσία εξωτερικής δράσης έχει μεγάλο κόστος» τονίζει η κ.Γιαννάκου. «Ας μην ξεχνάμε όμως ότι είμαστε σε εποχή οικονομικής παγκοσμιοποίησης, όπου πολλές χώρες κινούνται κυρίως με βάση τα οικονομικά συμφέροντα. Λίγες χώρες έχουν παρόμοια συμφέροντα με αυτά που έχουμε εμείς, τα οποία κατά κάποιον τρόπο συνδέονται και με την παράδοση και με ορισμένα ιστορικά δεδομένα...»

«Η νέα διπλωματική υπηρεσία δεν υποκαθιστά, αλλά απλώς συμπληρώνει το εθνικό διπλωματικό σώμα σε κάθε κράτος-μέλος» είναι η μόνιμη επωδός των Βρυξελλών, που προσπαθεί να καθησυχάσει τις εθνικές κυβερνήσεις. Η αλήθεια είναι όμως ότι πολλοί, κυρίως ξένοι, ευρωβουλευτές σε συνεντεύξεις ή κατ΄ιδίαν συζητήσεις λένε ότι θα ήταν καλή ιδέα να δούμε στο μέλλον κοινές ευρωπαϊκές πρεσβείες σε τρίτες χώρες, κάτι που θα εξοικονομούσε και πολλά χρήματα για τους Ευρωπαίους φορολογούμενους.

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης