Ελληνική λογοτεχνική βραδιά στο Konzerthaus του Βερολίνου

Η λογοτεχνική βραδιά έγινε στην Αίθουσα Συναυλιών του Βερολίνου (Konzerthaus).Τρεις νέοι συγγραφείς από τη Γερμανία, τη Σλοβακία και τη Σλοβενία διάβασαν έργα τους, που έγραψαν με αφορμή την ελληνική κρίση.

Αν και η εκδήλωση ήταν ενταγμένη στο πλαίσιο φεστιβάλ κλασικής μουσικής, το μουσικό ρεπερτόριο της βραδιάς από το ντούο «Αλέξης Ζορμπάς» θύμιζε ελληνική ταβέρνα. Ασφαλώς όχι τυχαία: η αίθουσα της εκδήλωσης είχε μεταμορφωθεί σε ένα είδος ελληνικής ταβέρνας με τραπέζια, μεζέδες και ρετσίνα.

Μια χορηγία του πολιτιστικού ιδρύματος της BMW. Ανάλογα χαλαρή ήταν και η εμφάνιση του διευθυντή του ιδρύματος, που μόλις είχε επιστρέψει από τις διακοπές τους στις Κυκλάδες. Με το παρουσιαστικό ενός τουρίστα που πηγαίνει όντως σε ταβέρνα στην παραλία κάποιου νησιού, ο Μάρκους Χιπ εκμυστηρεύτηκε στο κοινό για τα βιβλία που είχε στις διακοπές του: οδηγούς για το Αιγαίο, την Οδύσσεια, έργα του Σωκράτη και του Αριστοτέλη. Αποκάλυψη για τον Μάρκους Χιπ αποτέλεσε όμως ο συγγραφέας Πέτρος Μάρκαρης: «Εάν θέλετε να μάθετε κάτι για τα αίτια της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, για τη διαφθορά, αλλά και γιατί οι Έλληνες είναι ένας αξιαγάπητος λαός, διαβάστε τα βιβλία του Μάρκαρη με ήρωα τον αστυνομικό Κώστα Χαρίτο. Τα βιβλία αυτά έχουν εκδοθεί και στα γερμανικά. Εγώ έχω διαβάσει τρία. Ήταν η αποκάλυψη των διακοπών μου. Το ομολογώ, έχω μείνει κατενθουσιασμένος από την Ελλάδα, ακόμα και αν μας “γδέρνουν” σαν τουρίστες.»

Ο αδέσποτος σκύλος «Κανέλος» από την Αθήνα

Σε αντίθεση με αυτές τις «σκόρπιες» σκέψεις τρεις νέοι συγγραφείς παρουσίασαν μικρές συγκροτημένες ιστορίες για το πως βλέπουν την Ευρώπη μετά την ελληνική κρίση.

Έχοντας ως πρότυπο την «Καρδιά ενός σκύλου» του σοβιετικού συγγραφέα Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, ο Σλοβάκος Μιχάλ Χόρετσκι έγραψε μια σατιρική ιστορία για την Αθήνα: «Καλησπέρα σας. Ονομάζομαι Κανέλος. Είμαι ένας αδέσποτος σκύλος στην Αθήνα με ανοιχτό μπεζ χρώμα. Δεν έχω σπουδαία καταγωγή. Η μητέρα μου υποστηρίζει ότι δεν γνωρίζει ποιος είναι ο πατέρας μου. Με άλλα λόγια, είμαι το αποτέλεσμα τυχαίας ερωτικής πράξης. Δεν ξέρω αν αυτό το φαινόμενο είναι χαρακτηριστικό για όλη την Ελλάδα, ή αν συμβαίνει και στις άλλες χώρες τις Ε.Ε. Εδώ στην Αθήνα πάντως, οι άνδρες το έχουν ψωμοτύρι.»

Στη συνέχεια της ιστορίας ο Κανέλος, που πράγματι ήταν ένας γνωστότατος σκύλος στην Αθήνα με χιλιάδες οπαδούς στο ίντερνετ, διανύει όλες τις φάσεις της ελληνικής κρίσης: τις διαδηλώσεις, την ένταση στις ελληνογερμανικές σχέσεις, την ανθελληνική εκστρατεία στην Σλοβακία, κλπ.

Τα PIIGS και η δούκισσα…Μέρκελ

Εξίσου σουρεαλιστική είναι και η προσέγγιση της Γερμανίδας Αριάνε Γκρούντις. Η ιστορία της «Η Αριάνε στη χώρα των θαυμάτων» είναι εμπνευσμένη από το αγγλικό ακρωνύμιο PIIGS, που σημαίνει γουρούνια και συγκροτείται από τα αρχικά γράμματα των πέντε ευρωπαϊκών κρατών που έχουν μεγάλα οικονομικά προβλήματα, δηλαδή την Πορτογαλία, την Ιταλία, την Ιρλανδία, την Ελλάδα και την Ισπανία. Στην χώρα λοιπόν των θαυμάτων τα γουρούνια απειλούν ότι εάν συνεχίσουν να πεινούν, θα ανατιναχτούν στον αέρα και μαζί τους όλοι οι άλλοι. Τα βλέμματα όλων στρέφονται τότε στη δούκισσα, που δεν είναι άλλη από την καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ. Η Αριάνε τη ρωτά: «Να σώσουμε τα PIIGS ή να τα αφήσουμε να πεθάνουν από την πείνα; Προς Θεού, μιλήστε επιτέλους χωρίς περιστροφές.

Από εμάς δεν θα πάρουν τίποτα, δήλωσε η δούκισσα.» «Για πρώτη φορά κατάλαβα τι εννοεί», λέει η Αριάνε. «Μου φάνηκε ξεκάθαρο».

«Στις Βρυξέλλες πρέπει να ξέρουν ποιους εκπροσωπούν»

Βέβαια λίγο αργότερα η δούκισσα, σχεδόν βίαια, συγκεντρώνει τα χρήματα για να τα δώσει στα PIIGS, υποστηρίζοντας, ότι σε διαφορετική περίπτωση υπήρχε ο κίνδυνος να πάνε όλοι "κατά διαόλου", όπως ήταν δηλαδή και στην πραγματικότητα. Η πραγματικότητα είναι το πεδίο της Σλοβένας Νατάσα Κράμμπεργκερ.

Στην ιστορία της περιγράφει καταστάσεις που έζησε η ίδια μέσα σε ένα αστικό λεωφορείο που πάει από το Μάριμπορ σε ένα χωριό στην επαρχία. Το μόνο θέμα που απασχολεί τους επιβάτες αυτού του λεωφορείου είναι οι νέοι οδηγοί από το Μάριμπορ, οι οποίοι δεν ξέρουν πού θα πρέπει να κάνουν στάση, ενώ οι παλιοί οδηγοί, οι οποίοι ήταν ντόπιοι, σταματούσαν μπροστά από το σπίτι του κάθε επιβάτη. Με άλλα λόγια, «για πια Ευρώπη και πράσινα άλογα μας μιλάτε, όταν δεν μπορείτε να μας λύσετε ένα πρόβλημα που μας καίει καθημερινώς». Στο τέλος η Νατάσα Κράμπεργκερ δηλώνει ότι «είναι σημαντικό για το μέλλον της Ευρώπης, αυτοί που είναι στις Βρυξέλλες να ξέρουν ποιους εκπροσωπούν.»

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο

Επιμέλεια Σύνταξης Ειρήνη Αναστασοπούλου