Διχάζει η πρώτη δικαστής με μαντήλα

Για την Ελίφ Καβακτσί είναι μια από τις ωραιότερες μέρες της ζωής της: «Αυτή η φωτογραφία είναι σύμβολο του αγώνα για τα δάκρυα εκατομμυρίων γυναικών, οι οποίες φορούν μαντήλα και για δεκαετίες υφίσταντο διακρίσεις. Αυτή φωτογραφία δείχνει πόσο μπροστά είναι η Τουρκία» λέει η σχεδιάστρια μόδας μιλώντας στην DW. Μέσω twitter διέδωσε την φωτογραφία μιας άγνωστης δικαστού με μαντήλα και προκάλεσε δημόσιο διάλογο.

Η οικογένεια της Ελίφ Καβακτσί τάσσεται υπέρ του αγώνα των μουσουλμάνων γυναικών, οι οποίες ζητούν ισονομία και δημόσια αναγνώριση στην Τουρκία. Η αδελφή της Ελίφ, η Μερβέ, ήταν η πρώτη γυναίκα βουλευτής η οποία μπήκε στο τουρκικό κοινοβούλιο με μαντήλα. Προκάλεσε οργισμένες αντιδράσεις και αναγκάστηκε να αποχωρήσει. Ανήκε τότε στο Κόμμα της Ευημερίας, το οποίο πλέον δεν υπάρχει και το έχει διαδεχθεί το ΑΚP, το Κόμμα της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Και τα δυο κόμματα πάντως πρεσβεύουν έναν συντηρητικό τρόπο ζωής.

Για τον Ερντέμ Εβρέν από το Κέντρο Ερευνών για μια Μοντέρνα Ανατολή στο Βερολίνο η πολιτική αυτή είναι μια ρήξη με την παράδοση και τις αρχές του κοσμικού κεμαλικού κράτους. Αρχές οι οποίες κυριαρχούσαν μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Σύμφωνα με τον Εβρέν ίσχυε και στην Τουρκία ότι το θρήσκευμα είναι προσωπική υπόθεση.

«Στην πορεία πάντως αντί να υπάρξει ένας σαφής διαχωρισμός του κοσμικού από το θρησκευτικό, το κοσμικό κράτος απέκτησε τον πλήρη έλεγχο στις θρησκευτικές αρχές».

Περί ισότητας ανδρών και γυναικών

Η απαγόρευση της μαντήλας οδήγησε και σε κωμικοτραγικές καταστάσεις. Οι φοιτήτριες αναγκάζονταν να πάνε στο πανεπιστήμιο φορώντας περούκες πάνω από τις μαντήλες. Αυτό άλλαξε όμως με νόμο του AKP το 2008 όταν ψηφίστηκε το ονομαζόμενο «Δημοκρατικό Πακέτο» σύμφωνα με το οποίο για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας, οι γυναίκες μπορούσαν να πάνε στο πανεπιστήμιο φορώντας μαντήλες.

Τάσσεται λοιπόν το AKP υπέρ της ισότητας αδρών και γυναικών. Ο Γκάρεθ Τζέκινς από το Ινστιτούτο για την Ασφάλεια και την Ανάπτυξη της Πολιτικής στην Κωνσταντινούπολη:

«Το AKP θεωρεί πως οι γυναίκες είναι κατώτερες από τους άνδρες. Μπορεί να υπάρχουν γυναίκες υπουργοί, αλλά αυτές αναλαμβάνουν το υπουργείο οικογενειακών υποθέσεων. Για περισσότερα δεν τις έχουν ικανές».

Η Ελίφ Καβακτσί δεν συμμερίζεται αυτή την άποψη και δηλώνει πως η γυναίκα δικαστής με την μαντήλα αποδεικνύει πόσα πολλά κάνει η νέα κυβέρνηση για την δημοκρατία και την ισότητα.

Ντάνιελ Χάινριχ / Μαρία Ρηγούτσου