Δικαίωμα σε έναν «θάνατο με αξιοπρέπεια»
25 Νοεμβρίου 2010
«Δεν ήταν ζωή αυτή», λέει ο Ούλριχ Κ. Οι τελευταίοι μήνες ήταν για τη σύζυγό μου κόλαση:
«Υπέφερε φρικτά από σπασμούς, δεν μπορούσε να καθίσει στο αναπηρικό καροτσάκι που ήταν πολύ σημαντικό για εκείνη επειδή έτσι μπορούσε να κοιτάζει τους ανθρώπους στα μάτια. Συνήθως όμως δεν μπορούσε γιατί στο καροτσάκι την έπιαναν σπασμοί».
Αυτή ήταν η οδυνηρή καθημερινότητα της άτυχης γυναίκας τα τελευταία χρόνια: αναπηρικό καροτσάκι, μηχανήματα αναπνευστικής υποστήριξης, τροφή σε υγρή μορφή. Όλα ξεκίνησαν το 2002. Μια ατυχής στιγμή, μια στιγμή απροσεξίας. Γλίστρησε μπροστά στο σπίτι της κρατώντας στα χέρια της σακούλες γεμάτες με ψώνια. Η πτώση της είχε τραγική κατάληξη: παράλυση από το λαιμό και πάνω. «Έπρεπε να της κάνω ντους ενώ ήταν ξαπλωμένη γιατί ανέπνεε με τη βοήθεια των μηχανημάτων. Έπρεπε να συνδέσουμε ένα πολύ μακρύ λάστιχο για να μπορεί να αναπνέει. Όλα ήταν πολύ δύσκολα, ειδικά τις νύχτες».
«Δεν ήθελε να υποφέρει»
Όλα αυτά σκοπεύει να τα καταθέσει ο Ούλριχ Κ. και ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Στόχος του είναι να εξηγήσει στους δικαστές γιατί η σύζυγός του ήθελε να δώσει τέλος στη ζωή της. «Η γυναίκα μου ήταν ένας άνθρωπος που στεκόταν στα πόδια της, είχε μεγάλη αυτοπεποίθηση. Το ότι έπρεπε να την φροντίζουν άλλοι ήταν για αυτήν ό,τι χειρότερο. Και αυτό δεν το ήθελε ούτε για τον εαυτό της ούτε για εμάς».
Το 2004 η σύζυγός του απευθύνθηκε στο Ομοσπονδιακό Φαρμακολογικό Ινστιτούτο της Γερμανίας προκειμένου να της δοθεί μια θανατηφόρος δόση ναρκωτικής ουσίας. Το ινστιτούτο απέρριψε το αίτημά της. Το ζευγάρι προσέφυγε στη συνέχεια στη δικαιοσύνη, χωρίς όμως επιτυχία: «Μέσα στην απόγνωσή της μου είπε: ‘Εάν δεν μπορώ να προκαλέσω μόνη την αυτοκτονία μου, δεν μπορείς εσύ να μου βάλεις ένα μαξιλάρι στο κεφάλι ή κάτι τέτοιο, για να μην υποφέρω άλλο’;».
Υποβοηθούμενη αυτοκτονία
Η γερμανική νομοθεσία απαγορεύει την ευθανασία. Έτσι το ζευγάρι αναζήτησε άλλους τρόπους: «Το 2004 μιλούσαμε με γιατρούς και νοσοκόμες για το πώς μπορούσε να βάλει τέλος στη ζωής της».
Η εκούσια ασιτία ή αφυδάτωση δεν απαγορεύεται, ωστόσο αυτό ήταν κάτι το οποίο «δεν θα μπορούσα να κάνω», λέει ο σύζυγος της άτυχης γυναίκας. Έτσι τον Μάρτιο του 2005 αποφάσισαν να μεταβούν στην Ελβετία και στην περιβόητη κλινική Dignitas ή "κλινική αυτοκτονίας", όπως την αποκαλούν πολλοί, που προσφέρει την "υποβοηθούμενη αυτοκτονία".
Πέντε χρόνια μετά ο Ούλριχ Κ. επιδιώκει τη νομιμοποίηση, υπό προϋποθέσεις, της υποβοηθούμενης αυτής από γιατρούς αυτοκτονίας και στη Γερμανία. Ο αγώνας που ξεκινάει είναι κάθε άλλο παρά εύκολος. Σε μια παρόμοια περίπτωση το δικαστήριο απεφάνθη ότι δεν μπορεί να αναγκάσει μια χώρα να επιτρέψει την ευθανασία.
Martin Durm (SWR) / Κώστας Συμεωνίδης
Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου