Διαφωνίες και αναβολή για τον Αύγουστο

Η προσπάθεια σε επίπεδο συμβουλίου κορυφής για την επιλογή προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ύπατου Εκπροσώπου για θέματα εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ και ενδεχομένως προέδρου του Eurogroup, απέτυχε. Παρά το ότι ήταν και το βασικό θέμα στην ατζέντα του έκτακτου συμβουλίου κορυφής, που διήρκεσε μέχρι τις πρωινές ώρες, οι διαφορές μεταξύ των «28» ήταν τόσο μεγάλες ώστε η λήψη απόφασης αναβλήθηκε για τις 30 Αυγούστου.

«Μήνυμα με SMS την επόμενη φορά»

Διαμάχη ξέσπασε κυρίως με αφορμή την πρόταση της Ιταλίας να αναλάβει διάδοχος της Κάθριν Άστον στο πηδάλιο της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ η ιταλίδα υπουργός Εξωτερικών Φρεντερίκα Μοργκερίνι. Ναι μεν, όπως είπε αργότερα ο ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι, οι «28» συμφώνησαν στο να δοθεί το αξίωμα σε πολιτικό από σοσιαλιστικό κόμμα, αλλά οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης διαφώνησαν με το πρόσωπο, διότι θεωρούν τη Μοργκερίνι φιλικά προκείμενη στους Ρώσους περισσότερο από όσο θα ήθελαν. Ενδοιασμοί για το κατά πόσο διαθέτει σχετική εμπειρία εκφράστηκαν και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Ο Ματέο Ρέντσι δεν έκρυψε την απογοήτευσή του, επιτέθηκε μάλιστα εναντίον του πρόεδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπέι. «Η συνάντηση θα μπορούσε να ήταν πιο αποτελεσματική, αν υπήρχε καλύτερη οργάνωση», τόνισε στη συνέντευξη τύπου ο Ρέντσι. «Είπα στον Ρομπέι, την επόμενη φορά να μας στείλει με SMS εάν υπάρχει συμφωνία για να μην κάνουμε τζάμπα το ταξίδι». Ο ίδιος ο Ρομπέι αρκέστηκε να πει ότι «υπήρξε ατυχία, αλλά η κατάσταση δεν είναι καθόλου δραματική». Η καγκελάριος Μέρκελ από την πλευρά της αποδραματοποίησε την κατάσταση λέγοντας ότι «ήταν σημαντικό να γίνει μια πρώτη συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων». Και πρόσθεσε με το βλέμμα στραμμένο στη συνάντηση της 30ής Αυγούστου ότι «είμαι πεπεισμένη ότι θα καταλήξουμε σε αποφάσεις». Ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ δήλωσε ότι δεν έγιναν συζητήσεις σε βάθος για πρόσωπα.

Κυρώσεις στη Ρωσία

Όμως ο χρόνος πιέζει, κάτι που παραδέχτηκε και η ίδια η καγκελάριος. Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ θα πρέπει πολύ σύντομα να παρουσιάσει τη νέα Επιτροπή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μεταξύ αυτών και τον ή την διάδοχο της Κάθριν Άστον, αφού ο Ύπατος Εκπρόσωπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης είναι παράλληλα και αντιπρόεδρος της Κομισιόν. Γι' αυτό θα έπρεπε να είχε ληφθεί απόφαση χθες σχετικά με αυτό τουλάχιστον το αξίωμα. Η Μέρκελ δικαιολόγησε την καθυστέρηση με το ότι υπάρχει σχετική αλληλεξάρτηση, αφού σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας η επιλογή προσώπων θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τη γεωγραφική και δημογραφική πραγματικότητα της ΕΕ. Επιπλέον, θα πρέπει να υπάρχει ισορροπία ανάμεσα στα κόμματα και ως προς το φύλο.

Συμφωνία, ωστόσο, υπήρξε στο θέμα των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας. Η ΕΕ είναι δυσαρεστημένη με τη Μόσχα και την έλλειψη εποικοδομητικής στάσης σε όλα τα σημεία της ουκρανικής κρίσης. ‘Έτσι, οι «28» αποφάσισαν να επεκτείνουν τις κυρώσεις και σε ρώσικές επιχειρήσεις που συμβάλλουν στην αποσταθεροποίηση της Ουκρανίας. Αριθμός και ονόματα επιχειρήσεων δεν δόθηκαν στη δημοσιότητα. Πάντως αυτές οι επιχειρήσεις αποκλείονται από συνεργασίες με ευρωπαϊκούς ομίλους και δεν θα μπορούν να διαθέτουν περιουσιακά στοιχεία στην ΕΕ. Στην τελική ανακοίνωση του συμβουλίου κορυφής αναφέρεται ότι η ΕΕ θα εξετάσει το ενδεχόμενο να περιληφθούν στη «μαύρη λίστα» και ρώσοι ολιγάρχες ή επιχειρηματικοί όμιλοι που στήριξαν την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία. Επίσης ζήτησαν διαρκή εκεχειρία.

Κατ' ιδίαν συνάντηση Σαμαρά - Μέρκελ

Πριν από την εναρξη των εργασιών της χθεσινής συνόδου, ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς είχε κατ΄ ιδίαν συνάντηση με την καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ, παρουσία του υπουργού Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη. Όπως ανέφεραν κυβερνητικές πηγές, στη συνάντηση αυτή που έγινε σε «πολύ καλό κλίμα», η ελληνική πλευρά ενημέρωσε την καγκελάριο για τα θετικά σημάδια της ελληνικής οικονομίας, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην έξοδο στις αγορές για δανεισμό, στην αναμενόμενη φέτος αύξηση του ΑΕΠ μετά από 6 χρόνια ύφεσης, καθώς και στη μεγάλη άνοδο που παρουσιάζει φέτος ο ελληνικός τουρισμός. Αναφέρθηκαν επίσης στην εμπιστοσύνη που δείχνουν στην ελληνική οικονομία παγκόσμιες οικονομικές δυνάμεις όπως η Κίνα, με τις πρόσφατες επισκέψεις του πρωθυπουργού και του προέδρου της χώρας αυτής στην Ελλάδα.

Η κ. Μέρκελ είναι ικανοποιημένη από την πορεία της ελληνικής οικονομίας και κυρίως από το γεγονός ότι η Ελλάδα παρέμεινε στην ευρωζώνη, ανέφεραν οι ίδιες πηγές.

«Happy Birthday» για την καγκελάριο

Η λήξη των εργασιών του έκτακτου συμβουλίου κορυφής μετά τα μεσάνυχτα συνέπεσε με τα γενέθλια της Άγκελα Μέρκελ, που συμπληρώνει σήμερα τα 60. Τα δώρα της από τους υπόλοιπους «27» ήταν λουλούδια και σαμπάνια. Και ως δώρο - έκπληξη πήρε ένα μπλουζάκι της Εθνικής Γερμανίας με τις υπογραφές τους. Νωρίτερα στη συνάντηση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος της έδωσαν μια μπάλα ποδοσφαίρου «Όχι, δεν μου τραγούδησαν», είπε στη μεταμεσονύχτια συνέντευξη τύπου η Μέρκελ. Αυθόρμητα κάποιοι δημοσιογράφοι άρχισαν να τραγουδούν το «Happy Birthday», άλλοι προτίμησαν να παραμείνουν σιωπηλοί. «Καληνύχτα και σας ευχαριστώ για το τραγούδι», είπε φεύγοντας η καγκελάριος. Σήμερα διοργανώνεται μεγάλη γιορτή για τα γενέθλιά της στο Βερολίνο, στα κεντρικά γραφεία του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, με 1000 προσκεκλημένους. Ο ιστορικός Γιούργκεν Οστερχάμελ θα εκφωνήσει ομιλία με θέμα «Οι χρονικοί ορίζοντες της ιστορίας».

Ειρήνη Αναστασοπούλου, Νίκος Μπέλλος (dpa, afp, reuters, Spiegel)