‘Διαζύγιο χωρίς σύνορα’;

Από τα 2,2 εκατομμύρια γάμων που γίνονται στην ΕΕ γύρω στους 350.000 είναι διεθνικοί ή μικτοί γάμοι, δηλαδή οι σύζυγοι ανήκουν σε διαφορετική εθνικότητα.

Επίσης από τα περίπου 850.000 διαζύγια τα 170.000 είναι διαζύγια μικτών γάμων.

Το πρόβλημα λοιπόν ενός διακανονισμού δεν αφορά πλέον μια μειοψηφία, αλλά μια μεγάλη μερίδα Ευρωπαίων πολιτών.

Εδώ και δύο χρόνια τα 27 κράτη μέλη προσπαθούν να βρουν μια κοινή λύση.

Το πρόβλημα έγκειται σε ποιο δίκαιο θα λυθεί ο γάμος μεταξύ δύο συζύγων διαφορετικής εθνικότητας.

Δηλαδή τι γίνεται με δύο συζύγους που θέλουν να χωρίσουν και ο ένας είναι Γάλλος, ο άλλος Ισπανός, αλλά παντρεύτηκαν στη Γερμανία.

Προς κοινή φόρμουλα των εννέα;

Πριν από 10 μέρες στη σύνοδο των υπουργών Δικαιοσύνης της ΕΕ 9 χώρες αποφάσισαν να δρομολογήσουν διαδικασία «αυξημένης συνεργασίας» για μια ενιαία φόρμουλα στο διαζύγιο που θα διασφαλίζει μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων στους συζύγους.

Η κοινή συμβιβαστική πρόταση των εννέα: τα ζευγάρια να αποφασίζουν κοινή συναινέσει το δίκαιο της χώρας που επιθυμούν για την εκδίκαση του διαζυγίου τους.

Υπερπηδώντας έτσι το βέτο της Σουηδίας, η οποία ζητά τη δημιουργία νέου κοινοτικού δικαίου, βάσει όμως φιλελεύθερων προδιαγραφών και όχι συντηρητικών όπως π.χ. εκείνων της Μάλτας, στην οποία απαγορεύεται το διαζύγιο.

Ανάμεσα στις εννιά χώρες είναι η Ελλάδα, η Γαλλία, η Ισπανία και η Ιταλία, αλλά όχι η Γερμανία.

Η Γερμανία δεν μετέχει στην πρωτοβουλία των εννέα, αλλά επιβεβαιώνει ότι υπάρχει πρόβλημα και πρέπει να λυθεί δια στόματος του υφυπουργού Δικαιοσύνης Λουτς Ντίβελ: «Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας στη Γερμανία έχουμε 30.000 μικτούς γάμους που βρίσκονται σε διαδικασία διαζυγίου.

Πρόκειται για μεγάλο αριθμό ανθρώπων που εξαρτάται από μη ενιαίες νομοθεσίες. Γι’ αυτό θα ήταν καλό να μπορούσαμε τελικά να συμφωνήσουμε.»

Τι γίνεται μέχρι σήμερα

Μέχρι σήμερα ο σύζυγος που έκανε πρώτος αίτηση διαζυγίου, είχε το δικαίωμα να επιλέξει ανάμεσα στις δύο νομοθεσίες, της δικής του χώρας ή της χώρας του άλλου συζύγου.

Έτσι επιλέγονταν συνήθως το δίκαιο που ευνοούσε τον έναν από τους δύο συζύγους.

Επιπλέον έπρεπε να γίνει ειδική πράξη αναγνώρισης του διαζυγίου στις χώρες προέλευσης των συζύγων και μετά την αναγνώριση της εγκυρότητάς του στις δύο χώρες να εφαρμοστεί. Δηλαδή να διευθετηθεί η διατροφή, τα κληρονομικά, τα φορολογικά κλπ.

Ο καθ’ ύλην κοινοτικός επίτροπος για ζητήματα δικαιοσύνης Ζακ Μπαρό εκτιμά ότι η πρωτοβουλία των εννέα χωρών είναι θετική, αλλά χρειάζεται μια πιο πλατιά συμφωνία.

Έγινε η αρχή για την εφαρμογή της «αυξημένης συνεργασίας»

Εάν όντως οι 9 κατορθώσουν να δρομολογήσουν τη διαδικασία «αυξημένης συνεργασίας», τότε θα είναι η πρώτη φορά που γίνεται χρήση αυτού του νομικού μηχανισμού της ΕΕ, ο οποίος προβλέπει ότι μπορούν τουλάχιστον 8 χώρες να θέσουν αίτημα στην Κομισιόν για «αυξημένη συνεργασία».

Η διαδικασία αυτή προβλέπεται για να αποφευχθεί η καθυστέρηση ή το μπλοκάρισμα σε κάποιο ζήτημα.

Μια διαδικασία που επιβάλλει όμως την Ευρώπη των δύο ή των πολλαπλών ταχυτήτων έστω και αν στην προκειμένη περίπτωση είναι ένα κοινωνικό και όχι ένα πολιτικό θέμα.