Δεύτερη καταδίκη για το Χοντορκόφσκι
27 Δεκεμβρίου 2010
Την ενοχή σε δεύτερη δίκη του πιο πλούσιου άνθρωπου της Ρωσίας, του Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, ανακοίνωσε νωρίς το πρωί δικαστήριο της Μόσχας. Πρόκειται για τον πρώην μεγιστάνα του ρωσικού πετρελαϊκού κολοσσού, Γιούκος, που σήμερα δεν υπάρχει πια, αφού ο πρωθυπουργός Πούτιν, όταν ήταν πρόεδρος της χώρας, φρόντισε να διαλύσει τη εταιρεία και να την πουλήσει, επειδή ο Χοντορκόφσκι φλερτάριζε επικίνδυνα με τη Δύση και παραβίασε άγραφη συμφωνία μαζί του να μη ενισχύσει την αντιπολίτευση. Είναι και ο λόγος που ξένοι παρατηρητές έκαναν λόγο για μια πολιτική δίκη και για χειραγώγηση της δικαιοσύνης. Το ύψος της ποινής θα ανακοινωθεί τις επόμενες μέρες. Οι δικαστές τον βρήκαν ένοχο για την κατηγορία της υπεξαίρεσης πετρελαίου σε βαθμό κακουργήματος και παράνομης μεταπώλησής του.
Δίκη – φιάσκο;
Ελευθερία, ελευθερία, φωνάζουν έξω από την είσοδο του δικαστηρίου οι οπαδοί του Χοντορκόφσκι, μάταια βέβαια γιατί λίγα λεπτά αργότερα οι δικαστές ανακοινώνουν τη νέα καταδίκη του πρώην μεγιστάνα των ρωσικών πετρελαίων μαζί με τον συνεργάτη του Πλάτωνα Λεμπέντεφ.
Στην αίθουσα του δικαστηρίου οι δύο άνδρες, μέσα σε ένα κουβούκλιο από ατσάλι και αλεξίσφαιρο γυαλί, ακούν φαινομενικά ατάραχοι την ετυμηγορία. Επιδεικτικά αγνοούν τον δικαστή, ψιθυρίζουν μεταξύ τους και διαβάζουν βιβλία και χαρτιά. Και οι δύο υπογράμμισαν την αθωότητά τους σε όλη την ακροαματική διαδικασία της δεύτερης δίκης που κράτησε πάνω από 2 χρόνια, ο Χοντορκόφσκι επαναλάμβανε συνεχώς ότι οι κατηγορίες της υπεξαίρεσης πετρελαίου είναι πλαστές με στόχο να γονατίσουν τον πετρελαϊκό κολοσσό και να εξουδετερώσουν τον ίδιο ως δυνητικό πολιτικό αντίπαλο του Πούτιν στις προεδρικές του 2012
Έτσι μπαίνει ένας ακόμη κρίκος στο σίριαλ γύρω από τον Χοντορκόφσκι, έπειτα από το φιάσκο πριν από μια εβδομάδα, όταν δικηγόροι, δημοσιογράφοι και κοινό βρήκαν ερμητικά κλειστή την πόρτα του δικαστηρίου και μόνο ένα χαρτί κολλημένο στην εξώθυρα να τους ενημερώνει ότι οι δικαστές αποφάσισαν εκτάκτως να αναβάλουν την δημοσιοποίηση της απόφασης χωρίς να αναφέρονται λόγοι.
Την επόμενη μέρα ο ίδιος ο πρωθυπουργός Πούτιν πήρε τον λόγο και σε μια συζήτηση με πολίτες, που μεταδόθηκε ζωντανά από την τηλεόραση, τοποθετήθηκε στην υπόθεση Χοντορκόφσκι.
«Ο κλέφτης στη φυλακή»
«Ένας κλέφτης, είπε, πρέπει να φυλακίζεται, είπε. «Σύμφωνα με την ετυμηγορία του δικαστηρίου ο Χοντορκόφσκι είναι ένοχος κλοπής, μιας πολύ μεγάλης κλοπής».
Μια δήλωση που ερμηνεύτηκε ως προάγγελος καταδικαστικής απόφασης, που επιβεβαιώνεται σήμερα. Γιατί στη συνέχεια ο Πούτιν μίλησε για αισχροκέρδεια και φοροδιαφυγή, αδικήματα για τα οποία ο Χοντορκόφσκι καταδικάστηκε στην πρώτη δίκη. Έτσι ο Ρώσος πρωθυπουργός ανέφερε την λέξη υπεξαίρεση, που απετέλεσε την κατηγορία της δεύτερης δίκης. Ο συνήγορος του Χοντορκόφσκι, Βαντίμ Κλουβγκάντ πιστεύει ότι δεν είναι τυχαίο.
«Όλα όσα είπε ο Πούτιν, δίνουν μια καθαρή απάντηση στο ερώτημα, αν οι δικαστές βρίσκονται σε καθεστώς πίεσης και από ποιον επηρεάζονται» είπε ο ρώσος δικηγόρος.
Σχεδόν δυο χρόνια κράτησε η δεύτερη δίκη εναντίον του αμερικανοτραφούς πρώην μεγιστάνα των ρωσικών πετρελαίων και του συνεργάτη του Πλάτωνα Λεμπέντεφ.
Κατέθεσαν 80 μάρτυρες και η δικογραφία δεν χωρούσε σε 200 φακέλους. Ξένοι παρατηρητές κάνουν λόγο για μια πολιτική, στημένη δίκη εναντίον ενός ανθρώπου που το 2005 καταδικάστηκε ήδη σε ποινή φυλάκισης 8 χρόνων. Ήδη χθες η σύζυγος του Χοντορκόφσκι σε δηλώσεις της στον τύπο είπε ότι ο άνδρας της θα παραμείνει στη φυλακή τουλάχιστον μέχρι το 2012, χρονιά των προεδρικών εκλογών, όπου ο Πούτιν αναμένεται να κατέβει και πάλι υποψήφιος για το αξίωμα αυτό.
Συγκρατημένη η γερμανική κυβέρνηση
Η ανακοίνωση της καταδίκης προκάλεσε την οργή των διεθνών οργανώσεων προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. «Η απόφαση δείχνει πόσο μακριά είναι η Ρωσία από ένα κράτος δικαίου», ανέφερε η Διεθνής Αμνηστία, ενώ ο αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Χριστιανικών κομμάτων Αντρέας Σόκενχοφ επεσήμανε ότι ο Χοντορκόφσκι και ο συνεταίρος του κρίθηκαν ένοχοι δύο φορές με δύο αντικρουόμενες αιτιολογίες. Η γερμανική κυβέρνηση προτίμησε να κρατήσει αποστάσεις από την καταδικαστική απόφαση. «Πρέπει να περιμένουμε ολόκληρη την απόφαση πριν προβούμε σε εκτιμήσεις» ανέφερε ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος Κρίστοφ Στεγκμανς. Ο συνήγορος του Χοντορκόφσκι δεν θέλει να περιμένει και δήλωσε ότι θα ασκήσει έφεση επί της καταδικαστικής ποινής.
Επιμέλεια Ειρήνη Αναστασοπούλου
Επιμέλεια Σύνταξης Στέφανος Γεωργακόπουλος