Από τους Merkozy στους Merkollande;

Ο κοινός προεκλογικός αγώνας ήταν ειλημμένη απόφαση. Στις αρχές Φεβρουαρίου η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ δήλωνε σε κοινή τηλεοπτική της συνέντευξη με τον Γάλλο πρόεδρο Σαρκοζί ότι θα στηρίξει την επανεκλογή του. Στόχος της θα ήταν να καταστήσει ελκυστικό το «γερμανικό μοντέλο» για τους Γάλλους και να τους δείξει ότι μπορούν να ξεπεράσουν την κρίση υλοποιώντας τις απαραίτητες κοινωνικές μεταρρυθμίσεις.

Η Κλέρ Ντεμεσμέ, στέλεχος της Γερμανικής Εταιρίας Εξωτερικής Πολιτικής με ειδίκευση στις γαλλογερμανικές σχέσεις, επισημαίνει ότι και ο Νικολά Σαρκοζί από την πλευρά του θέλησε να αξιοποιήσει στον προεκλογικό αγώνα το παράδειγμα του Γερμανού σοσιαλδημοκράτη Γκέρχαρντ Σρέντερ, όχι μόνο για να τονίσει το ισχυρό παρελθόν του γαλλογερμανικού άξονα, αλλά κυρίως για να διεμβολίσει τους Γάλλους σοσιαλιστές.

«Ήθελε να δείξει ότι υπάρχει στην Ευρώπη και η σύγχρονη Αριστερά, που έχει το θάρρος να υλοποιήσει μεταρρυθμίσεις, ενώ εμείς στη Γαλλία υποτίθεται ότι έχουμε ακόμη την παλαιομοδίτικη Αριστερά, δηλαδή το σοσιαλιστικό κόμμα του Ολάντ. ‘Ηταν ουσιαστικά μία επίθεση εναντίον του Ολάντ» τονίζει η Κλερ Ντεμεσμέ.

Οι γαλλικές ευαισθησίες περί «εθνικής κυριαρχίας»

Ωστόσο η στρατηγική του Σαρκοζί δεν απέδωσε και η εσωτερικοπολιτική ατζέντα απέκτησε πολύ μεγαλύτερη δυναμική απ΄ότι θα επιθυμούσε ο Γάλλος πρόεδρος. Οι Γάλλοι μπορεί να αναγνωρίζουν ότι ο γείτονάς τους προς Ανατολάς τα κατάφερε να αντιμετωπίσει καλύτερα την κρίση, έχοντας εκ των προτέρων υλοποιήσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αντιδρούν έντονα στην έξωθεν επιβολή του γερμανικού μοντέλου, επισημαίνει η Κλερ Ντεμεσμέ:

«Η Γάλλοι δεν έχουν καμία διάθεση να τους υπαγορεύει κανείς το όποιο μοντέλο, ειδικά όταν η υπαγόρευση έρχεται άνωθεν ή από το εξωτερικό. Αυτό που θέλουν είναι να αποφασίσουν οι ίδιοι, να έχουν επιλογές, να διατηρούν την εθνική τους κυριαρχία. Ακόμα και ο όρος ‘εθνική κυριαρχία’ είναι πολύ σημαντικός, το βλέπουμε αυτό στον προεκλογικό αγώνα».

Και αυτό παρότι η έξωθεν υποστήριξη στον προεκλογική αγώνα έχει μακρά παράδοση. Όταν για παράδειγμα παλαιότερα ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Μιτεράν δήλωνε ότι στηρίζει τον Γερμανό καγκελάριο Χέλμουτ Σμιτ στην απόφασή του να εγκαταστήσει πυραύλους του ΝΑΤΟ σε γερμανικό έδαφος, ο τύπος αποκαλούσε το γαλλογερμανικό δίδυμο «Schmitterand».

Τελικά και ο ίδιος ο Σαρκοζί προσαρμόζει τη στρατηγική του, εστιάζοντας περισσότερο στις ευαισθησίες των Γάλλων. Μόλις άρχισε να μιλά για τη λαθρομετανάστευση και να απειλεί με αναθεώρηση του Σένγκεν, στέλνοντας μήνυμα σε ευρωσκεπτικιστές ψηφοφόρους στις παρυφές της Δεξιάς, τα ποσοστά του στις δημοσκοπήσεις εκτοξεύθηκαν στα ύψη.

Αλιεύοντας ψήφους στα άκρα

Είναι και αυτό μία ιδιαιτερότητα των γαλλικών προεδρικών εκλογών, εκτιμά ο Στέφαν Ζάϊντεντορφ, ερευνητής στο γαλλογερμανικό ινστιτούτο του Λούντιβχσμπουργκ.

«Στον πρώτο γύρο των εκλογών το ζητούμενο για τους δύο βασικούς υποψηφίους, τόσο της Αριστεράς όσο και της Δεξιάς, είναι να λάβουν υπόψη τους τα άκρα. Οι υποψήφιοι από τα μικρότερα κόμματα μπορούν να τους στερήσουν πολύτιμες ψήφους. Γι αυτό ο Φρανσουά Ολάντ προσπαθεί να καλύψει ολόκληρο το πολιτικό φάσμα αριστερά του κόμματός του, ενώ αντιστοίχως και ο Σαρκοζί θέλει να κερδίσει ψήφους από την Ακροδεξιά ή τη λαϊκιστική Δεξιά. Στον δεύτερο γύρο και οι δύο θα επιδείξουν μεγαλύτερη μετριοπάθεια» λέει ο Γερμανός ερευνητής.

Στον δεύτερο γύρο ο Σαρκοζί θα προσπαθήσει να κερδίσει πόντους εναντίον του Ολάντ, επιδεικνύοντας τη γνώση και την εμπειρία του σε διεθνή και ευρωπαϊκά ζητήματα. Σε αυτή τη συγκυρία θα μετρήσει και η έξωθεν βοήθεια από την Άνγκελα Μέρκελ. Μέχρι τότε όμως ο Σαρκοζί δεν έχει άλλη επιλογή από την πορεία προς τα δεξιά, πιστεύει η Κλερ Ντεμεσμέ:

«Πράγματι, εάν θέλει να κερδίσει αρκετές ψήφους, ο Σαρκοζί θα πρέπει να αλιεύσει ψήφους στη δεξαμενή του Front National. Τις χρειάζεται. Αυτοπροβάλλεται λοιπόν ως μεγάλος Ευρωπαίος, διακηρύσσει ότι είναι υπέρ της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, αλλά μόνο εκείνης της ολοκλήρωσης, που θα εξυπηρετούσε τα συμφέροντα της Γαλλίας».

Πάντως οι διαχωριστικές γραμμές δεν χαράσσονται μόνο στη Γαλλία, αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Όταν ο σοσιαλιστής Φρανσουά Ολάντ επισκεπτόταν την Πολωνία, ο κεντροδεξιός πρωθυπουργός της χώρας Ντόναλντ Τουσκ «δεν είχε χρόνο» να τον συναντήσει. Όπως δεν είχαν χρόνο ο συντηρητικός πρωθυπουργός της Βρετανίας Ντέϊβιντ Κάμερον και ο ομοϊδεάτης του πρωθυπουργός της Ισπανίας Μαριάνο ΡαχόΪ. Αντιθέτως ο επικεφαλής του γερμανικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος Ζίγκμαρ Γκάμπριελ εξέφρασε την πλήρη υποστήριξή του προς τον Ολάντ- κάτι που μάλλον δεν θα τον βοηθήσει ιδιαιτέρως, γιατί ο Γκάμπριελ παραμένει άγνωστος στη Γαλλία.

Daphne Grathwohl / Γιάννης Παπαδημητρίου

Υπεύθ.σύνταξης: Μαρία Ρηγούτσου