Αντισυνταγματικές οι αστυνομικές έρευνες στο περιοδικό Cicero

Η απόφαση του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου περιφρουρεί στην ουσία την ελευθερία του τύπου όπως αυτή διασφαλίζεται από το Γερμανικό Σύνταγμα. Αφορμή η υπόθεση του πολιτικού περιοδικού Cicero το οποίο τον Απρίλιο του 2005 δημοσίευσε απόρρητες πληροφορίες από έγγραφο της Υπηρεσία Δίωξης του Εγκλήματος, το οποίο αναφέρονταν στον ισλαμιστή τρομοκράτη Αμπού Μουσάμπ αλ Ζαρκάουι. Η ετυμηγορία του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου ήταν ξεκάθαρη: οι αστυνομικές έρευνες, που πραγματοποιήθηκαν στα γραφεία του περιοδικού το 2005 με σκοπό την αποκάλυψη της ταυτότητας του πληροφοριοδότη που παρέδωσε το επίμαχο έγγραφο στο περιοδικό, παραβιάζουν την ελευθερία του τύπου. Στην αιτιολογία της απόφασης αναφέρεται ότι δεν επιτρέπονται έρευνες της αστυνομίας σε δημοσιογραφικές συντάξεις για την αποκάλυψη των πηγών τους. Είναι επιτρεπτές μόνο όταν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για συνέργια δημοσιογράφου στην αποκάλυψη υπηρεσιακών απορρήτων.

Στο επίμαχο άρθρο του για τον Ιορδανό τρομοκράτη αλ Ζαρκάιου ο δημοσιογράφος του πολιτικού περιοδικού «Cicero» Μπρούνο Σίρα παραθέτει αποσπάσματα από το απόρρητο έγγραφο. Όπως αποκαλύφθηκε ωστόσο λίγο αργότερα περισσότεροι από 200 υπάλληλοι της Υπηρεσία Δίωξης του Εγκλήματος είχαν πρόσβαση στο εν λόγω έγγραφο. Γεγονός που δείχνει ότι το απόρρητο υπηρεσιακό έγγραφο δεν ήταν και τόσο… απόρρητο. Στο μεταξύ κυκλοφόρησαν φήμες ότι η γερμανική υπηρεσία είχε αφήσει να διαρρεύσουν πλαστά έγγραφα έτσι ώστε να αποκαλυφθεί η ταυτότητα του πληροφοριοδότης – πηγή του τύπου.

Η αντίδραση των δημοσιογράφων στις έρευνες της αστυνομίας εις βάρος του γερμανικού περιοδικού ήταν άμεσες. Στις κατηγορίες του για παραβίαση της ελευθερίας του τύπου ο τότε υπουργός Εσωτερικών Ότο Σίλι απαντούσε: «Δεν είναι δυνατόν το κράτος να αποδέχεται την δημοσιοποίηση απορρήτων εγγράφων, η οποία θέτουν σε κίνδυνο έρευνες των διωκτικών αρχών».

Η κριτική του Ότο Σίλι ότι οι δημοσιογράφοι κινούνται σε γκρίζες ζώνες προκάλεσε την κατακραυγή όχι μόνο του δημοσιογραφικού κόσμου, αλλά και του πολιτικού. Ακόμα και μέσα στο κόμμα του κυρίοι Σίλι υπήρξαν φωνές όπως εκείνη του ειδικού σε ζητήματα εσωτερικής πολιτικής Ντίτερ Βίφελσπιτς που έδειχναν μεν κατανόηση για τις προσπάθειες των γερμανικών διωκτικών να αποκαλύψουν τον πληροφοριοδότη, από την άλλη όμως απέρριπταν την παραβίαση της ελευθερίας του τύπου: «Είναι λογικό ότι κάποιος δημοσιογράφος που γράφει για την τρομοκρατία να διαβάζει εμπιστευτικές πληροφορίες. Αν λοιπόν το γεγονός αυτό συνιστά αδίκημα τότε αμφισβητούνται οι βάσεις της δημοσιογραφικές έρευνας. Η Υπηρεσία Δίωξης του Εγκλήματος θα πρέπει να αναζητήσει τον πληροφοριοδότη εντός της υπηρεσίας και να μην στιγματίζει ως θύτη τον δημοσιογράφο που έλαβε τις εν λόγω πληροφορίες».

Μετά τη δημοσιοποίηση του επίμαχου άρθρου στο Cicero η εισαγγελία του Πόστνταμ κίνησε δικαστική διαδικασία εις βάρος του αρχισυντάκτη του περιοδικού και του συντάκτη του άρθρου. Η διαδικασία ανεστάλη μερικούς μήνες αργότερα όμως έναντι καταβολής 1.000 ευρώ. Η σημερινή απόφαση του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου έκρινε αντισυνταγματική, τόσο την έρευνα της αστυνομίας το 2005 όσο και την δίωξη του αρχισυντάκτη του γερμανικού περιοδικού.