Αντίο στους φανοστάτες του Βερολίνου;

Στις αρχές του 19ου αιώνα το Βερολίνο βίωσε μία «φωτεινή επανάσταση». Οι φανοστάτες υγραερίου, που υπήρχαν ήδη στο Λονδίνο, ήρθαν και στη γερμανική πρωτεύουσα για να φωτίσουν με ένα ζεστό κίτρινο φως τους δρόμους της πόλης.

Μερικά μοντέλα φανοστατών σχεδιάστηκαν από το διάσημο Πρώσο αρχιτέκτονα Καρλ Φρίντριχ Σίνκελ, τα κτίσματα του οποίου δεσπόζουν μέχρι και σήμερα στο αστικό τοπίο του Βερολίνου. Η δημοτική αρχή της πόλης πάντως, δεν τους περιλαμβάνει στα σχέδιά της. Τα σχέδια αυτά προβλέπουν την αντικατάστασή των 43.500 φανοστατών που βρίσκονται σήμερα στους βερολινέζικους δρόμους.

Δεν είναι λίγοι αυτοί που αντιδρούν στα πλάνα της δημοτικής αρχής για τους υπεραιωνόβιους φανοστάτες, που επιβίωσαν μέχρι σήμερα δύο παγκοσμίων πολέμων και του καθεστώτος της πρώην Ανατολικής Γερμανίας.

Ο 60χρονος δημοφιλής παρουσιαστής Ίλια Ρίχτερ αντιδρά έντονα στα σχέδια των υπευθύνων της πόλης. Όπως λέει, θεωρεί επικίνδυνη την εξάλειψη ενός τμήματος της ιστορίας του Βερολίνου. «Αναπαλαιώνουν ένα κάστρο στα πρότυπα της Disney και προπαγανδίζει την αυθεντικότητα και την ιστορικότητά του στο έπακρο. Την ίδια στιγμή όμως, δεν θέλουν πια τις λάμπες υγραερίου» λέει διαμαρτυρόμενος.

Αντιοικολογικοί και δαπανηροί…

Η διοικητική αρχή του Βερολίνου υπολογίζει μέσω της αντικατάστασης των ιστορικών φανοστατών να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 9.200 τόνους. Εκτός από τα οικολογικά επιχειρήματα όμως, οι αρχές τις πόλης δικαιώνονται και από τα οικονομικά μεγέθη. Το υπερχρεωμένο Βερολίνο δαπανά ετησίως 23 εκατ. ευρώ για το φωτισμό των δημόσιων χώρων. Οι λάμπες υγραερίου κοστίζουν στο δημοτικό ταμείο όσο θα κόστιζε ο τετραπλάσιος αριθμός ηλεκτρικών φανοστατών, οι οποίοι έχουν σαφώς μικρότερα έξοδα συντήρησης.

Ένας υποψιασμένος πολίτης θα πρέπει να αναρωτηθεί αν δικαιολογείται η διατήρηση των παραδοσιακών φανοστατών, τονίζει ο Στέφαν Φόλκερ ειδικός του Τεχνικού Πανεπιστήμιου του Βερολίνου και δημοτικός σύμβουλος.

Οι διάδοχες ηλεκτρικές λάμπες με την επωνυμία «Jessica» έχουν ήδη γεμίσει κάποιους δρόμους του Βερολίνου με το ψυχρό τους φως, όπως περιγράφει χαρακτηριστικά ο μηχανικός Μπέρτολντ Κούγιατ. Αυτός είναι μέλος της πρωτοβουλίας πολιτών που επιθυμεί τη διατήρηση των φανοστατών υγραερίου. Ο Κούγιατ τους θεωρεί «φωτεινά τεκμήρια μίας εποχής ξεχωριστού στιλ και εκβιομηχάνισης» και υπογραμμίζει ότι «το Βερολίνο ήταν κάποτε μία από τις ευρωπαϊκές μητροπόλεις για τον εφοδιασμό με υγραέριο».

Αν οι δημοτικές αρχές της γερμανικής πρωτεύουσας δεν υποχωρήσουν στα σχέδιά τους, η κίνηση πολιτών που μάχονται για τη διατήρηση των φανοστατών θα απευθυνθούν στην UNESCO, ελπίζοντας έτσι να αναγνωριστούν ως μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.

Klaus Jansen / Άρης Καλτιριμτζής

Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη