1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Ανακούφιση στο Βερολίνο

12 Σεπτεμβρίου 2012

To Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης έκρινε σήμερα πως δεν αντίκεινται τελικά στο γερμανικό Σύνταγμα ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης ESM και το Δημοσιονομικό Σύμφωνο, έθεσε όμως όρους. Οι πρώτες αντιδράσεις

https://p.dw.com/p/1676Y
Εικόνα: Reuters

Το γερμανικό δικαστήριο αποφάνθηκε τελικά ότι τόσο ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης όσο και το Δημοσιονομικό Σύμφωνο συνάδουν με το γερμανικό Σύνταγμα, δίνοντας έτσι το «πράσινο φως» για την επικύρωσή τους, με την τελική προεδρική υπογραφή του Γιόαχιμ Γκάουκ. Το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας απέρριψε εν τέλει τη μαζική προσφυφή κατά του ESM, θέτοντας ωστόσο όρους συνταγματικότητας, προϋποθέσεις δηλαδή που θα πρέπει να τηρηθούν ώστε να διασφαλιστεί η σύμφωνη με το γερμανικό Σύνταγμα ερμηνεία και εφαρμογή των επίμαχων πράξεων.

Σύμφωνα με τη βασική προϋπόθεση συνταγματικότητας που έθεσαν οι δικαστές, εάν η γερμανική συμετοχή ξεπερνά τα συμπεφωνημένα 190 δισ. ευρώ, θα πρέπει να λαμβάνει την προηγούμενη έγκριση της Βundestag. Επίσης, κάθε απόφαση που θα αφορά στο μέλλον τον μόνιμο μηχανισμό στήριξης θα πρέπει να τίθεται προς ψήφιση και στα δύο σώματα του γερμανικού Κοινοβουλίο, Bundestag και Βundesrat, αντίθετα με τη ρήτρα εμπιστευτικότητας που τίθεται από την Συνθήκη για την ΕΕ.

Ικανοποίηση στο Βερολίνο

Σε ομιλία της ενώπιον του γερμανικού κοινοβουλίου η γερμανίδα καγκελάριος χαιρέτισε την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, λέγοντας ότι «είναι μια καλή μέρα για τη Γερμανία, είναι μια καλή μέρα για την Ευρώπη. Η Γερμανία στέλνει σήμερα ένα ισχυρό μήνυμα στην Ευρώπη και τον κόσμο». Το δικαστήριο, όπως είπε η καγκελάριος, έδωσε το πράσινο φως για τον ESM και τα δημοσιονομικό σύμφωνο και ενίσχυσε την ίδια ώρα τα δικαιώματα του κοινοβουλίου. Αυτό, όπως υπογράμμισε, δίνει αίσθημα ασφάλειας στη γερμανική βουλή αλλά και στους γερμανούς φορολογούμενους.

Την ικανοποίηση της κυβέρνησης εξέφρασε και ο υπ. Εξωτερικών Γκίντο Βεστερβέλλε:

«Είναι μια έξυπνη απόφαση σε φιλοευρωπαϊκό πνεύμα. Δείχνει ότι το σύνταγμά μας είναι φιλοευρωπαϊκό. Είναι μια σημαντική είδηση όχι μόνον για εμάς τους Γερμανούς, αλλά και για τους ευρωπαίους γείτονές μας. (…) Η απόφαση θα συμβάλει όχι μόνον στη σταθεροποίηση του ευρώ και της Ευρώπης, αλλά θα ενισχύσει και την αξιοπιστία της Ευρώπης στον κόσμο. Είναι η απόφαση στην οποία ελπίζαμε όλοι, και εγώ προσωπικά». Ο γερμανός υπ. Εξωτερικών συμπλήρωσε ότι η θέσπιση του ανώτατου ορίου είναι σωστή και αναγκαία καθώς και οι γερμανικές δυνατότητες, όπως είπε, έχουν όρια.

Οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης

Ο πρόεδρος της Κ.Ο. των γερμανών Σοσιαλδημοκρατών Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ χαιρέτισε την απόφαση του δικαστηρίου λέγοντας ότι επιτέλους μπορεί ο μηχανισμός να αρχίσει να λειτουργεί.

«Χαίρομαι που εγκρίθηκαν συνταγματικά οι κοινοβουλευτικές αποφάσεις για το δημοσιονομικό σύμφωνο και τον μόνιμο μηχανισμό σταθερότητας. Αυτό είναι θετικό, γιατί έτσι ο λεγόμενος ESM μπορεί επιτέλους να λειτουργήσει και να συμβάλει στη σταθεροποίηση της ευρωζώνης. Και τρίτον, χαίρομαι πραγματικά για το πλαίσιο της απόφασης, διότι το συνταγματικό δικαστήριο είπε ότι δίνουμε την έγκρισή μας με την επιφύλαξη ότι διασφαλίζονται και ενισχύονται τα δικαιώματα του κοινοβουλίου».

«Μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι», δήλωσε ο επικεφαλής της Κ.Ο. των Πρασίνων Γιούργκεν Τριτίν συμπληρώνοντας ότι «μπορούμε να εξέλθουμε από την κρίση μόνον με περισσότερη Ευρώπη».

Την απογοήτευσή της αντίθετα εξέφρασε η Αριστερά που ήταν ένας από τους ενάγοντες στην Καρλσρούη, με τον αρχηγό του κόμματος Μπερντ Ρίξινγκερ να κάνει λόγο για την «απαρχή των Ηνωμένων Χρεών της Ευρώπης. Ο επικεφαλής της Κ.Ο. της Αριστεράς Γκρέγκορ Γκίζι πάντως, προσπάθησε να αναδείξει τα θετικά σημεία της απόφασης.

«Δύο τα ζητήματα», είπε ο Γκίζι κάνοντας τον δικό του απολογισμό: «το ένα αφορά στο ανώτατο όριο, περισσότερα από 190 δισ. δεν γίνεται εάν δεν υπάρξει νέα συναίνεση και δεύτερον, η γερμανική βουλή πρέπει να ενταχθεί με διαφορετικό τρόπο στη διαδικασία της λήψης των αποφάσεων. Άραγε κάναμε κάτι για τη δημοκρατία σήμερα, έτσι δεν είναι;»

Ο Αντρεάς Ρέες, επικεφαλής οικονομολόγος της UNICREDIT στη Γερμανία, σχολίασε ότι αυτή είναι μια καλή ημέρα για την ευρωζώνη, καθώς τώρα υπάρχουν δυο ισχυροί πυλώνες: από τη μία ο ESM και το δημοσιονομικό σύμφωνο και από την άλλη η αγορά ομολόγων από την ΕΚΤ.

Αντίθετα, ο Γιοργκ Κρέμερ επικεφαλής οικονομολόγος της Commerzbank εκτιμά ότι με την απόφαση αυτή εισάγουμε ιταλικές συνθήκες στις ευρωζώνη. Αλλοιώνεται ο χαρακτήρας της Νομισματικής Ένωσης που γίνεται ένωση κοινής ανάληψης ευθυνών.

Frank-Walter Steinmeier im Bundestag in Berlin
Σταϊνμάγερ: "Επιτέλους μπορεί ο μηχανισμός να αρχίσει να λειτουργεί"Εικόνα: picture-alliance/dpa
Merkel Bundestag Abstimmung Fiskalpakt
"Η Γερμανία στέλνει σήμερα ένα ισχυρό μήνυμα στην Ευρώπη και τον κόσμο"Εικόνα: picture alliance / dpa

Η μαζικότερη προσφυγή στην ιστορία της Γερμανίας

Μια αντίθετη ετυμηγορία των δικαστών της Καρσλρούης θα έθετε σε κίνδυνο τη λειτουργία του συστήματος διάσωσης των υπερχρεωμένων κρατών της ευρωζώνης, καθώς ο πρόεδρος της χώρας δεν θα μπορούσε να προβεί στην επικύρωση με την υπογραφή του των σχετικών αποφάσων των νομοθετικών οργάνων.

Die Linke Bundesparteitag in Göttingen
Η Σάρα ΒάγκενκνεχτΕικόνα: picture-alliance/dpa

Μία τέτοια εξέλιξη θα ισοδυναμούσε με το τέλος του κοινού νομίσματος, υποστήριζαν πολλοί αυτές τις μέρες. Στο Συνταγματικό Δικαστήριο είχαν προσφύγει προσωπικότητες και συλλογικότητες, μεταξύ των οποίων και η οργάνωση «Mehr Demokratie», με 37 χιλιάδες μέλη, την οποία εκπροσωπεί η πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Χέρτα Ντόιμπλερ Γκμελίν. Πρόκειται για τη μαζικότερη προσφυγή στην ιστορία της Γερμανίας. Ανάμεσα στους προσφεύγοντες ήταν η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Αριστεράς, ο χριστιανοκοινωνιστής βουλευτής Πέτερ Γκαουβάιλερ κ.ά.. «Πρόκειται για ένα εν ψυχρώ πραξικόπημα ενάντια στο Σύνταγμα και αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε», είχε πρόσφατα τονίσει η αντιπρόεδρος του κόμματος Σάρα Βάγκενκνεχτ.

Κατόπιν της απόφασης, θα συνεχιστεί η συζήτηση στο γερμανικό κοινοβούλιο για τον προϋπολογισμό της χώρας, στο πλαίσιο της οποίας θα τοποθετηθεί η καγκελάριος Α. Μέρκελ, η οποία για μια ακόμη εβδομάδα βλέπει τη δημοτικότητα της να βρίσκεται ψηλά και τα προγνωστικά για το κόμμα της να διατηρούνται σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα.

Προηγείται η Μέρκελ

Σύμφωνα με την τακτική εβδομαδιαία δημοσκόπηση του ινστιτούτου Forsa για λογαριασμό του τηλεοπτικού δικτύου RTL και του περιοδικού STERN, οι Χριστιανοδημοκράτες (CDU / CSU) της καγκελαρίου Μέρκελ είναι πρώτοι στην προτίμηση των ψηφοφόρων με 39% έναντι 26% των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) και 13% των Πρασίνων (Grüne). Οι Φιλελεύθεροι (FDP) που συγκυβερνούν με την Μέρκελ παραμένουν στο 4% και δεν διασφαλίζουν την εκπροσώπησή τους στο κοινοβούλιο. Η Αριστερά (Die Linke) κερδίζει μια ποσοστιαία μονάδα και φτάνουν το 8%, ενώ απώλειες σημειώνει το Κόμμα των Πειρατών (Piratenpartei) που πέφτει στο 6%.

Deutschland Angela Merkel in Berlin
Στα ύψη η δημοτικότητά τηςΕικόνα: Reuters

Εάν τα προγνωστικά αυτά επιβεβαιωθούν στην κάλπη, θα είναι αδύνατη η συνέχιση του κυβερνητικού συνασπισμού Χριστιανοδημοκρατών και Φιλελευθέρων. Το πιθανότερο σενάριο στην περίπτωση αυτή θα είναι μια κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού, δηλαδή Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών.

Σταμάτης Ασημένιος, dpa

Υπεύθ. Σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη