Čega se Nijemci plaše?

Ne, Nijemci nisu narod koji pati od difuznih strahova. „To je pogrešna dijagnoza", kaže Manfred G. Šmit, politolog koji je rukovodio istraživanjem „Strahovi Nijemaca“. Najveći broj strahova imaju „opravdan razlog“, smatra Šmit. Anketirani građani „primjereno su reagovali na promjenu u društvu“. „Glavni strahovi" Nijemaca nešto su poput „neobavljenih domaćih zadataka“ politike i privrede.

Na prvom mjestu: velika većina Nijemaca (71 procenat) strahuje od terorizma, kaže Brigite Remštet, portparolka osiguranja R+V, koje po 26. put finansira ovo istraživanje. Čovjek se može zapitati zašto toliko, kada je vjerovatnoća pogibije u auto-nesreći statistički gledano mnogo veća nego da se bude žrtva terorističkog napada. Razlog je taj, objašnjava Šmit, što su anketirani građani generalno zabrinuti za politiku i društvo i nisu toliko egocentrični. Generalno Nijemce odlikuje to da vole stabilnost i sigurnost.

Na drugom i trećem mjestu su, nastavlja Remštet, drugi strahovi od nasilja. Studija pokazuje da 61 odsto građana ima strah od „političkog ekstremizma“. To je drugi najveći procenat zabilježen još od 1992. godine, naglašava Remštet. Pri tome nema razlika između desničarskog i ljevičarskog ekstremizma. Tipičan njemački „strah od nestabilnosti“ je na trećem mestu: to je strah od „napetosti zbog velikog broja stranaca".

Uopšte manje uplašeni

Kao „dragocjeno saznanje“ Šmit ističe odgovore oko 2.400 anketiranih građana na pitanje o eurokrizi. Taj strah se nalazi na četvrtom mjestu. Za razliku od političara, koji kažu da je kriza pod kontrolom, građani imaju realan pogled na opasnosti zbog dugova u EU koji se broje u milijardama. Ali i „glavni strahovi" su smanjeni. Indeks straha zato je smanjen sa 52 na 46 procenata.

Dvije vrste straha su izuzetak: sve više ljudi ima strah od štetnih materija u životnim namirnicima i od prirodnih katastrofa. S obzirom na to da je ispitivanje vršeno u julu 2017. godine, studija nije obuhvatila aktuelni skandal sa zatrovanim jajima. Razlog za to je, smatra Šmit, što se u medijima sve više govori o temama koje se tiču zaštite životne sredine.

Privredne brige rekordno niske

Za privrednu situaciju zabrinuto je 37 odsto anketiranih, što je znatno manje u odnosu na prethodne godine. Strah od gubitka sopstvenog radnog mjesta nikada nije bio tako mali, odnosno 27 procenata. U odnosu na prethodnu godinu smanjio se za 17 odsto i sada se nalazi na pretposljednjem mjestu. To je zbog znatno povoljnije privredne situacije, objašnjava jedan od autora studije Šmit. Trend pada kvota nezaposlenosti i više radnih mjesta vidno se povećao od 2005. godine.

Ta tendencija je osjetna i na istoku Njemačke, gde je broj nezaposlenih tradicionalno znatno veći nego na zapadu zemlje. Autori studije su ove godine, po prvi put, odstupili od poređenja istoka i zapada, s obzirom na to da su razlike postale zanemarljive, kao i između žena i muškaraca koji su bili anketirani.

Iznenađujuće je to da pojedini strahovi jedva mogu da se pripišu pristalicama određene političke stranke. „AfD ne može da se objasni rezultatima ovog istraživanja", naglašava Šmit. U Njemačkoj je primjetno i to da političari na duže staze veoma ozbiljno shvataju brigu za socijalnu politiku i zaštitu životne sredine, kaže on, ali ističe da postoje strahovi koje „političari prilično konsekvetno ignorišu“. To su recimo izbjeglička ili dužnička kriza.