Van Rompej: Dogovor je postignut!

Maratonski pregovori šefova vlada i država EU, koji su u Briselu trajali dva dana, dali su konačan oblik predstojećem sedmogodišnjem (2014-2020.) budžetu Unije. Osvarila su se nastojanja premijera Velike Britanije Davida Camerona, ali i njemačke kancelarke Angele Merkel, da i EU sprovede mjere štednje sa kojima se suočavaju i zemlje članice.

Budžet od ukupno 960 milijardi evra, od čega je za “stvarne izdatke” predviđeno 908 milijardi evra, predstavlja smanjenje od tri procenta u odnosu na prethodni period i prvo je rezanje budžeta u šezdesetogodišnjoj istoriji zajednice evropskih zemalja. Ova cifra manja je od prvobitno predložene, koja je iznosila 973 milijarde evra i koja je u novembru već odbijena od strane Velike Britanije i Holandije.

Sa druge strane, neke članice EU, na čelu sa Francuskom, Italijom i Poljskom protivile su se smanjenju potrošnje, što vide kao prepreku obnovi privrednog rasta i otvaranju novih radnih mjesta.

Protiv rezanja budžeta su i u Evropskom parlamentu. “Još je rano davati ocjene”, kaže predsjednik EP, Martin Šulc. ”Prvo ćemo da uporedimo rezultate pregovora sa prijedlogom Evropskog parlamenta. Gledajući kako sada izgledaju predložene cifre i struktura budžeta, plašim se da EP neće moći to da podrži”, smatra Šulc.

Nedovoljno novca i pogrešni prioriteti

Ali Evropski parlament nije jedini koji je prijetio da će uložiti veto na ovaj bužet, a pravo na njega imaju i sve države članice. Postoje dvije osnovne kritike: nedovljno novca i pogrešni prioriteti izdataka.

I dok u Evropskom parlamentu kritikuju smanjenje izdataka za oblasti koje su, prema njihovim riječima, presudne za obnovu privrede, kao što su istraživanje, inovacije i infrastruktura, same zemlje članice EU nastojale su da postignu dogovor kako će biti raspodijeljen novac iz narednog sedmogodišnjeg bužeta i šta će to značiti za njihove nacionalne budžete.

Francuska je tako kao svoju “crvenu liniju” vidjela rezove u subvencijama za poljoprivredu. Rješenje se našlo u fleksibilnosti raspodjele novca iz novog budžeta. Insistirajući na dogovoru, predsjednik Savjeta EU, Herman van Rompej, izašao je i sa novim prijedlozima i proračunima:

“Uvjeren sam da ćemo za ovim stolom da postignemo kompromis. Jednostavno, mi to moramo“, izjavio je još ranije Van Rompej.

Dogovor oko budžetskog okvira do kraja ove dekade bio je neophodan za EU. Da on nije postignut, EU bi svake godine bila suočena sa novim maratonskim pregovorima. Ipak iz Evropskog parlamenta poručuju da bi ono što je u Briselu dogovoreno, trebalo da bude tek početak daljih pregovora o raspodjeli zajedničkog budžeta EU.

Autorka: Marina Maksimović, Brisel

Odgovorni urednik: Azer Slanjankić