Treba li Crnoj Gori groblje za njemačke vojnike?

Iako je šef crnogorske diplomtije Milan Roćen prilikom potpisivanja sporazuma kazao da on „predstavlja veliki istorijski i civilizacijski iskorak za Crnu Goru“, tako međutim ne misle u crnogoskim organizacijama boraca i komunista. Oni su saopštili da je neprihvatljivo da se „vojnici Vermahta koji su bili okupatori u Crnoj Gori izjednačavaju sa borcima narodnooslobodilačkog pokreta. “Posebno se ističe da je neprimjereno da se spomenik podiže u Danilovgradu, u kasarni koja nosi ime Milovana Šaranovića kojeg su upravo ubili njemački vojnici.

Dobro za Crnu Goru

Oficir nekadašnje Jugoslovenske narodne armije (JNA) i izvršni direktor nevladine organizacije „Alfa centar“ Aleksandar Dedović je za Dojče vele rekao da jednim dijelom razumije emotivne istupe učesnika Drugog svjetskog rata, ali manje komentare njihovih nasljednika i potomaka.

On je uvjeren da će sporazum poboljšati ne samo odnose između Crne Gore i Njemačke, već i ubrzati evroatlantski put te zemlje: „Smatram da je Crna Gora još jednom pokazala svoju širokogrudost i plemenitost. Ipak prošle su decenije, dosta vremena od završetka tog rata. Na kraju, i ti vojnici su nečiji sinovi, nečiji građani. Ja naročito cijenim ministra spoljnih poslova njemačke vlade koji je tim povodom boravio u Crnoj Gori. S druge strane i crnogorski odgovor je sasvim na mjestu, tako da ne vidim apsolutno nikakve smetnje da se ova inicijativa realizuje i taj spomenik izgradi tamo gde je predloženo i planirano“, navodi Dedović.

Simboličan čin

Sličan je stav i sociologa Srđana Vukadonovića. On za Dojče vele kaže da razumije naglašena antifašistička osjećanja građana Crne Gore, ali dodaje da je ovaj gest Vestervelea i Roćena vrijedan poštovanja prije svega zbog budućnosti same Crne Gore. „Svijet ne treba da počiva na prošlosti nego treba da počiva na budućnosti tako što ćemo izgrađivati neke nove mlade generacije koje će biti neopterećene sukobima. Stoga groblje njemačkim vojnicima u Danilovgradu predstavlja prije svega jedan simboličan čin države Crne Gore da se sa svim stranama koje su pohodile ili ratovale po Crnoj Gori razvija komunikacija na nekim novim osnovama, komunikacija koja u svojoj osnovi ima prvenstveno kulturološke i civilizacijske vrijednosti“, zaključuje profesor Vukadinović.

Pretpostavlja se da je tokom Drugogo sjvetskog rata u Crnoj Gori stradalo oko dve hiljade njemačkih vojnika. U Podgorici je, inače, nedavno podignuto spomen-obiilježje za žrtve koje su pale na svim stranama u ratovima koji su devedesetih godina prošloga vijeka vođeni na području bivše Jugoslavije.

Autor: Mustafa Canka

Odg. urednica: Belma Fazlagić-Šestić