Syrien Assad Machtbasis

Palata sirijskog predsjednika Bašara al Asada uzdiže se visoko iznad Damaska. Ograde od bodljikave žice štite sivi betonski kompleks nalik na tvrđavu. I sirijski režim se predstavlja baš tako nedostižno kao i palata.

Ali, koliko je rasprostranjena Asadova moć u narodu, o tome nema nezavisnih informacija. Pristalice režima poput univerzitetskog profesora Basama Abua Abdalaha i te kako se trude da potc,enjuju značaj protesta: „Režim je i poslije pet mjeseci jak. Odupro se povećanom pritisku iz inostranstva, jer nema uspjeha na licu mjesta. Sirijsko stanovništvo je odbilo da uništava i nastavi stopama Libije i Jemena“, kaže Abdalah.

Vojska čvrsto uz predsjednika

Nebrojeni internet snimci o masovnim demonstracijama ipak govore nešto drugo. Protesti traju već pet mjeseci, prema podacima opozicije ubijeno je oko 2.000 protivnika režima. Ali zašto Bašar al Asad i dalje vjeruju u svoju moć? „Vojska i snage bezbjednosti su jednoglasno uz režim, odnosno predsjednika“, kaže Rudolf Ćimeli, dopisnik Zidojče cajtunga i stručnjak za Bliski istok.

Posebno Asadov mlađi brat Maher (43) važi kao neko ko bi branio režim po svaku cijenu. On komanduje tzv. Četvrtom divizijom sirijske vojske. Riječ je o brutalnim elitnim jedinicama koje se obračunavaju sa demonstrantima. Stručnjak za Bliski istok smatra da su izvještaji opozicije prema kojima sve više vojnika i policajaca prelazi na stranu protivnika režima – preuveličani. „U svom aparatu moći – vojsci i u policiji, Asad se pretežno oslanja na druge alavite, a njihov život i egzistencija, u slučaju pada režima, bili bi ugroženi.“

Suniti protiv, ostali uz Asada

Asad profitira i od uzdržavanja značajnih društvenih slojeva od protesta: „Predsjednik do određenog nivoa može da računa i na podršku srednje klase, buržoazije iz prijestonice Damaska i grada Alepo na sjeveru zemlje. Oni nisu oduševljeni predsjednikom, ali je on za njih još uvijek garant stabilnosti i prosperiteta“, kaže Ćimeli.

Asad takođe koristi religijske tenzije u zemlji. Većinu Sirijaca čine suniti. Alevitska vladajuća porodica, hrišćani, Druzi i šiiti, brojčano su u manjini. Mnogi sveštenici i biskupi su zvanično za predsjednika. „Hriščani su bili vrlo zadovoljni sa oba Asada, ocem i sinom. Imali su potpunu slobodu, nije bilo religijske diskriminacije. Ali, hrišćani se istovremeno plaše da ukoliko sunitska većina postavi sljedeću vlast, to možda ne bi bilo dobro za njih“, objašnjava Rudolf Ćimeli.

Režim stvara strah tako što izjednačava demonstrante sa netolerantnim religijskim fundamentalistima. Ali, čini se da se Asadov režim prije svega oslanja na jedno: strah stanovništva od budućnosti. Međutim, strah, a to su dokazali Tunišani i Egipćani, nije dobra osnova za moć.

Autori: Julia Han / Ivana Ivanović

Odgovorni urednik: Mehmed Smajić