Oli Ren pozdravio hapšenje Župljanina, ali o SSP-u ni riječi

"To je vrlo važan korak na putu ka potpunoj saradnji s Haškim tribunalom, jer predstavlja ključ za uspostavu pravde i za pomirenje na cijelom balkanskom prostoru”, navodi se u izjavi komesara Rena.

U saopštenju se, međutim, niti jednom riječju ne spominje eventualna promjena stava Evropske komisije u vezi s aktiviranjem Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju i Privremenog sporazuma o trgovini koji je njegov sastavni dio.

Neophodna puna saradnja s Hagom

Zaključcima ministara vanjskih poslova EU od 29. aprila kada je Sporazum u Luksemburgu potpisan, odlučeno je da će “Privremeni sporazum stupiti na snagu onda kada Srbija ostvari punu saradnju s Haškim tribunalom, a da će joj Evropska unija na tim poslovima maksimalno pomoći”.

Prema nezvaničnim izvorima u Briselu, evropski komesar za proširenje Oli Ren je, međutim, uspio da ubijedi većinu zemalja članica i najviše funkcionere Saveta Evropske unije, da odustanu od Luksemburškog scenarija na kojem su insistirale Holandija I Belgija, prema kojem bi Privremeni sporazum stupio na snagu 1. jula, a poslije samo jednog dana primjene bio ponovo suspendovan.

"To bi bila vrlo loša poruka proevropskim snagama u Beogradu i građanima Srbije", izjavio je navodno Ren, zalažući se da EU "za još jedno vrijeme održi visok stepen razumijevanja za Srbiju, “bez obzira na priličnu zamorenost evropskih institucija i zvaničnika postizbornim neizvjesnostima oko sastavljanja nove vlade”.

Prema istim izvorima, Ren se prošle sedmice založio za primjenu Privremenog sporazuma čim bi Srbija zadovoljila uslov saradnje s Haškim tribunalom, uključujući i hapšenje bilo kojeg od četvorice haških bjegunaca, među kojima je i Stojan Župljanin.

Evropska komisija nije imala namjeru suspendovati sporazum

Povodom različitih tumačenja aprilskih zaključaka Savjeta ministara o preduslovima za stupanje na snagu Privremenog sporazuma o trgovini, Oli Ren je u utorak nakon razgovora s potpredsjednikom vlade Srbije, Božidarom Đelićem, izjavio da Evropska komisija „nije ni imala namjeru suspendovati Privremeni sporazum, već samo privremeno odložiti njegovo stupanje na snagu do postizanja potpune saradnje s Haškim tribunalom“.

„Takav stav je Evropska komisija imala prije aprila, tokom potpisivanja Sporazuma i pri tome ostajemo i dalje. Iskreno bih volio da ovakva odluka uskoro bude promijenjena. Ali, ipak, sve je sada u rukama Srbije“, izjavio je Ren. On je naglasio da bi ratifikacija Sporazuma i njegovo stupanje na snagu bili „najvažniji prolaz ka kandidatskom statusu Srbije“. „Uvjeren sam da će nova Vlada i nova Skupština Srbije biti posvećeni reformama i stvaranju uslova za potpunu primjenu Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju, a slijedom toga i sticanju kandidatskog statusa za Srbiju“, izjavio je Ren tačno 24 sata prije hapšenja Stojana Župljanina.

Ostaje takođe da se vidi kako će nakon hapšenja Župljanina reagovati vlada Holandije koja je samo nekoliko sati prije njegovog hapšenja saopštila da ne namjerava pokretati postupak ratifikacije potpisanog SSP-a između EU i Srbije “sve dok ova zemlja ne ostvari uočljivi progres u saradnji s Haškim tribunalom”.

Vlada u Hagu se pritom pozvala na najnoviji izvještaj glavnog haškog tužioca Serža Bramerca (Serge Brammertz) koji je pred Savjetom bezbjednosti početkom ove sedmice izjavio “da Srbija nije ostvarila ozbiljniji napredak po pitanju izvršavanja svojih obaveza prema Sudu Ujedinjenih nacija za ratne zločine u Hagu.”