Na dugom i teškom putu u EU potrebno sarađivati

Zajedničke sjednice parlamenata predstavljaju tipičan radni okvir za interparlamentarnu saradnju unutar EU, a ova, kojoj su prisustvovali i predstavnici parlamenata sa Zapadnog Balkana za cilj ima reafirmisanje zajedničkog rada na ujedinjenoj Evropi. Naglašavajući da je prethodna godina bila posebno važna za evrointegracije Zapadnog Balkana, pri čemu je došlo do vizne liberalizacije, „istorijskih koraka ka pomirenju“ Srbije i Hrvatske, davanja statusa kandidata Crnoj Gori, predsjednik Evropskog parlamenta, Jirži Buzek naveo je i mnoge zajedničke izazove regiona - prevashodno reformu pravosuđa, borbu protiv korupcije i kriminala, nastavak pomirenja i saradnje, kao i ispunjavanje obaveza prema Haškom sudu.

Politička nestabilnost, koja se prevashodno ogleda u nepostojanju vlade u BiH, kao i u dvogodišnjoj političkoj krizi u Albaniji, izaziva posebnu zabrinutost u EU, rekao je Buzek i pozvao sve političke aktere u regionu, i vlast i opoziciju, da prevaziđu podjele i da se koncentrišu na zajednički evropski cilj. „Znam da je put u EU dug i težak, ali sudeći prema onome gdje smo danas, mogu reći da je bilo vrijedno truda. Zato smo tu da vas ohrabrimo i da vam pomognemo da evropsku perspektivu regiona pretvorite u region evropske realnosti“, naglasio je Buzek.

Posebno važno pitanje za evrointegracije Zapadnog Balkana ne leži samo u pristupanju EU, već i u regionalnoj saradnji, naglašeno je u Evropskom parlamentu. Tako je predsjednik hrvatskog Sabora, Luka Bebić, poručio da približavanje Hrvatske članstvu u EU učvršćuje “jasnu i nepobitnu evropsku orijentaciju zemalja Jugoistočne Evrope“, i pohvalio i regionalnu saradnju u oblasti pravosuđa, policije, odbrane i ekonomije.

Istovremeno je predsjednica Helsinškog odbora za ljudska prava iz Srbije, Sonja Biserko, izjavila da je situacija u regionu zabrinjavajuća, jer, prema njenim riječima, „neke od zemalja regiona nemaju osnovne pretpostavke za istinsku demokratsku konsolidaciju, a samim tim ni za istinsku normalizaciju odnosa sa susjedima“:

„Politika Beograda šteti demokratskoj konsolidaciji susjednih zemalja, razvoju produktivne saradnje u regionu i napretku regiona ka EU i NATO. Preovlađujuće mišljenje u Beogradu jeste da granice u regionu još nisu finalizovane. BiH je posebno u riziku, jer Beograd zvanično ohrabruje i podržava ne samo status quo, već i secesionističku politiku lidera srpskog entiteta.“

U daljoj raspravi, poslanik EP, Čarls Tanok založio se da se pitanje podjele Kosova uključi u dijalog Beograda i Prištine, rekavši da bi to bilo u cilju iznalaženja pravednog rješenja, imajući u vidu da je u Evropskoj uniji prihvaćen i dijalog Izraelaca i Palestinaca o teritorijalnoj podjeli.

Zajednička parlamentarna sjednica EU i Zapadnog Balkana organizovana je od strane Evropskog parlamenta i parlamenta Mađarske, koja trenutno predsjedava Unijom. Sjednica je podijeljena u dvije radne grupe; jedna se bavi saradnjom u oblasti slobode, pravde i bezbjednosti, a druga integracijom građana i kulturnim različitostima.

Glavni doprinos ovakvih sesija, prema mišljenju specijalnog izvestioca EP za Srbiju, Jelka Kacina, jeste u tome da parlamentarci razgovaraju o EU van svojih nacionalnih parlamenata. „Ljudi moraju da budu svjesni da ono što treba da urade u procesu evrointegracija moraju da shvate kako obavezu radi sebe i svoje zemlje, a ne radi EU“, izjavio je Kacin za Dojče vele.

Poruka ovog zajedničkog zasjedanja, prema Kacinovim riječima, jeste da bez prilagođavanja nema integracija.

Autorka: Marina Maksimović

Odg. ur.: Marina Martinović