1. Idi na sadržaj
  2. Idi na glavnu navigaciju
  3. Idi na ostale ponude DW-a

Kancelarka Merkel i pobuna desničara

27. mart 2017

U najbolja politička vremena Angele Merkel oni su bili gotovo zanemarljivi – kritičari šefice CDU-a i kancelarke. Ali sada su sve glasniji. Kancelarkina politika mnogim desničarima u Uniji je isuviše ljevičarska.

https://p.dw.com/p/2Zpq4
Deutschland CDU Bundesparteitag in Essen Rede Merkel
Foto: Reuters/K. Pfaffenbach

Švecingen bi mogao da bude prekretnica za Demohrišćansku uniju - CDU. Gradić sa 22.000 stanovnika, u blizini Hajdelberga je mjesto odakle kreće tiha pobuna, takoreći dogovorena revolucija. Desničarko krilo CDU 25. marta želi da stane na put ljevičarskom kursu svoje stranke. Za taj plan su stvorili platformu: „Slobodarsko-konzervativan pokret u Uniji", koji bi trebalo da poveže sve kancelarkine kritičare.

Nezgodno ime za pokušaj da se od CDU napravi ono što je nekada bila, naime istinska konzervativna stranka. Time je jasno da pola godine uoči izbora za Bundestag Merkelova ne treba da strahuje samo od protivkandidata Martina Šulca, već i od opozicije u sopstvenim redovima.

Kontrola i krutost kao suština desničara

Ta opozicija je počela da se organizuje u čitavoj zemlji. Do sada su nezadovoljni demohrišćani djelovali u lokalnim ograncima, podalje od velike medijske pažnje. Programski isfrustrirani sada međutim misle ozbiljno. Ustanici su uvertiru imali još u februaru.

U Kenigsvinteru (Königswinter), kod Bona, oko 50 predstavnika iz pet saveznih pokrajina sastavili su dokument koji sadrži trideset tačaka. Njemačka treba ponovo biti sposobna da se odbrani, navodi se. Stoji i to da bi finansijski nedisciplinovanim zemljama EU trebalo da se zaprijeti izbacivanjem iz monetarne unije. Traži se uvođenje gornje granice za prihvat izbjeglica i veća kontrola njemačkih i EU granica. To je odgovor na politiku dobrodošlice Angele Merkel od ljeta 2015. godine

Ako se detaljnije pogleda, zamisli desničarskih demohrišćana idu još dalje: svaki stranac bi tebalo automatski da bude protjeran iz zemlje ukoliko je namjerno počinio kazneno nedjelo. Traži se i momentalno ukidanje dvojnog državljanstva, kao i svih islamističkih udruženja. Doseljenici moraju da se prilagode njemačkoj kulturi.

Kancelarkina izbeglička politika kao znak za buđenje

Politika reda i zakona ponovo bi trebalo da dominira Unijom, zahtijevaju desničari. Pritom je upravo umjerenija politika još za vreme Helmuta Kola (Helmut Kohl) CDU učinila jakom. Kol je važio za modernizatora, koji je stranku programski osnažio. Angela Merkel je otišla korak dalje. Ukinula je stvari koje su demohrišćanima bile posebno važne, poput obaveznog služenja vojnog roka. Napravila je i zaokret u energetskoj politici. Istovremeno je stranci pripremila teren u gradovima. Istopolni brakovi odavno su opšteprihvaćeni.

Deutschland | Wahl des Bundespräsidenten | Angela Merkel und Horst Seehofer
Šef CSU-a Horst Seehofer - jedan od najvećih kritičara Angele MerkelFoto: picture-alliance/dpa/G. Fischer

To su bila početna iskušenja za dijelove klasične CDU-klijentele (iz unutrašnjosti, hrišćanske, konzervativne). Pravi test granica tolerancije u stranci uslijedio je sa kancelarkinom izbjegličkom politikom. Od tada je njena politička nepogrešivost dovedena u pitanje i u CDU su počele rasprave o tome šta je suština hrišćanske unije. Konzervativci koji su još prije izbegličkog ljeta 2015. bili nezadovoljni kursom-sredine Angele Merkel, svoju konzervativnost su jasno pokazali kada je na njemačkim granicama počela da se gubi kontrola. Umjereni kurs - u međuvremenu samo polumoćne kancelarke – oni žele da promjene pomjerajući ga nadesno.

Kada desnica postaja ekstremna desnica?

Ali i više od toga. Na regionalnom nivou već je odavno počelo okupljanje konzervativnih pokreta. Na primjer u Švecingenu. Tamo je od 2015. godine aktivna građanska inicijativa „Pokret 2016“. Ona održava kontakte sa Aleternativom za Njemačku (AfD) i dio je desničarke mreže „Jedan procenat“, koja se može vidjeti na adresi „einprozent.de". Inicijativa sebe vidi kao „patriotsku nevladinu organizaciju", a poznavaoci scene je vide kao dio radikalne desnice.

Koliki zaokret udesno će nezadovoljni izdejstvovati, još uvijek ne može da se procijeni. Međutim trenutna snaga konzervativnih pobunjenika u redovima CDU i CSU je konkretna. Već je registrovano oko 7.000 članova. U svakom slučaju konzervativni krugovi se povezuju i čak traže svoju grupu u Demohrišćanskoj uniji. Barem kada se radi o Saksoniji-Anhalt.