Podjele među Srbima uoči drugog kruga izbora

Bilbordi visoki i po deset metara – kao u svjetskim metropolama. Na ulicama mnogo propagandnog materijala. I glasno negodovanje građana – s jedne strane zbog pritiska Beograda, a sa druge zbog hapšenja troje ljudi zbog „prijetnji tokom prvog kruga izbora 3. novembra“. Tu je i veliki broj policajaca koji legitimišu novinare ukoliko slikaju ili snimaju u centru… Tako izgleda Štrpce, kosovska opština sa većinskim srpskim stanovništvom, uoči drugog kruga lokalnih izbora.

Mladi veći optimisti od starijih

Očekivanja građana su različita. Neki mladi, poput Martine Marinković, su optimisti: „Od ovih izbora očekujem bolji život. Imali smo dosta radnih mjesta i do sada, ali nadam se da će ih biti još za sve. Štrpce je od 2009. dosta izgrađeno, a nadam se, i sigurna sam u to, da će biti još bolje – da ćemo imati puno posla, prije svega oko ski-centra, da ćemo imati više mjesta u opštini, pa i u bolnici koja je skoro izgrađena.“

Za razliku od nje, Zvonko Mihajlović smatra da Srbi u Štrpcu i na cijelom Kosovu, ovim izborima ne dobijaju ništa. Naprotiv, kaže, „biće gubitnici“. „Niko, ko razmišlja svojom glavom, ko misli dobro Republici Srbiji, ko smatra Republiku Srbiju svojom državom, ko nije za gašenje Ustava Republike Srbije, taj ne treba da učestvuje na ovim izborima“, kaže on.

Momčilo Ilić očekuje neizvjesnost i nakon izbora, jer, po njegovim riječima, problemi se neće rješavati onako kako ljudi očekuju. „Štrpce je specifična sredina. Mnogo će značiti to koliko će porodice uticati jedna na drugu. Tu neki drugi interesi, osim ličnih, nikada ne mogu da preovladaju.“

Realizacija predizbornih obećanja

U drugi krug izbora plasirali su se Bratislav Nikolić iz Samostalne liberalne stranke (SLS) i Ivan Redžić iz građanske inicijative „Srpska“. Oba politička bloka očekuju pobjedu, ali i fer i korektne izbore. Uz obećanje da će građani živjeti bolje i kvalitetnije, Dalibor Jevtić, generalni sekretar SLS i ministar za povratak i zajednice u Vladi Kosova tim povodom kaže: „Prije svega očekujemo da se 1. decembra odvija fer i demokratski proces, a ne ono što se dešavalo 3. novembra. Tada je bilo pritisaka, ucjena od strane građanske inicijative 'Srpska', u tom smislu da su oni prijetili građanima da će, ukoliko ne glasaju za njih, izgubiti penzije, minimalce, sva primanja koja dolaze iz Srbije… To svakako nije u skladu sa istinom, a niti sa zakonom.“

Sa svoje strane, Ivan Redžić, kandidat „Srpske“ za predsjednika Štrpca, najavljuje realizaciju predizbornih obećanja odmah poslije izbora: „Da krenemo sa formiranjem Zajednice srpskih opština, preko koje ćemo obezbijediti i zadržati kompletna finansiranja koja dolaze iz Beograda, a to su: prosvjeta, zdravstvo i ostala minimalna i socijalna davanja.“

„Brat sa bratom ne razgovara“

I građani i politički predstavnici u Štrpcu svjesni su ogromne političke podijeljenosti stanovnika te opštine na jugoistoku Kosova. Jevtić za to optužuje političke protivnike iz „Srpske“. „Mi u Štrpcu imamo situaciju da kum sa kumom ili brat sa bratom ne razgovara, da komšija kod komšije više ne ide na slavu; upravo zato što su naši politički protivnici koristili sve te prljave metode zarad ostvarivanja cilja – a to je dolazak na vlast“, kaže Jevtić. Redžić očekuje da će njegovom „pobjedom i dolaskom na vlast, ti sukobi prestati“: „Kad pobijedimo na ovim izborima, ja neću biti predsjednik opštine samo Srbima. Biću predsjednik svima, bez razlike na nacionalnu, vjersku i partijsku pripadnost.“

A da podjele postoje svjedoče i izjave građana. Zvonko Mihajlović smatra da ih dijeli prije svega „Vlada Srbije“ i to, kako kaže, „na Tačijeve, na podobne i nepodobne Srbe, na Srbe lojalne Srbiji ili na one koji nisu, …“

Martina Marinković donekle dijeli mišljenje sa njima i kaže da ta podijeljenost ima jako loše posljedice: „Na nas ovdje stvaraju pritisak iz Srbije. Mogu slobodno da kažem da to nije mišljenje ovdašnjih Srba, nego Srba iz Srbije i to uopšte nije dobro.“

Opština Štrpce, sa oko 12.000 stanovnika, ima 15 odbornika u lokalnom parlamentu.

Autor: Refki Alija
Odgovorna urednica: Marina Martinović