1. Idi na sadržaj
  2. Idi na glavnu navigaciju
  3. Idi na ostale ponude DW-a
Najnoviji video

Istraga o aktivnostima CIA-e u Evropi

Bernd Riegert11. januar 2006

Dosada nisu mogle biti dokazane tvrdnje da CIA u Evropi ima tajne zatvore. Sada su, medjutim, jedne svicarske novine objavile fax-poruku egipatske ambasade u Svicarskoj ministarstvu u Kairu, u kojoj se neki od zatvora poimenice spominju. Komesar EU za pravosudje, Franco Frattini trazi ostre sankcije ukoliko se optuzbe potvrde. Tko je, medjutim, u EU zaduzen za pitanje tajnih zatvora?

https://p.dw.com/p/AV07
Sve je vise naznaka da su istinite tvrdnje o postojanju tajnih zatvora americke obavjestajne sluzbe CIA sirom Evrope
Sve je vise naznaka da su istinite tvrdnje o postojanju tajnih zatvora americke obavjestajne sluzbe CIA sirom EvropeFoto: Getty Images /G. Gershoff

Najnovije informacije iz egipatskih izvora o navodnim tajnim zatvorima CIA-e u Evfropi evropski komesar za pravosudje, Franco Frattini saznao je iz novina kao i svi ostali gradjani. EU nije nadlezna za ispitivanje aktivnosti americke tajne sluzbe CIA u pojedinim clanicama Unije, objasnjava Frattinijev glasogovornik Friso Abbing:

"U ugovor EU nisu ukljucene jasne pravne odredbe o istragama unutar Unije. Pirtanja postivanja ljudskih prava prepusteno je pojedinim drzavama, ali ukoliko se prekrse odredbe evropske konvencije o ljudskim pravima, onda je za to zaduzen Savjet Evrope, koji moze naloziti istragu. "

Savjet Evrope sa sjedistem u Straßburgu nije organ Evropske Unije vec prilicno labava zajednica drzava koja se u prvom redu brine o postivanju Evropske konvencije o ljudskim pravima i Konvencije protiv mucenja. Toj zajednici pripada 46 drzava, izmedju ostalih i Rumunjska, Bugarska, Makedonija, SCG i Ukrajina, dakle osim Poljske sve one zemlje u kojima su navodno postojali tajni CIA-ini zatvori gdje su ljudi i muceni. Savjet Evrope imenovao je svog iswtrazitelja, Svicarca Dicka Martya, koji bi krajem januara treba podnijeti svoj izvjestaj. Teoretski su sve clanice Savjeta obavezne da sa njim suradjiuju, ali generalni sekretar Savjeta Evrope, Terry Davis, vec je kritizirao vlasti na Kosovu, koje ne dozvoljavaju pristup zatvorima. Po Davisovom uvjerenju, moguce je da su u citav slucaj umjesane i medjunarodne mirovne snage na Kosovu, KFOR.

Ukoliko bi Savjet Evrope Rumunjskoj, Poljskoj ili Bugarskoj dokazao sudjelovanje u nezakonitim operacijama CIA-e, EU bi morala reagirati ostrim kaznama, najavio je komesar Frattini:

"Ukoliko se pronadju dokazi, da je neki clan Unije ili kandidat za clanstvo dozvolio uspostavu tajnih kampova ili zatvora koji ne postuju standarde u odnosu prema zatvorenicima, mi bi bili obavezni da konstatiramo ozbiljnu povredu Ugovora o EU."

Zasada - to je sluzbena verzija – vjeruje se demantijima iz Varsave, Sofije i Bukuresta.

Nezavisno od nastojanja na evropskoj razini, u Italiji i Njemackoj istragu vode i javna tuzilsatva, u postupcima koji imaju veze sa navodnim otmicama njihovih gradjana od strane americke tajne sluzbe.