Gosti na domaćem terenu

Muhamed Zećo trideset godina radi u Njemačkoj, opština Gumezbah. Jednom godišnje dolazi na odmor u Bosnu i Hercegovinu, gdje provodi četiri sedmice. Kaže da nema nikakvih loših iskustava sa tzv. domaćim stanovništvom. Supruga Hatidža, međutim, ne dijeli njegovo mišljenje.

„Ako nešto radimo, npr. Trebamo usluge majstora, za nas su druge cijene nego za ljude koji žive ovdje. Familija priča isto : Vama je lako, živite u Njemačkoj. Trebali bi biti malo ljubazniji“.

Azra Alić kaže da nedostaje civilizovanog odnosa.

„Vrijeđa me odnos službenika u pošti, opštini, sudu...ona je ušminkana, sređene i ponižava ljude s druge strane šaltera.“

Sa druge strane stanovništvo u BiH ima dosta ironičan odnos prema dijaspori. Student Bakir Helić volio bi znati da li u Njemačkoj parkiraju vozila na trotoaru kao ovdje.

„Da li mislite na one koji govore „ojro“ ili one koji pitaju gdje se nalazi najbliža „tankštela“- odgovara pitanjem Zehra, a Azra, vidokobrazovana Bosanka koja radi težak posao, ne krije da u ovakvom odnosu ima i ljubomore.

„Oni su tamo bukvalno robovi, kupe auto na kredit i u BiH se prave jako važnim. Svi moji su u dijaspori, ali to su razlozi zbog kojih ih ne simpatišem“.

Profesor Rusmir Djedović kaže da bi BiH teško preživjela bez pomoći dijaspore koja ubrizga velike količine novca među domaće stanovništvo.

„Najveći dio dijaspore nalazi se u Njemačkoj i ekonomska pomoć koja preko njih dolazi predstavlja život ovog naroda“.

Porodice koje borave na odmoru u domovini za vrijeme odmora potroše u prosjeku između 2000 i 4000 eura, i donesu daleko više novca u svoju zemlju od turista, „stranaca na stranom terenu“.