Evropska očekivanja od Tomislava Nikolića

Evropski analitičari tvrde da je pobjeda Tomislava Nikolića na predsjedničkim izborima u Srbiji bila iznenađenje za mnoge, kao i da se očekivala tijesna, ali ipak pobjeda dosadašnjeg predsjednika Srbije Borisa Tadića. Navodi se da je Nikolić poznat po svojoj nacionalističkoj politici i tvrdoj retorici, ali se i dodaje da je već u svom prvom obraćanju poslije pobjede novoizabrani predsjednik poručio da „Srbija neće skrenuti sa evropskog puta“.

I dok se u evropskim medijima podsjeća na bliske veze Nikolića sa Rusijom, kao i na njegov stav da je Kosovo „crvena linija“, koju Srbija ne bi trebalo da pređe zarad ulaska u EU, izvjestilac Evropskog parlameta za Srbiju Jelko Kacin za DW kaže: „Srbija je u svom približavanju Evropskoj uniji došla toliko daleko da je ni jedan predsjednik Srbije ne može zaustaviti na tom putu. Obrnuto, mislim da svaki predsjednik želi da nastavi i ubrza taj put. Prema onome što je rekao novi predsjednik, to i očekujemo od njega.“

Pored zalaganja za evrointegracije, u evropskim medijima ocjenjuje se da su ključne teme Nikolićeve kampanje bile kritike na račun korupcije i socijalne nepravde u zemlji, dok je pitanje Kosova, prema njihovom mišenju, bilo relativno marginalizovano, u odnosu na Nikolićeve ranije pozicije.

Glavna odgovornost na Vladi i Skupštini

Evropski poznavaoci prilika na Balkanu navode da se novoizabrani predsjednik Srbije, Tomislav Nikolić, transformisao od ultranacionaliste u proevropejca, ali i postavljaju pitanje koliko je duboka ta transformacija. U prvim izvještajima detaljno se razmatra Nikolićeva politička prošlost (od potpredsjednika Srpske radikalne stranke, potpredsjednika Vlade za vrijeme Miloševićevog režima, pa do saradnje sa anti EU partijom Vojislava Koštunice), a postavlja se pitanje koliki će uticaj njegova pobjeda imati na prilike u Srbiji, na procese evrointegracija i saradnje u regionu, pogotovo kada je normalizacija odnosa sa Kosovom u pitanju.

Izvjestilac Evropskog paralamenta za Srbiju Kacin, podsjeća na činjenicu da je Tomislav Nikolić, kao potpredsjednik Srpske radikalne stranke odlučio da ta partija podrži ratifikaciju Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju sa EU, što je omogućilo potrebnu skupštinsku većinu, ali i dalo jasan signal „šta Nikolića zanima“. Naglašavajući da je od posebne važnosti to što je dosadašnji predsjednik Srbije odmah priznao pobjedu Nikolića, Kacin poručuje da je sada bitno naći sinergiju između svih političkih partija, kada su evrointegracije u pitanju:

„Dobro je da je predsjednik posvećen evrointegracijama, ali glavna odgovornost čeka Vladu i Narodnu skupštinu. Zato ne treba da se samo čestita novom predsjedniku već ga treba i opomenuti da, što je moguće prije, krene u imenovanje mandatara i da se naprave konkretni koraci u stvaranju jake i operative vlade.“

U Briselu se kao „tehnička greška“ tumači izlazak saopštenja, tri sata prije zatvaranja birališta u Srbiji, kojim su predsjednik Savjeta EU, Herman van Rompej i predsjednik Evropske komisije Žoze Manuel Barozo čestitali Nikoliću na pobjedi, poželivši mu uspjeh u suočavanju sa izazovima i ispunajvanju velikih očekivanja srpskog naroda u pogledu privrednog rasta i blagostanja, pri čemu su podvukli i nadu u ličnu posvećenost Nikolića evropskoj perspektivi Srbije.

Autor: Marina Maksimović

Odgovorni urednik: Mehmed Smajić