EU nadzire banke u eurozoni

Od izbijanja dužničkih kriza, prije skoro tri godine, do danas, lideri EU u Briselu su se sastali 22 puta. Iako samit, koji je u toku, protiče bez predznaka “istorijski”, “vanredni” ili “krizni”, evropski šefovi država i vlada i dalje su u centru pažnje imali pitanja jačanja ekonomsko-monetarne unije. Jedan od značajnih koraka u tom pravcu svakako je i stvaranje evropske bankovne unije. Evropska dvadeset sedmorica postigla su (18.10.) dogovor o tzv. jedinstvenoj “superviziji banaka”: “Evropski savjet pozvao je na brz dogovor o zakonskom okviru, koji bi trebalo da bude postignut do 1. januara 2013. godine. Kada se to usaglasi, jedinstveni nadzorni mehanizam trebalo bi da postane operativan tokom 2013.godine”, objasnio je predsjednik Savjeta EU, Herman van Rompej (Rompay).

Nadzor 6.000 banaka eurozone od strane Evropske centralne banke, koja bi pritom imala jasno odvojenu monetarnu i nadzornu ulogu, omogućiće direktnu pomoć za rekapitalizaciju posrnulih nacionalnih banaka bez uplitanja nacionalnih državnih dugova. Mnogi ovaj korak ocjenjuju kao korak u pravcu “prekida začaranog kruga” koji je postojao između dužničkih kriza u bankarskom sektoru i ekonomije samih država.

Francusko-njemačke razlike

Dogovor o jedinstvenom nadzoru banaka postignut je uz prethodno usaglašavanje stavova Njemačke i Francuske, čiji su lideri, Angela Merkel i Fransoa Oland (Francois Hollande), pred početak samita u Briselu održali bilateralni sastanak. Francuska se zalagala da po mogućnosti do kraja ove godine dođe do uspostavljanja ove supervizije, kako bi ugrožene banke što prije dobile direktan pristup evropskim fondovima, dok se Njemačka, pomalo nervozna zbog ovakvih pozajmica, zauzimala za “promišljeniji” i duži proces odlučivanja, naglašavajući da je u pitanju kvalitet, a ne brzina stvaranja evropskog nadzora banaka. Ovo nije i jedina tema različitih stavova Njemačke i Francuske. I kada je u pitanje kontrola nacionalnih budžeta Njemačka se zalaže za imenovanje posebnog evropskog komesara, dok Francuska, ali i neke druge članice EU, ne žele da prepuste kontrolu nad svojim finansijama, ali se i protive promjeni evropskog ustava, što bi bio slučaj ukoliko se prihvati njemački prijedlog.

Nada za Grčku

Tokom samita evropskih lidera takođe su se mogli čuti i pozivi na jačanje privrednog rasta, podršku preduzećima i jedinstvenom evropskom tržištu, kako Evropa ne bi zaostala za svojim partnerima na međunarodnoj ekonomskoj sceni. Riječi ohrabrenja upućene su sinoć iz Brisela Atini. Poslije izvještaja koji je podnio premijer Grčke o situaciji u zemlji i sprovođenju programa mjera štednje, evropska dvadeset sedmorka pozdravila je odlučnost grčke vlade i napore grčkog naroda: “Istovremeno očekujemo od Grčke da nastavi sa budžetskim i reformama strukturne politike i njihovoj primjeni. To je neophodno kako bi se ojačao privatni sektor i investicije i stvorio efikasniji državni sektor. To će omogućiti Grčkoj da krene u novi privredni rast i obezbjediće joj budućnost u eurozoni”, zaključio je predsjednik Savjeta EU Herman van Rompej (Rompay).

Autor: Marina Maksimović

Odgovorni urednik: Mehmed Smajić